Ofiara życia
Sylwetki duchownych poległych podczas powstania styczniowego oraz w czasie II wojny światowej, jak również kwestię represji jako kary za udział w walkach narodowowyzwoleńczych, przybliżył ks. prałat Bernard Błoński, dyrektor Archiwum Diecezjalnego. - Sztandarową postacią wśród kapłanów diecezji, którzy za udział w powstaniu styczniowym zostali straceni bądź zesłani na Syberię za wspieranie ruchu patriotycznego, jest ks. Stanisław Brzóska - zaznaczył na wstępie prelegent. Omówieniu biogramów towarzyszyła prezentacja archiwalnych zdjęć duchownych oraz miejsc ich pochówku bądź upamiętnienia. - Ks. Brzóska urodził się w Dokudowie. Ochrzczony został prawdopodobnie za Bugiem, gdzie mieszkała jego rodzina ze strony ojca. Po wyświęceniu na kapłana w 1858 r., pełnił posługę wikariusza w Sokołowie Podlaskim, a następnie w Łukowie. Za popieranie ruchu manifestacyjnego w 1861 r. skazano go na roczny pobyt w twierdzy. Dwa lata później został generalnym kapelanem wojsk powstańczych. Zasłynął jako dowódca ostatniego oddziału powstańczego - podkreślił ks. Błoński.
Pojmany wraz z adiutantem Franciszkiem Wilczyńskim w Krasnodębach-Sypytkach w 1865 r., ks. Brzóska został skazany na karę śmierci przez powieszenie, którą wykonano 23 maja 1865 r. na rynku w Sokołowie Podlaskim. – Miejscu pochówku księdza nadal pozostaje nieznane – dodał.
Omówieniu sylwetki księdza towarzyszyła prezentacja jego obrazu autorstwa Zofii Grabskiej ze zbiorów ks. kan. Stanisława Falkowskiego, emerytowanego proboszcza parafii Nieciecz, a zarazem – na co zwrócił uwagę dyrektor Archiwum Diecezjalnego – kapłana mającego wielkie zasługi na polu podtrzymywania pamięci o ks. Brzósce. Wymowny jest także napis w miejscu upamiętnienia księdza powstańca w Krasnodębach-Sypytkach, gdzie się ukrywał: „Gdy pamięć ludzka gaśnie, dalej mówią kamienie…”. – W 2008 r. prezydent Lech Kaczyński odznaczył pośmiertnie ks. Brzóskę Orderem Orła Białego – przypomniał z uwagą, iż 150 rocznica śmierci kapelana wojsk powstańczych została uczczona także przez Senat RP specjalną uchwałą głoszącą m.in. ...
AW