Rozmaitości
Ruch to zdrowie – w każdym wieku
25/2025 (1554) 2025-06-17

Ruch to zdrowie – w każdym wieku

Rozmowa z dr n. med. Małgorzatą Pabiś, specjalistą w dziedzinie pielęgniarstwa geriatrycznego z Wydziału Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Panuje ogólna opinia, że nie ma granicy wieku, dla której aktywność fizyczna byłaby niemożliwa i nie przynosiła korzyści. Czy tak jest w istocie?

Zdecydowanie tak. Współczesna nauka potwierdza, że aktywność fizyczna przynosi korzyści w każdym wieku, nawet bardzo zaawansowanym. Oczywiście jej forma i intensywność powinny być dostosowane do indywidualnych możliwości, ale zasada pozostaje niezmienna - ruch to zdrowie.
Chętne i skuteczne
25/2025 (1554) 2025-06-17

Chętne i skuteczne

Koła gospodyń wiejskich to prawdziwy fenomen. Te, które działają od lat, nadal zaskakują aktywnością, ale powstają też nowe i w niczym nie ustępują tym z tradycjami.

Jednym z młodszych jest KGW z Małaszewicz Małych. Osobom je tworzącym, bo należą do niego i panie, i panowie, a prezesem jest sam sołtys, przyświeca chęć integracji lokalnej społeczności. - Jesteśmy świadomi, że w dzisiejszych czasach trudniej nawiązuje się sąsiedzkie relacje i chcieliśmy temu zapobiec - mówi Marlena Romaniuk z KGW w Małaszewiczach Małych, podkreślając, że głównym założeniem stała się chęć wykorzystania potencjału mieszkańców i dania im przestrzeni do działania czy dzielenia się doświadczeniami i talentami.
24/2025 (1553) 2025-06-11
Rozmowa z prof. dr hab. n. med. Moniką Białecką z Zakładu Farmakokinetyki i Terapii Monitorowanej Wydziału Medycyny i Stomatologii PUM w Szczecinie.

Dlaczego człowiek musi spać?

Gdy mówimy o rzeczach, które są nam niezbędne do życia, najczęściej wymieniamy picie i jedzenie. Jako neurolog dorzuciłabym do tego jeszcze sen. Jest on nam bardzo potrzebny, ponieważ w jego trakcie dochodzi do regulacji wielu niezwykle istotnych dla naszego organizmu procesów. Normalizuje się nie tylko układ autonomiczny, ale też układ krążenia, wartości ciśnienia tętniczego i uwalnianie hormonów.
24/2025 (1553) 2025-06-11
Topinambur jest bardzo łatwy w uprawie, szybko się rozrasta i dobrze znosi zmienne warunki klimatyczne, a mimo to nadal jest mało znany.

Roślina ta, zwana również słonecznikiem bulwiastym, gruszą ziemniaczaną czy karczochem jerozolimskim, pochodzi z Ameryki Północnej. Znajduje zastosowanie jako ogrodowa ozdoba oraz warzywo. Charakteryzuje się tym, że ma oryginalny smak przypominający połączenie ziemniaków lub karczochów i orzechów. Bulwy topinamburu, bogate w błonnik, witaminy, minerały i przeciwutleniacze, można zjadać na surowo, gotować, piec, smażyć, kisić i marynować.
23/2025 (1552) 2025-06-04
Trwa sezon lęgowy bocianów, które wróciły do Polski z zimowisk. Co robić, gdy zobaczymy młode pisklę poza gniazdem? Czy interweniować, kiedy bocian nie lata?B

ociany białe (Ciconia ciconia) to jedne z najbardziej znanych i lubianych ptaków w naszym kraju. Co ciekawe, często wracają do tych samych gniazd, dokonując niezbędnych napraw lub odbudowy. Jaja (najczęściej od dwóch do pięciu), złożone w kwietniu i maju, wysiadywane są przez ptasią parę na zmianę.
23/2025 (1552) 2025-06-04
Alergia i astma - te pojęcia są mylone lub używane zamiennie. A dotyczą dwóch chorób. Główna różnica między nimi polega na tym, że alergia nie przyczynia się do uszkodzeń w układzie oddechowym, inaczej jest w przypadku astmy.

