By nie zapomnieć
Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Mordach od lat wspiera działania twórców ludowych, organizując konferencje, wystawy, a także przeróżne spotkania. W ten sposób artyści mogą pokazać swoje dzieła młodemu pokoleniu, zaprezentować techniki ich powstawania i - być może - w ten sposób znaleźć następców. Seminarium naukowe „Kultura, język i literatura ludowa Mazowsza i Podlasia - dawniej i dziś”, które odbyło się jesienią 2017 r., wpisuje się w tę dbałość o lokalne dziedzictwo. Publikacja jest podsumowaniem informacji oraz wniosków, jakie wypracowano podczas spotkania. Jego uczestnicy debatowali nad spuścizną kultur tradycyjnych Mazowsza i Podlasia, a także zmianami, jakim te regiony podlegały na przestrzeni ostatnich lat.
Dyskusja obejmowała również obszar gwar czy literatury. Poruszono kwestie obrzędów związanych ze żniwami, śmiercią i pogrzebem czy weselami. Jednym z tematów, jaki omawiano, był wieniec – do dziś nieodzowny element tradycji dożynkowej, kiedyś nazywany wieńcowem. Ciekawym rozdziałem publikacji jest ten traktujący o śmierci w tradycji ludowej powiatu ryckiego. Paweł Warowny z Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, prowadząc badania w 2007 r., rozmawiał z mieszkańcami, jak postrzegają śmierć.
Nie zabrakło również portretu poetki Ireny Ostaszyk, która jest patronką biblioteki w Mordach. Jak przekonuje dyrektor placówki Łukasz Wawryniuk, folklor był dla pisarki podstawowym odniesieniem i bazą, a także stanowił źródło inspiracji. Jej dorobek literacki jest jeszcze niezbadany, jednak ona sama dała się zapamiętać jako aktywna działaczka na rzecz kultury regionu.
3 PYTANIA
Łukasz Wawryniuk – dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Mordach
Ludowość to dziś w wielu miejscach tylko termin z encyklopedii. Ale nie w Mordach…
Ludowość jest bardzo ważną cechą kultury ludowej. W naszym regionie jest wiele nawiązań i odniesień do kultury ludowej Mazowsza i Podlasia. Te dwa regiony łączy nie tylko sąsiedztwo geograficzne, ale przede wszystkim bliskość kulturowa: ludowa, tradycyjna, duchowa.
Dlaczego – jako instytucja – tak chętnie wspieracie działania twórców ludowych?
Wspieranie działań twórców ludowych MGOK ma wpisane jako jedno ze swoich zadań statutowych. Kultura ludowa tak naprawdę zanika, choć trzeba przyznać, że zauważamy nieco większe nią zainteresowanie. Czy to chwilowy trend, czy proces długotrwały? Nie wiem. Przypuszczam, że, niestety, to pierwsze… Domy kultury powinny zatem ze szczególną troską dbać o twórców ludowych czy kulturę ludową swego regionu w ogóle.
Co macie jeszcze w zanadrzu?
W listopadzie odbył się w Mordach po raz pierwszy Regionalny Przegląd Teatrów Obrzędowych. Wszystkie spektakle zostały nagrane i wydane na płytach DVD. To impreza bardzo potrzebna w naszym regionie. Jeden z głównych jego celów stanowi ocena aktualnego stanu amatorskiego ruchu teatralnego w środowisku wiejskim oraz zachowanie od zapomnienia i ochrona tradycji, zwyczajów i wierzeń ludowych z terenu wsi Mazowsza i Podlasia. W planach mamy także wydanie publikacji z prezentacją twórców ludowych z naszego regionu.
JAG