W okresie kampanii ukraińskiej Sobieskiego
W sądzie kapturowym mielnickim, a następnie drohickim rzucono na nich infamię, czyli utratę honoru szlacheckiego (można ich było samowolnie karać na życiu i dobrach).
Podlaskie sejmiki przed sejmem koronacyjnym 1669 r. stały się znów miejscem zaciętej walki wyborczej. Na sejmiku w Brańsku jedna grupa szlachty na czele z Żelskim obrała marszałkiem niejakiego Kostra i desygnowała na posłów M. Wyszyńskiego i P. Hryniewieckiego, a druga wybrała posłami stronników B. Radziwiłła (teraz przeciwnika nowego króla): M. Skaszewskiego i S. Opackiego. W związku z tym z ziemi bielskiej wysłano specjalne poselstwo do prymasa Prażmowskiego o wyznaczenie daty nowego sejmiku. Odbył się on 11 września. Dotychczasowa partia opozycyjna przybyła wtedy w mniejszej liczbie i przegrała. Posłami zostali Skaszewski i Opacki.
29 września w Krakowie odbyła się koronacja króla Michała Wiśniowieckiego. Z Podlasia przybyli na nią m.in.: B. Olszewski, M. K. Radziwiłł, bp T. Leżeński, B. Radziwiłł oraz M. Skaszewski i S. Opacki. W czasie sejmu usiłowano dysponować również na Podlasie na leże zimowe niektóre jednostki wojskowe, ale 7 listopada sejm koronacyjny został zerwany.
28 grudnia B. Radziwiłł pisał, że przybędzie do Zabłudowa, a potem na sejmik do Brańska, ale już nie zdążył. 31 grudnia w czasie polowania na kuropatwy w rejonie Królewca zasłabł i zmarł, pozostawiając w rozterce swych zwolenników na Podlasiu. Część jego zadłużonych dóbr przejęli wierzyciele.
Król wyznaczył nowe sejmiki przedsejmowe na 22 stycznia 1670 r. Stały się one ponownie areną starcia zwolenników nowego monarchy, zwanych regalistami (m.in. starosty brańskiego Jana Klemensa Branickiego), i jego przeciwników, zwanych malkontentami. Na sejmiku w Brześciu nakazano posłom bronić praw szlachty z Huszczy i Tucznej, często naruszanych przez administratorów klucza łomaskiego.
Nowy sejm rozpoczął się 5 marca pod laską J. K. Kierdeja, właściciela Przegalin. W czasie obrad kolportowano m.in. anonimowe pismo (autorstwa st. J. K. Branickiego) oskarżające malkontentów o spisek antykrólewski. 17 kwietnia sejm został zerwany. W tej sytuacji król zwołał Radę Senatu. Następstwem tego był uniwersał, który dotarł na Podlasie pod koniec kwietnia. Król zwoływał w nim sejmiki relacyjne na 20 maja, skarżył się na zrywanie sejmów przez tzw. obóz francuski i zapowiedział, że nie złoży nowego sejmu, póki nie pozna zapatrywań poszczególnych województw.
Na sejmikach podlaskich przewagę uzyskali regaliści. Szlachta łukowska i siedlecka wysłuchała na sejmiku w Lublinie listu hetmana Sobieskiego, w którym zaprzeczał on zarzutom, jakoby miał szkodzić królowi i szlachcie. 31 maja wyszły z Warszawy podwójne wici na pospolite ruszenie, a 25 czerwca król wydał nowy uniwersał, zwołujący sejmiki przedsejmowe na koniec lipca. Sejmiki podlaskie odbyły się 22 lipca. Dyskutowano na nich m.in., czy brać udział w pospolitym ruszeniu, które król zwołał pod Warszawę, aby zastraszyć swych przeciwników i nie dopuścić do zerwania sejmu. Znaczna część szlachty podlaskiej czynnie poparła decyzję króla.
9 września rozpoczął się sejm pod laską S. H. Lubomirskiego i w asystencji pospolitego ruszenia dotrwał szczęśliwie do końca. 19 października odbyła się koronacja królowej Eleonory. Z tej okazji wojewoda Mleczko i kasztelan podlaski Łużycki byli na bankiecie u króla.
Sejm zaakceptował lauda poszczególnych sejmików i akty wydane w okresie bezkrólewia. W konstytucji sejmu zapisano m.in. „Ziemia bielska deklaruje summam correspondentem 12 poborom (podatkowym – J.G.) (…) a modum contribuendi bierze do braci”. Jednak w grudniu sejmiki relacyjne nie zgodziły się na podwyższenie podatków. Również Żydzi z kahału brzeskiego mieli kłopot ze ściągnięciem od innych miast, które dzierżawili (m.in. Włodawa, Łomazy, Janów, Kodeń i Wisznice), tzw. czopowego. Wnieśli też na nie skargę.
Na Ukrainie górę brała orientacja turecko-tatarska, której twórcą był hetman kozacki Piotr Doroszenko. Poddał się on sułtanowi i szykował z pomocą Tatarów krwawy porachunek z Rzeczpospolitą. 16 maja odbyła się w Warszawie rada wojenna, na której hetman Sobieski przedstawił plan kampanii wojennej na Ukrainie. Wziął w niej udział kasztelan podlaski Karol Łużecki. W jej wyniku król zwołał pospolite ruszenie pod Lwów na 13 lipca. Gdy pospolitacy nie przybyli, 24 lipca król wysłał ponaglenie, ustalając drugi termin zbiórki na 2 października. Tymczasem Doroszenko już w lipcu zaatakował polskie załogi na Ukrainie. 26 sierpnia Sobieski pobił Tatarów pod Bracławiem , ale działał samotnie i potrzebował posiłków. Wprawdzie 19 września około 4 tys. żołnierzy litewskich stanęło pod Janowem Podl., ale zaczęli się targować ze swymi hetmanami M. K. Radziwiłłem i Pacem o żołd. Podlascy oficerowie zawodowi walczyli w najbliższym otoczeniu hetmana Sobieskiego. 25 września poddała się kasztelanowi podlaskiemu K. Łużeckiemu twierdza Ściana. 4 chorągwiami, które od 12 października miały stanowić garnizon w Ładyżynie, dowodził podczaszy mielnicki Franciszek Kobyłecki. Dopiero 27 października przybyło pod Gliniany w rejonie Lwowa 6 chorągwi podlaskiego pospolitego ruszenia, ale po kilku dniach odeszły. Podobnie rozeszli się 16 października między Włodawą a Dubienką Litwini. Hetman Sobieski musiał przerwać zwycięską kampanię.
Józef Geresz