Fatalny 3 maja w oddziale ks. Brzóski
20 kwietnia również pod zarzutem udziału w buncie zatrzymano Józefa Lipińskiego (lat 27, troje dzieci), chłopa z pow. radzyńskiego. 21 kwietnia płk K. Krysiński stoczył swą ostatnią walkę pod Zawieprzycami. Jego współtowarzysze zmuszeni byli uchodzić wpław przez rzekę Wieprz.
Normal
0
21
false
false
false
PL
X-NONE
X-NONE
MicrosoftInternetExplorer4
Dziwny był ten jego ostatni oddział. Składał się tylko z ośmiu oficerów i dowódcy. W trakcie przeprawy jeden z oficerów utonął, a adiutant Krysińskiego zginął od kuli. Tego dnia został aresztowany właściciel Zaborowski z okolic Parczewa. Wygląda na to, że wskazał go wcześniej schwytany Feliks Herman. Tak o tym napisał Seweryn Liniewski: „Skoro ułowiono jednego z komisarzy Hermana, ten wyśpiewał wszystko, gdzie bywał, co brał, tak dalece, że wielu wpakował do kozy, a głównie prawie wszystkich moich sąsiadów jak to Zaborowskiego, Krassowskiego, Babskiego itd. Zawdzięczam mojej gościnności względem Hermana, że mnie oszczędził, pomimo że u mnie brał kożuchy, koszule itp., bo to przez moje ręce przechodziło”. 22 kwietnia współpracownik ks. Brzóski, por. Byszewski, wraz z ośmioma konnymi znalazł się w Gręzówce. Po zaopatrzeniu się w żywność i furaż pomaszerował ku wsi Jagodne i dalej w pobliże Stoczka Łukowskiego. 23 kwietnia został zatrzymany w Siemieniu Józef Orzechowski (mieszczanin z Parczewa, lat 29, wdowiec) pod zarzutem zbierania pieniędzy dla buntowników i przechowywania powstańczej poczty. Tego dnia gen. Maniukin polecił naczelnikom wojennym wybrać po trzech przedstawicieli chłopskich z każdego powiatu do składu delegacji wyjeżdżającej do Petersburga, aby podziękować carowi za dekrety uwłaszczeniowe. 24 kwietnia we wsi Lipniaki k. Kąkolewnicy aresztowano Grzegorza Gomółkę (katolik, lat 39, żonaty, czworo dzieci) pod zarzutem kolportowania rewolucyjnych pism. W aktach śledczych zapisano, że był poetą. Tego dnia kolonista niemiecki ze wsi Juliopol Michał Kurtz przechodził lasem do wsi Leszkowice. W lesie został zatrzymany przez trzech uzbrojonych powstańców. Po otrzymaniu informacji, w jakim miejscu się znajdują, poczęli oni wypytywać się o nazwiska czterech osiadłych w Juliopolu kolonistów. Otrzymawszy odpowiedź, odeszli w las. O tym zdarzeniu zostali powiadomieni sołtysi okolicznych wsi, by pilnowali poszukiwanych przez powstańców. Zapewne ci sami powstańcy w nocy przyszli do folwarku Siemień i zajęli bochenek chleba. 25 kwietnia aresztowano w Bublu chłopa ze wsi Kopytów Grzegorza Dyca (lat 19, kawaler, katolik) za udział w buncie. Pod prawdopodobna datą 26 kwietnia ref. ros. Pawliszczew zanotował: „W pow. bialskim oddział wykonujący zadania administracyjne aresztował dziesięciu ludzi, którzy brali udział w buncie”. Dodatkowo 27 kwietnia został aresztowany unita z Okczyna Jan Sadczuk we wsi Wólka Kościeniewicka. Zarzucono mu podpalenie domu kolonisty z głębi Rosji Iwana Barkowskiego. 28 kwietnia zatrzymano Leona Szokalskiego, księdza unickiego z Wisznic, za kontakty z Feliksem Hermanem oraz Tomasza Babkiewicza, chłopa z Kopytowa, za „prowadzenie powstańców”. Tego dnia nocą przybył do Kodnia oddział partyzantów. Pobili i obezwładnili straż rogatkową złożoną z sześciu chłopów, a następnie siedmiu powstańców przybyło do magistratu, skąd z kasy miejskiej zabrali 185 rs. złożonych na podatki, pozostawiając 54 rs. opłat ogniowych. Wyjeżdżając z miasta, uprowadzili burmistrza, którego poturbowali i wypuścili w lesie. Ref. Pawliszczew zapisał: „W czasie likwidowania 28 kwietnia bandy k. wsi Dłużewo (k. Siennicy) przez oddział obszaru siedleckiego zostali ujęci: samozwańczy organizator band Zenon Teobald i samozwańczy dowódca strzelców konnych woj. podlaskiego L. Tillis. W czasie rewidowania Teobalda znaleziono wśród innych dokumentów notatkę RN, przy której przysłano mu 300 rb. na zakup chłopskiej odzieży dla bandy”. 29 kwietnia aresztowano w Radzyniu mieszczanina z Serokomli Tomasza Wróblewskiego (lat 24, katolik, dwoje dzieci) za udział w „bandzie” Krysińskiego. 30 kwietnia zatrzymano Szymona Jaroszewicza (lat 20, unita), mieszczanina ze Sławatycz, za należenie do bandy Jankowskiego. Tego dnia 220 osób z sześciu gmin (Włodawa, Sobibór, Stulno, Siedliska, Uhrusk i Sławatycze) wystosowało adres do cara z podziękowaniem za ukazy uwłaszczeniowe. 1 maja, wg Pawliszczewa, w starciu k. folwarku Chromna został schwytany dawno poszukiwany rewolucyjny naczelnik pow. łukowskiego i stanisławowskiego Strzyżewski. Tego dnia wyjechała w teren Komisja Bialska ds. ukazu uwłaszczeniowego. W Wyrzykach k. Kornicy powstańcy wymierzyli karę chłosty chłopce Oleńskiej, która wysługiwała się wojskiem rosyjskim. 2 maja w Radzyniu Podl. rozstrzelano Grzegorza Iwanowa, Franciszka Patka i Tyślina Balcera za udział w szeregach wojsk powstańczych. Iwanow był żołnierzem wojsk rosyjskich, Balcer szeregowcem tych wojsk, a Patek dymisjonowanym porucznikiem. Do Petersburga wyjechała delegacja chłopów z guberni lubelskiej i płockiej, razem 45 osób, z podziękowaniem dla cara za dekrety uwłaszczeniowe. Byli w niej włościanie z Podlasia. Również tego dnia w Jabłoniu aresztowano za przynależność do „bandy” Krysińskiego Michała Grenia (lat 19), a w Radoryżu Feliksa Szwendnera z Przytoczna. K. Borowski zapisał: „3 maja 1864 r. ledwie świtać zaczęło, wstałem i szedłem na kwaterę por. Byszewskiego (we wsi Róża J.G.) prosić go, aby dał rozkaz do wymarszu. Jakże się mocno zdziwiłem, gdy wyszedłszy ze stodoły ujrzałem ziemię pokrytą śniegiem spadłym w nocy. Źle pomyślałem… Byszewskiego zastałem już na nogach i powiedziałem mu, że trzeba wyjechać natychmiast do lasu. On spojrzawszy w okno, powiada: <>.” Niestety praporszczyk ros. Esaułow wykorzystał to opóźnienie i uderzył na zaskoczonych powstańców. Jednego zabito, a siedmiu wzięto do niewoli, zdobywając pięć koni i broń.
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standardowy;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,”sans-serif”;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:”Times New Roman”;
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}