Wysiłkiem polskiego oręża
Rola polskiego wywiadu miała niebagatelne znaczenie w zwycięstwie w wojnie. W okresie poprzedzającym Bitwę Warszawską znał on zamysły nieprzyjaciela z wyprzedzeniem od kilku do kilkunastu dni. Była to ogromna przewaga. Jedyną trudność stanowiło potwierdzenie zdobytych wiadomości. Wykorzystywano również wywiad frontowy i lotniczy, dzięki czemu znano rozmieszczenie sił przeciwnika, jego możliwości przerzucania sił z głębi kraju na front zachodni, a także uzbrojenie i wyposażenie, a nawet nastroje czy stan wyżywienia poszczególnych oddziałów. Bardzo ważnym wydarzeniem było przejęcie i odczytanie radiodepeszy dowództwa 16 Armii, która zawierała rozkaz zdobycia Warszawy. Przekazywanie tego typu informacji drogą radiową było istotnym błędem popełnionym przez bolszewików. Świadczyło, że nie zdawano sobie sprawy ze znajomości ich szyfrów przez polski wywiad. Szyfry zostały złamane już we wrześniu 1919 r. przez porucznika Jana Kowalewskiego. Manewr kontrofensywy udał się w dużej mierze właśnie dzięki znajomości zamierzeń nieprzyjaciela i umiejętnemu wykorzystaniu tej wiedzy przez polskie dowództwo.
W listopadzie 1918 r. Polska odzyskuje niepodległość. Niedługo później rozpoczyna się konflikt polsko-bolszewicki, którego kulminacją jest Bitwa Warszawska. Jaka była jej geneza?
Po ustaniu działań wojennych w Europie 11 listopada 1918 r. kwestia polskich granic nie była ustalona. W zasadzie tuż po wojnie Polsce udało się wyznaczyć tylko granicę zachodnią. Terenami spornymi były kwestie granic z Czechosłowacją i Litwą, niejasna była sytuacja przynależności wschodniej Małopolski, gdzie wybuchł konflikt z Ukraińcami. Ponadto Rosja po rewolucji bolszewickiej pogrążona w wojnie domowej nie rezygnowała z pretensji do swoich zachodnich terenów. Od wschodu Armia Czerwona maszerowała w kierunku rdzennych polskich terenów. Coraz bardziej stawało się jasne, że sytuacja rozstrzygnie się w wyniku konfrontacji zbrojnej. 5 lutego 1919 r. podpisano w Białymstoku umowę o przetransportowaniu niemieckich wojsk z Ober-Ost (wydzielona część terytorium Imperium Rosyjskiego, okupowanego przez Cesarstwo Niemieckie od 1915 r.) przez terytorium Polski na terytorium Niemiec. Po wycofaniu się Niemców na tych ziemiach pozostali tylko Polacy i bolszewicy. Do pierwszej potyczki obu armii doszło 14 lutego 1919 r. ...
HAH