Gmina Komarówka Podlaska zaprasza do zwiedzania nowo utworzonej Regionalnej Izby Pamięci. Placówka mieści się w zabytkowej organistówce. Przypomina o miejscowej historii i zasłużonych dla społeczności mieszkańcach.

Organistówka należy do kompleksu parafialnego, na który składają się także neogotycki kościół, stara plebania i tzw. dom ludowy. Całość powstała na początku XX w. z inicjatywy miejscowego proboszcza ks. Jana Rudnickiego. Duchownego uhonorowano za zasługi (popiersiem z brązu i pamiątkową tablicą) podczas obchodów 100-lecia komarowskiej świątyni. Pomnik wzniesiono z inicjatywy obecnych władz gminy. - Ks. J. Rudnicki był bardzo ważną postacią dla Komarówki Podlaskiej. Chciałbym, aby w przyszłości w naszej izbie pamięci powstała odrębna wystawa dedykowana temu kapłanowi. Pochodzę z Komarówki i bardzo zależało mi na zachowaniu dorobku ks. Rudnickiego. Niestety ani gminy, ani parafii nie stać było na sfinansowanie takich inwestycji, więc postanowiliśmy ubiegać się o środki unijne. Dzięki pozyskanym funduszom odremontowaliśmy dom ludowy i organistówkę - mówi Ireneusz Demianiuk, wójt gminy Komarówka Podlaska.

Są pielgrzymi, którzy wyruszyli na pątniczy szlak na Jasną Górę, ale są i tacy, którzy przemierzają nasz region, kierując się do podlaskich miejsc świętych.

Najbardziej znane sanktuaria diecezji siedleckiej to m.in.: Kodeń, Leśna Podlaska, Wola Gułowska i Orchówek, gdzie wizerunki Matki Bożej są ukoronowane koronami papieskimi. Na mapie naszej diecezji są również miejsca mniej odwiedzane, np. Mariańskie Porzecze czy Mokobody, gdzie również gromadzą się pielgrzymi. Najliczniejsze pielgrzymki przybywają do Kodnia. Dawniej ciągnęły tłumy pielgrzymów z Podlasia, Chełmszczyzny, Wołynia, Podola, rdzennej Litwy i ze Żmudzi. Prawosławni, grekokatolicy, rzymscy katolicy wracali obdarowani łaskami. Wota i zapisy w księdze łask to znaki cudownych zdarzeń czy uzdrowień otrzymywanych przez orędownictwo Maryi. Świadectwa ich doznania składane są w wielu sanktuariach, np. w Leśnej Podlaskiej, gdzie do Matki Bożej od wieków przybywają pątnicy.

Ze stojącym na nadbużańskiej skarpie pałacem w Różance wiążą się zarówno legendy, jak i smutna historia.

Właściciele majątku - Zamoyscy - opuścili Różankę 8 sierpnia 1915 r., a już kilka dni później wojska rosyjskie zrujnowały posiadłość, podpalając okoliczne budynki i bombardując pałac. Nie odbudowali już rezydencji, natomiast w 1923 r. rozpoczęła się budowa pałacu w Adampolu. Różanka, leżąca na pograniczu Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego, wchodziła w skład tzw. dóbr włodawskich, których właścicielami było wiele możnych rodów, takich jak: Sunguszkowie, Leszczyńscy, Pociejowie, Flemmingowie, Czartoryscy i Zamoyscy. Ci ostatni należeli do najświetniejszych polskich rodzin arystokratycznych. Na początku XIX w. zaczęła się ona rozrastać dzięki małżeństwu XII ordynata Stanisława Kostki Zamoyskiego (1775- 1853), prezesa Senatu Królestwa Polskiego, z Zofią z Czartoryskich.

Dokładne pomiary, zdjęcia i rysunki mają przyczynić się do uratowaniu dziedzictwa Kickich przed zagładą. Dobiega końca inwentaryzacja zabytkowego pałacu w Sobieszynie.

