Biskup Przeździecki i wskrzeszona diecezja
Zlikwidowane przez zaborców struktury kościelne zaczęto odbudowywać dopiero po I wojnie światowej, kiedy Polska odzyskała niepodległość. Papież Benedykt XV bullą z dnia 24 września 1918 r. wskrzesił diecezję podlaską, a na jej biskupa wyznaczył ks. Henryka Przeździeckiego, zasłużonego kapłana archidiecezji warszawskiej.
Wielkie wyzwanie
Przed nowo mianowanym biskupem stanęło nie lada wyzwanie. Musiał możliwie szybko zorganizować struktury diecezjalne, a co ważniejsze zapewnić mieszkańcom diecezji dostęp do sakramentów św. Było to bardzo ważne ze względu na wielkie spustoszenie moralne, jakie poczyniły w ludziach działania wojenne.
Henryk Przeździecki objął rządy diecezją 30 września 1918 r., a jego ingres do katedry janowskiej odbył się dopiero 5 maja 1919 r. Na początku swojej działalności mianował konsultorów diecezjalnych, pierwszych członków kapituły, zorganizował kurię i sąd biskupi. Już w pierwszych tygodniach musiał się również zmierzyć z problemami lokalowymi – dwa gmachy diecezjalne w Janowie były użytkowane przez władze państwowe. Dzięki staraniom biskupa oraz zaangażowaniu nuncjusza apostolskiego, Achillesa Rattiego, część gmachów wróciła do dyspozycji kurii. Wykonano niezbędne remonty, a już 8 października 1919 r. uroczyście otwarto seminarium duchowne w Janowie. ...
Magdalena Szewczuk