Żywa lekcja historii
W programie obchodów znalazły się: Msza św. w intencji pomordowanych, prelekcja historyczna, wręczenie medali Pro Patria, apel poległych, salwa honorowa oraz złożenie wieńców. Na uroczystość przybyli przedstawiciele parlamentu, władz wojewódzkich, samorządowych, instytucji, szkół, stowarzyszeń i organizacji, służb mundurowych, organizacji kombatanckich oraz liczni mieszkańcy okolicznych miejscowości.
W uroczystościach wzięli też udział żołnierze Kompanii Honorowej oraz Orkiestry Wojskowej I Warszawskiej Brygady Pancernej Garnizonu Siedlce pod batutą Dariusza Kaczmarskiego, a także Zespół Muzyczny Zakładu Karnego w Białej Podlaskiej.
– Miejsce okrutnego mordu – uroczysko „Baran” jest dla nas wszystkich żywą lekcją historii – zaznaczył na wstępie ks. Janusz Sałaj, proboszcz parafii w Kąkolewnicy. – Wasza obecność tutaj świadczy o tym, jak ważna jest pamięć o tych, co dla Polski żyli i umierali – podkreślił wójt Zbigniew Ładny. Włodarz gminy Kąkolewnica poinformował, że otrzymał zapewnienie od prof. Krzysztofa Szwagrzyka, pełnomocnika prezesa IPN, iż w 2017 r. w planach poszukiwań zostanie ujęty las „Baran”, gdzie pochowani zostali pomordowani przez NKWD i Informację Wojskową m.in. żołnierze Armii Krajowej, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” oraz Batalionów Chłopskich.
Godność, ojczyzna, duma
Mszy św. sprawowanej w miejscu, gdzie odnaleziono szczątki pomordowanych podczas wcześniejszych poszukiwań, przewodniczył ks. Paweł Siedlanowski – dyrektor Katolickiego Zespołu Edukacyjnego w Siedlcach.
– Zachowały się niezwykle wzruszające świadectwa, zapiski, pokazujące, że gdyby nie ich wiara, nie przywiązanie do triady, która od wieków określa naszą tożsamość: Bóg-Honor-Ojczyzna, to by nie przetrwali; nie znaleźliby siły, aby do końca zachować wierność Bogu, ojczyźnie i Kościołowi – podkreślił na wstępie. Homilię ksiądz poświęcił tematowi wolności i nadziei. Zaznaczył, że wolność wewnętrzna wyrasta z gotowości stawania czystym przed Bogiem, a celem złego ducha jest odebranie człowiekowi nadziei, stąd piekło to brak nadziei. – Nadzieję, która nie umiera nigdy, mieli ci, których dzisiaj wspominamy – ludzie, dla których takie wartości, jak: wolność, prawda, odpowiedzialność, do końca były najważniejsze – mówił. Ks. P. Siedlanowski wskazywał też na wagę wychowania młodych pokoleń. – Mam nadzieję, że reformy oświatowe, które przed nami, przywrócą należną godność i cześć takim wartościom, jak: godność, ojczyzna, duma narodowa.
W sposób szczególny zwrócił uwagę na kwestię wychowania mężczyzn. Zacytował przy tym słowa św. o. Stanisława Papczyńskiego, które wygłosił przed królem Janem III Sobieskim: – Prawdziwych mężczyzn nam potrzeba, nie nicponi, nie mętów społecznych. Dajcie ojczyźnie Polaków, nie pachołków – to jest dajcie ludzi silnych, odważnych, zdolnych do wielkich wysiłków, zaprawionych do walki, przygotowanych do brania udziału w naradach.
Zabici po dwakroć
Po Mszy św. dr Szczepan Kalinowski wygłosił prelekcję poświęconą tematowi kłamstwa w historii, przedstawiając w tym kontekście zbrodnię w lesie „Baran” jako „swoisty fundament PRL”. – Wspominamy ofiary pomordowane w lesie „Baran”, które zabito po dwakroć: najpierw fizycznie, potem milczeniem i kłamstwem o sprawcach mordów. Kłamstwo polityczne ma długą historię i ciągle jest instrumentem sprawowania władzy – podkreślił prelegent i wymienił szereg spektakularnych kłamstw historycznych rozpowszechnianych w XX w. i aktualnie, począwszy od wojny 1920 r. do katastrofy smoleńskiej z 2010 r. – Informacja nadal pozostaje elementem gry politycznej – podsumował dr Sz. Kalinowski.- Ofiarami kłamstwa politycznego są pochowani w lesie „Baran”. Drzewa miały zarosnąć miejsce komunistycznej zbrodni i zagłuszyć pamięć o ofiarach NKWD i Informacji Wojskowej, ale komunizm upadł i teraz las „Baran” szumi wieczną pamięć o niezłomnych Podlasiakach – zakończył prelekcję bialski historyk i regionalista.
Do uczestników uroczystości list skierował Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych, który odczytał przedstawiciel szefa urzędu płk Mirosław Demediuk.
Następnie zostały wręczone medale Pro Patria przyznane przedstawicielom straży więziennej bialskiego ZK. Odbył się podniosły apel poległych oddający hołd „wszystkim, którzy oddali życie za wolną, niepodległą i demokratyczną Polskę”, po którym nastąpiła salwa honorowa. Po części oficjalnej uczestnicy uroczystości spotkali się na strzelnicy, gdzie odbył się piknik patriotyczny, podczas którego z koncertem wystąpiła orkiestra wojskowa siedleckiego garnizonu, śpiewał zespół wokalny Wrzos z Kąkolewnicy, montaż słowno-muzyczny zaprezentowali gimnazjaliści z Zespołu Oświatowego w Kąkolewnicy, wiersze patriotyczne przedstawiły Bogumiła Prymaczuk i Lidia Jurkiewicz. Nie zabrakło tradycyjnej grochówki i kiełbasy pieczonej nad ogniskiem.
Anna Wasak