Stali czytelnicy rubryki „Z dziejów Podlasia” w „Echu Katolickim” znajdą w książce tak charakterystyczny dla J. Geresza tok narracji. Szczegółową, bardzo dynamiczną relację przebiegu wydarzeń wzbogacają liczne odwołania do pamiętników, listów czy notatek poczynionych przez uczestników walk (dowódców i szeregowych żołnierzy) czy też świadków wydarzeń (m.in. przywołane zostały zapiski siedlczanki Anny Kahan).

Autor zadbał o staranne zilustrowanie publikacji. Znajdziemy tutaj zdjęcia i reprodukcje wizerunków dowódców wojskowych, autorów wspomnień, pomników i zabytkowych obiektów. Najciekawsze są zdecydowanie fotografie obrazujące wydarzenia na Podlasiu, jak ewakuacja ludności, odpoczynek żołnierzy, ogrom zniszczeń czy też pierwszą Mszę odprawioną w odzyskanym kościele w Leśnej Podlaskiej. Działania wojenne odzwierciedlają mapy.

O znaczeniu jednego miesiąca, który zmienił perspektywę spojrzenia na kwestie wolności, autor napisał w Zakończeniu: „Sierpień 1915 r. stanowił przełom w świadomości znacznej części mieszkańców Podlasia. Spora ich część sądziła, że Rosja ma najsilniejszą armię na kuli ziemskiej, której nic się nie oprze. W roku 1915 okazało się, że car samodzierżca wcale nie pokazał światu, jaką ma siłę”.

LA

Józef Geresz, Ku Niepodległej. Sierpień 1915 r. na Południowym Podlasiu, Poligraf, Międzyrzec Podlaski 2017 r.