Bolesna historia
Hitlerowska katownia funkcjonowała przy obecnej ul. Łomaskiej 21 od sierpnia 1940 r. do połowy lipca 1944 r. Kilkustronicowa broszura „Więzienie gestapo w Białej Podlaskiej” autorstwa Iwony Maksymiuk opowiada o tym, co działo się za murami aresztu.
Bialskie gestapo na początku mieściło się w jednej z oficyn dawnego zespołu pałacowego Radziwiłłów. W jego pomieszczeniach odbywały się przesłuchania więźniów osadzonych w zakładzie przy ul. Prostej 45. Transport oskarżonych był dosyć kłopotliwy, dlatego niemieckie władze wojskowe postanowiły przenieść się do dzielnicy Wola. Zajęto tam budynek mieszkalny właściciela byłych Zakładów Przemysłowych H/B Raabe. Szybko dobudowano cele, „sale operacyjne” do przesłuchiwania więźniów oraz pomieszczenia biurowe i mieszkalne.
Autorka publikacji szczegółowo opisuje wygląd cel, przesłuchiwania i tortury, jakim poddawano więźniów. Pisze też o publicznych egzekucjach i późniejszych ekshumacjach ofiar gestapo. Broszura zawiera cenną bibliografię oraz zdjęcia ukazujące wydarzenia związane z budową wiezienia i pochówkiem ekshumowanych.
Dziś w budynku dawnego więzienia gestapo mieści się Oddział Martyrologiczno-Historyczny bialskiego muzeum. Zwiedzający mogą tam zobaczyć m.in. zrekonstruowaną dawną celę więzienną i przekonać się, w jakich warunkach przetrzymywano Polaków aresztowanych chociażby za przynależność do organizacji społeczno-politycznych.
Broszurkę można nabyć w muzealnym sklepiku.
AWAW