Studenci oraz pracownicy naukowi wydziału architektury Politechniki Warszawskiej pojawili się w gminie Ułęż 18 lipca. Przyjechali na zaproszenie fundacji historycznej „Fontes” z siedzibą w Sarnach i wójt Barbary Pawlak. Widok zaniedbanego pałacu zaskoczył architektów. - Praktycznie nie było go widać. Wszystko zarosło krzakami. Gdyby nie Przemysław Alchimowicz z fundacji i pani wójt, nie dałoby się podejść pod obiekt - zauważa Iwona Krawiec, pracownik PW. Zaskoczenia nie kryli też studenci. - Nie spodziewałem się, że pałac projektu takiego twórcy jak Christian Aigner może być aż tak zniszczony - zaznacza Hubert. Grupa, nie tracąc czasu, przystąpiła do inwentaryzacji. Zakres zadań studentów obejmował pomiary, które następnie przenoszone były na papier i do komputera.

34 pułk piechoty to jednostka nierozerwalnie związana z Białą Podlaską. Choć pułk początki miał w Dęblinie, a kres przyniosły mu walki w wojnie obronnej 1939 r. w ramach Armii Pomorze, to w latach 1919 i 1920 walczył w pobliżu macierzystego miasta.

Macierzystego, bowiem tak jak 22 pp stacjonował w Siedlcach i zasilany był ochotnikami z miasta i okolic, tak od początku 1919 r. w Białej formował się 34 pp i służyło w nim wielu miejscowych. Zgłaszały się do bialskiego pułku całe „kompanie braci”, czego przykładem byli ochotnicy z Międzyrzeca Podlaskiego. Ppor. Władysław Pazderski zorganizował tam całą kompanię piechoty, której członkami byli młodzi ludzie z miejscowej formacji „Samoobrona”. Chrzest bojowy bialskiego pułku odbył się 5 lutego 1919 r. w bitwie pod Kobylanami. Przeciwnikiem byli Niemcy górujący nad Polakami wyszkoleniem i siłą ognia. Stąd straty 34 pp wynoszące 11 zabitych i 11 rannych żołnierzy. Za tę cenę Polacy odbili jednak z rąk niemieckich Brześć i Terespol.

Archiwum Diecezjalne w Siedlcach pozyskało środki na konserwację, digitalizację i udostępnienie w sieci trzech najbardziej zniszczonych tomów dokumentów ze swoich zasobów.

Przyszłość każdego archiwum wiąże się z cyfryzacją. Kiedy rok temu na łamach „Echa Katolickiego” pisałam o remoncie siedziby oraz magazynów Archiwum Diecezjalnego, jego dyrektor ks. prałat Bernard Błoński o digitalizacji i udostępnieniu zasobów w sieci mówił jak o dalekiej, trudno osiągalnej perspektywie. Pierwszy krok udało się zrobić szybciej, niż przewidywał. Trzy najgorzej zachowane księgi już przechodzą prace konserwatorskie. W przyszłym roku ich zawartość będzie można przejrzeć w internecie. - Najstarsze dokumenty obecnej diecezji siedleckiej datowane są na 1818 r., kiedy powstała diecezja janowska czyli podlaska. Posiadamy również archiwalia jeszcze z diecezji łuckiej, której znaczna część weszła wówczas w skład terytorium nowej diecezji. W Janowie Podlaskim, który stał się stolicą diecezji, wcześniej, od połowy XV w., urzędował biskup łucki i tutaj mieścił się konsystorz, tj. kancelaria biskupia.

24 września 1918 r. papież Benedykt XV wskrzesił diecezję podlaską, a biskupem mianował 45-letniego ks. Henryka Przeździeckiego. Nowy biskup objął rządy diecezją w bardzo trudnych czasach tuż po zakończeniu I wojny światowej.