Alergeny wywołujące alergię wziewną, np. pyłki, sierść zwierząt domowych, kurz, mogą wyzwalać rozwój astmy u osób, u których występują predyspozycje genetyczne. Dlatego tak ważne są diagnostyka i leczenie.
22/2025 (1551) 2025-05-28
O zgubnym wpływie na zdrowie siedzącego trybu życia, prawidłowej postawie ciała oraz potrzebie rozciągania mięśni - w rozmowie z Anną Januszewską, fizjoterapeutką.

„Kręgosłup mnie boli!” - żali się pacjent fizjoterapeucie. Oczekuje, że po masażu dolegliwości natychmiast ustąpią. Ale to chyba nie jest takie proste?

Chcąc pomóc skutecznie, najpierw trzeba postawić właściwą diagnozę, a do tego konieczne jest wcześniejsze „rozpatrzenie się” w ciele pacjenta, czyli zbadanie go. Mówimy: „boli kręgosłup”, tymczasem bolą plecy, co może być spowodowane nie tylko zwyrodnieniem kręgów.
22/2025 (1551) 2025-05-28
Rozmowa z Marią Gembalą, współwłaścicielką Pasieki Mellifera.

Na czym polega rola matki pszczelej w ulu i co o jej funkcji mówi rzadziej używana nazwa „królowa”?

Wśród 50, a w pełni sezonu nawet 70 tys. pszczół w roju matka pszczela jest jedynym osobnikiem zdolnym do składania jaj, czyli rozmnażania rodziny, co zapewnia jej wymianę pokoleniową. Gdyby zabrakło matki, nie byłoby przybytku młodej pszczoły. Matka wydziela też feromon nazywany przez pszczelarzy substancją mateczną, która w połączeniu z zapachem wydzielanym przez gruczoły pszczele sprawia, że każda rodzina ma swój zapach - to po nim strażniczki rozpoznają, które pszczoły mogą wpuścić do ula.
21/2025 (1550) 2025-05-22
O kondycji psychicznej mężczyzn, problemach, z jakimi mierzą się we współczesnym świecie oraz profilaktyce w zakresie zdrowia psychicznego mówi Marta Kozaczuk, psycholog kliniczny, psychoterapeuta i psychoonkolog.

Czerwiec został ogłoszony Międzynarodowym Miesiącem Zdrowia Psychicznego Mężczyzn. Czy ten temat zasługuje na więcej uwagi?

Zdecydowanie tak i dobrze, że taka inicjatywa - skierowana konkretnie do mężczyzn - powstała. Trudności emocjonalne płci męskiej nie powinny być bowiem w żaden sposób umniejszane, bagatelizowane czy pomijane. Wręcz przeciwnie - konieczne jest akcentowanie społecznej „zgody” na to, żeby mężczyźni również korzystali z pomocy psychiatrycznej, psychologicznej, psychoterapeutycznej.
21/2025 (1550) 2025-05-22
Plantatorzy buraków cukrowych na Lubelszczyźnie są załamani stratami spowodowanymi przez szarka komośnika. Szkodnik w ciągu jednego dnia jest w stanie skonsumować nawet kilkuhektarową uprawę, doprowadzając rolników do granic wytrzymałości finansowej.

Szarek komośnik (Bothynoderespunctiventris) to sporych rozmiarów - ok. 1,5 cm długości - chrząszcz należący do rodziny ryjkowcowatych, bo jego głowa ma wydłużony kształt nieco przypominający ryjek. - Jako że jest duży i ciężki, przemieszcza się przede wszystkim przy pomocy odnóży, biegając. Jednak gdy temperatura przekracza 20°C, zaczyna latać. I wtedy może przemieszczać się na nawet dosyć długie odległości - mówi prof. Paweł Bereś z Instytutu Ochrony Roślin - Państwowego Instytutu Badawczego.