Świadkowie epoki
We wrześniu pracownicy instytutu przyjechali do Garwolina, by nagrać relacje najstarszych mieszkańców. Efekty ich pracy będzie można obejrzeć na profilu Świadkowie Epoki na YouTube. „Ostatnio byliśmy w Garwolinie, by porozmawiać z dwojgiem jego mieszkańców w imponującym wieku 100 lat! Pani Irena Gora i pan Henryk Szczepański byli świadkami okupacji na terenie Garwolina i okolic. Pan Henryk należał do 2 Armii Wojska Polskiego, brał udział w słynnej bitwie pod Budziszynem.
Pani Irena uniknęła wywózki na roboty przymusowe, ale straciła brata, który został wywieziony przez NKWD w głąb Rosji i już nigdy nie wrócił. Opowiedzieli nam historie swojego życia. Dziękujemy!” – czytamy na facebokowym profilu Instytutu Pileckiego, który realizuje wyjątkowy projekt. „Świadkowie Epoki” to wielkie archiwum historii mówionej Instytutu Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego. Gromadzone są relacje i świadectwa osób, które doświadczyły niszczącej siły totalitaryzmów niemieckiego i sowieckiego, a także powojennego systemu komunistycznego. O swoich przeżyciach opowiadają ofiary zbrodni nazistowskich i sowieckich – żołnierze wszystkich frontów, cywile, więźniowie polityczni, obozów koncentracyjnych, pracy przymusowej, łagrów. Świadkowie zbrodni z pobudek nacjonalistycznych i zbrodni wojennych. Sprawiedliwi i ocaleni. Wśród relacji z czasów powojennych znajdują się świadectwa zbrodni okresu stalinizmu i komunizmu. Świadkowie opowiadają m.in. o działaniach NKWD, strajkach robotniczych, zatrzymaniach przez służby bezpieczeństwa, stanie wojennym.
Ocalić od zapomnienia
– Starsi ludzie posiadają bogate doświadczenie życiowe i wiedzę, którą mogą się dzielić z młodszymi pokoleniami. Bardzo się cieszę, że wspomnienia naszych 100-latków trafią do archiwum historii mówionej – mówi burmistrz Garwolina Marzena Świeczak, dodając, że władze miasta dziękują pani Irenie i panu Henrykowi, że zgodzili się opowiedzieć o swoich doświadczeniach wojennych, co przywołało wiele trudnych i emocjonujących wspomnień. Nagrania wymagały czasu i trwały kilka godzin. Tego typu opowieści często obejmują zarówno osobiste tragedie, jak i chwile heroizmu oraz solidarności między ludźmi w trudnych czasach.
DY