Jeszcze trudniejsze czasy dla diecezji i jej biskupa nadeszły latem 1920 r., gdy nad Polską zawisła groźba bolszewickiego najazdu. Biskup Przeździecki zdawał sobie sprawę z zagrożeń, które nieśli ze sobą bolszewicy. W obliczu ich ofensywy 2 lipca 1920 r. polecił, aby proboszczowie w najbliższą niedzielę: przeczytali z ambon list biskupów polskich do narodu, odezwy Wodza i Rady Obrony Państwa do narodu, poinformowali chętnych do wstąpienia do Armii Ochotniczej, gdzie znajdują się najbliższe punkty werbunkowe, odprawiali uroczyste nabożeństwa dla ochotników wychodzących z parafii i procesjonalnie odprowadzali ich do pierwszego krzyża za wsią parafialną, współpracowali ze wszystkimi władzami państwowymi nad utrzymaniem ładu i porządku. Wydał także w 200 tys. egzemplarzy odezwę do wiernych diecezji podlaskiej, w której apelował o zaciąganie się do Wojska Polskiego, oraz kilka listów pasterskich.

Rozmowa z Zofią Kamińską kierującą pracami konserwatorskimi w kościele Świętej Trójcy w Radzyniu Podlaskim.

Pracowaliśmy ciężko, długo, w pyle. W sposób szczególny przeżywałam zauważone niedociągnięcia, pomyłki, bo pozwalały doświadczać łączności z dawnym artystą - tego, że jesteśmy ulepieni z tej samej gliny. Tu coś się nie zeszło, tu aniołek miał odwrotnie przyklejone skrzydełka, tam coś wyszło krzywo. Ten brak perfekcji w niektórych detalach był miły, jego ludzka uroda polega na tym, że wykonawcy nie byli hiperprecyzyjni, może nie przywiązywali zbytniej uwagi do drobiazgów, liczył się efekt ogólny. A ten robi duże wrażenie. Wielka różnorodność, jaka cechuje rozety, anioły, świadczy, że twórcy się do tego przyłożyli.

Agroturystyka to znane obecnie pojęcie, kojarzone głównie z okresem ostatnich 30 lat. Wypoczynek mieszczuchów na wsi nie jest jednak niczym nowym, znany był także przed II wojną światową.

Najpopularniejszymi miejscami wypoczynku w naszym regionie w okresie 20-lecia międzywojennego były nadbużańskie miejscowości Fronołów, Mierzwice, Zabuże oraz Mielnik. Mieszkańcy największego w regionie miasta, czyli Siedlec, upodobali sobie pobliskie Kisielany oraz Wólkę Wiśniewską i Wolę Wodyńską. Do letniska trzeba było najpierw dojechać. W latach 30 ub. wieku, samochód nie był tak rozpowszechnionym środkiem transportu jak obecnie. Na naszym terenie auta należały do rzadkości, choć autobusy kursowały już po najważniejszych trasach. Tyle że te najważniejsze trasy nie zawsze pokrywały się z tymi drogami, które wiodły do miejscowości wypoczynkowych.

W niedzielę 17 lipca parafia pw. św. Marii Magdaleny w Suchożebrach świętować będzie jubileusz 600 lat istnienia. To jedna z najstarszych parafii diecezji siedleckiej.

Na przełomie XIV i XV w., gdy Podlasie stało się łącznikiem między Litwą a Koroną i z krainy misyjnej przemieniło się w autentyczną prowincję kościelną będącą częścią archidiakonatu brzeskiego należącego do diecezji włodzimiersko-łuckiej, w tej części Podlasia, w której usytuowane są Suchożebry, zaistniały sprzyjające warunki polityczne i społeczno-gospodarcze do utworzenia parafii. Nie zachował się akt erekcyjny parafii. Wiadomo, że do jej utworzenia przyczynił się dziedzic Trojan Suchożebrski, który w 1422 r. wybudował też w Suchożebrach drewniany kościół. Trajana Suchożebrskiego w jego działaniach wspierała zagonowa szlachta zamieszkała w Suchożebrach i okolicznych wsiach.