Żelazo na słabą krew

Anemia objawia się zwykle ogólnym złym samopoczuciem, długotrwałym zmęczeniem, czasami także bólami głowy, bezsennością, bladością. Można powiedzieć, że w ten sposób organizm sygnalizuje, że coś jest nie tak…

Na niedokrwistość cierpią zarówno dzieci, młodzież, jak i dorośli. Często pierwszym z symptomów „słabej krwi” – jak dawniej potocznie określano anemię – jest poczucie wycieńczenia, funkcjonowanie na zwolnionych obrotach, zmuszające do polegiwania w ciągu dnia, niechęć do większych czy mniejszych wysiłków.

Krwawienia i infekcje

Najczęstszą przyczyną jest niedobór żelaza, kwasu foliowego bądź witamin z grupy B. U kobiet jedną z przyczyn anemii mogą być okresowe utraty krwi przy menstruacji. Anemia często jest efektem krwawienia z hemoroidów, z nosa bądź chorób żołądka, mających wpływ na zaburzenie wchłaniania żelaza. Wywołuje ją także niewłaściwa dieta, mało urozmaicone posiłki, ubogie w owoce i zielone warzywa.

Organizm człowieka nie potrzebuje dużych ilości żelaza. Dzienna dawka to mniej więcej 10-20 mg. Zwiększone zapotrzebowanie związane jest z wysiłkiem, dlatego ludzie pracujący fizycznie oraz sportowcy intensywnie uprawiający sport muszą pilnować, by w spożywanych przez nich posiłkach koniecznie znalazły się składniki zawierającego większe ilości żelaza. Dbać o to należy również w stanach przewlekłych infekcji, częstych zakażeniach i gorączkach.

Świeże soki i warzywa

Stwierdzając anemię, lekarze przepisują zwykle preparaty żelaza. Warto pamiętać jednak, że organizm wchłania zaledwie część zawartego w nich minerału. Ponieważ sprzyja mu obecność witaminy C, dobrze jest popić lek pełnowartościowym sokiem czy przekąsić miseczkę surówki ze świeżych warzyw.

Osoby cierpiące na anemię powinny jadać jak najwięcej produktów zawierających żelazo, a także kwas foliowy, miedź i witaminy. W jadłospisie powinny znaleźć się: natka pietruszki, koperek, sałata, świeża kapusta, marchew, rzeżucha, selery, papryka, szczypior i cebula, buraki, groch, fasola i soczewica, jak też nasiona dyni i słonecznika, kukurydza, morele, razowy chleb, biały ser, jaja, drożdże. Warzywa – zwłaszcza zielone – nie tylko chronią przed anemią – ale też przed przeziębieniami, a ponadto poprawiają samopoczucie. Poprawie zdrowia anemika służą również ziołowe specyfiki: sok z pokrzywy lub sproszkowane suszone ziele pokrzywy, sok z marchwi i świeżej kapusty, surówka z kiszonej kapusty z drobno posiekaną cebulą i marchewką, z dodatkiem pietruszki czy rzeżuchy. W leczeniu anemii doskonale sprawdza się miód i pyłek kwiatowy, sprawiające, że żelazo zawarte w pożywieniu jest bardziej przyswajalne.

Kiedy anemia?

Z medycznego punktu widzenia niedokrwistość to zmniejszenie stężenia hemoglobiny, hematokrytu lub liczby erytrocytów poniżej ustalonego poziomu normy.

Hemoglobina to czerwony barwnik krwi zawarty w erytrocytach; dzięki atomom żelaza zawartym w hemoglobinie ma ona zdolność do nietrwałego wiązania tlenu. Do budowy hemoglobiny niezbędne jest żelazo. Jeśli wartość jej stężenia wynosi poniżej 13,5 g/dl (gram na decylitr) u mężczyzn i poniżej 12,0 g/dl u kobiet – można mówić o anemii.

Głównym zadaniem erytrocytów, czyli czerwonych krwinek, jest przenoszenie tlenu i dwutlenku węgla – to możliwe właśnie dzięki obecności w erytrocytach hemoglobiny. O niedokrwistości mówi się przy liczbie mniejszej niż 4,3 mln/mm³ erytrocytów w krwi obwodowej dla mężczyzn i 3,9 mln/mm³ dla kobiet.

Hematokryt to stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości pełnej krwi. Krew oprócz erytrocytów zawiera też płytki krwi – odpowiedzialne za krzepniecie; krwinki białe – decydujące o odporności oraz osocze. Osocze składa się przede wszystkim z wody, transportuje elektrolity, białka, składniki odżywcze, produkty przemiany materii, ma zdolność krzepnięcia. Prawidłowy hematokryt wynosi dla kobiet 37-47% a dla mężczyzn 42-52%.