Bezcenny dar
Datę święta wybrano nieprzypadkowo. Tego dnia urodził się bowiem Karl Landsteiner, odkrywca grup krwi uhonorowany Nagrodą Nobla.
Zapotrzebowanie rośnie
Krew płynąca w żyłach i tętnicach to źródło sił życiowych u każdego człowieka już od momentu poczęcia. Jest żywą tkanką złożoną z komórek – krwinek czerwonych, białych i płytkowych, które zawieszone są w części płynnej krwi zwanej osoczem. Jej składniki tworzą wysoko rozwinięty system obronny i transportowy, od istnienia którego zależy nasze życie i zdrowie. Dorosły człowiek posiada ok. 5-6 l krwi. Każdego roku zapotrzebowanie na nią rośnie o 8,6%, podczas gdy liczba dawców wzrasta zaledwie o ok. 3,6%.
Jednorazowy ratunek
Oddawanie krwi jest całkowicie bezpieczne i wraz z badaniami trwa około godziny. Jednorazowo pobiera się 450 ml krwi, co stanowi ok. 10% zawartości układu krwionośnego dorosłego, zdrowego człowieka. Jedna jednostka krwi ratuje życie nawet trzem osobom. Krwiodawcą może zostać każda zdrowa osoba w wieku 18-65 lat, o masie ciała przynajmniej 50 kg, która w ciągu ostatnich sześciu miesięcy nie miała wykonanego tatuażu, przekłucia uszu lub innych części ciała oraz diagnostycznych badań i zabiegów endoskopowych. Krew może być pobierana nie częściej niż sześć razy w roku od mężczyzn i nie częściej niż cztery – od kobiet, przy czym przerwa pomiędzy kolejnymi donacjami (jednorazowe oddanie 450 ml krwi) nie powinna być krótsza niż dwa miesiące.
Regeneracja w godzinę
Po przybyciu do punktu poboru krwi należy wypełnić kwestionariusz. Koniecznie trzeba zabrać ze sobą dokument tożsamości ze zdjęciem, numerem PESEL i adresem zamieszkania. Następnie pobierana jest próbka krwi i badany poziom hemoglobiny. Do oddania krwi kwalifikuje lekarz po zapoznaniu się z informacjami z kwestionariusza, zmierzeniu ciśnienia oraz przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego. – Bardzo prosimy, aby krwiodawcy przed oddaniem krwi byli po lekkim śniadaniu – zwraca uwagę dr Janina Wójcikowska, kierownik Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Siedlcach. Po oddaniu krwi dawca przez moment pozostaje na miejscu, aby zregenerować siły. Każdy, opuszczając punkt poboru krwi, otrzymuje posiłek regeneracyjny o wartości kalorycznej 4,5 tys. kcal, czyli osiem tabliczek czekolady. Organizm w ciągu zaledwie kilku godzin uzupełnia ilość krwi, która została oddana.
Potrzebna codziennie
Krew jest potrzebna codziennie, w dużych ilościach, ponieważ to bezcenny lek, którego mimo wielu prób i postępu w nauce nie udało się wytworzyć syntetycznie. Prawdopodobnie co minutę ktoś potrzebuje transfuzji krwi. Jest niezbędna nie tylko ofiarom wypadków, ale także cierpiącym na szereg poważnych chorób. Przetaczana podczas transfuzji lub podawana w postaci przetworzonych preparatów, pozwala ratować życie i zdrowie.
Przed oddaniem krwi:
– pij dużo płynów, najlepiej wodę mineralną (lepsza jest woda bez gazu),
– nie pal papierosów i nie pij alkoholu (bezpośrednio przed oddaniem krwi i dzień wcześniej),
– jeśli jest ci za gorąco (przebywałeś w nagrzanym pomieszczeniu, ubrałeś się zbyt ciepło, wykonywałeś wyczerpujące ćwiczenia fizyczne, długo stałeś lub zbyt szybko się ruszałeś) – zrezygnuj z oddawania krwi i przyjdź następnego dnia.
3 PYTANIA
dr Janina Wójcikowska – kierownik Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
w Siedlcach
Czy w związku ze zbliżającym się Dniem Krwiodawstwa planowane są jakieś akcje?
Pracujemy cały rok bardzo ciężko, starając się, aby nie brakowało krwi. Najważniejsze jest bowiem, aby była systematycznie oddawana. Ale to nie znaczy oczywiście, że nie planujemy żadnych akcji. Są one organizowane przy współpracujący osób związanych z Polskim Czerwonym Krzyżem, Kościołem i szkołami.
Najbliższa akcja honorowego oddawania krwi odbędzie 12 czerwca w Sokołowie Podlaskim. Tradycją stała się już coroczna akcja, która odbywa się na siedleckim amfiteatrze, a organizowana jest przez Mieczysława Stefaniuka, prezesa Zarządu Rejonowego PCK w Siedlcach, ph. „Krew dla Siedlec i powiatu”. W tym roku odbędzie się ona 19 czerwca A poza tym wszystkich chętnych do oddania krwi zapraszamy codziennie do Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa mieszczącego się przy ul. Formińskiego 14.
Jakie są najczęstsze opory przed oddaniem krwi?
Boimy się igły. Często pada też pytanie: „Czy mnie czymś nie zarazicie?” Te obawy są bezpodstawne, gdyż używamy sprzętu jednorazowego użytku, a personel jest wykwalifikowany. Osoby oddające krew lękają się też omdleń, bo to jedyna niedogodność, która grozi krwiodawcom. My natomiast obawiamy się wirusów, którymi może być zarażony dawca (najczęściej to żółtaczka typu C). Krew po pobraniu jest dokładnie badana w celu wykluczenia nosicielstwa wirusów u krwiodawcy. Jedyne niebezpieczeństwo dotyczy tzw. okienka serologicznego, czyli czasu od chwili zakażenia do możliwości wykrycia tego zakażenia przez laboratorium.
Jaka krew jest najbardziej potrzebna?
Wyznaję zasadę, że taka, jakiej właśnie potrzebuje biorca. Najrzadziej występująca grupa krwi to AB Rh-. Z jednej strony mało jest osób, które mają taką krew, a więc i dawców, a to skutkuje tym, że kiedy okazuje się potrzebna, brakuje jej. Najbardziej pospolite są grupy krwi A Rh+ i B Rh+. Mamy wielu krwiodawców, którzy je posiadają, ale też najczęściej bywają potrzebne.
Kinga Ochnio