Muszę wynieść Stok Lacki na piedestał - zapowiedziała Róża Somla-Dembowska podczas promocji książki „Dzieje wsi Stok Lacki od 1471 r.”. I przyznała: - Tyle jest jeszcze do opisania. Muszę szybciej żyć, żeby ze wszystkim zdążyć.

O sobie mówi: historyk amator. Ma w swoim dorobku kilka publikacji dotyczących historii regionu m.in.: „Historia Rodu Somlów” (2015), „Stok Lacki Wieś i Ludzie” (2018), a także podręczniki do nauki języka francuskiego oraz pięknie ilustrowane bajki dla dzieci. I kolejne plany wydawnicze. - Jestem młoda, mam dopiero dwadzieścia lat... do stu. Uprawiam nietypową dyscyplinę sportu: wyścig z czasem, w której osiągam sukcesy - przyznała R. Somla-Dembowska podczas promocji swojej ostatniej książki, która odbyła się 27 października w Sali Białej Miejskiego Ośrodka Kultury w Siedlcach. Na pomysł napisania książki o Stoku Lackim pani Róża wpadła, poszukując kilka la temu informacji na temat rodziny swojej matki. - Pochodziła ze Stoku Lackiego, który był wtedy w posiadaniu Rostworowskich. Przesiedziałam wiele godzin w archiwach parafii siedleckich, gdzie natrafiłam na fantastyczne ślady dotyczące wsi, m.in. akta metrykalne właścicieli majątku. Już wtedy zrodziła się myśl, że to wykorzystam i napiszę historię Stoku Lackiego - przyznała autorka

Chociaż na hasło „kotlarstwo” większość z nas długo szukałaby w myślach konkretu, do którego można by odnieść termin, promocja albumu Bernarda Nowakowskiego „Dawne kotlarstwo. Warsztat i wyroby” przyciągnęła prawdziwe tłumy.

Otwierając spotkanie, które odbyło się w siedleckim Muzeum Regionalnym, p.o. dyrektor Sławomir Kordaczuk nie omieszkał przypomnieć o zbliżającym się wielkimi krokami jubileuszu 25-lecia działalności Siedleckiego Klubu Kolekcjonerów. Obchody zaplanowano na drugą niedzielę stycznia 2020 r. Na koncie SKK ma ok. 300 różnych tematycznie pokazów, wśród nich - wystawy zbiorów siedlczanina B. Nowakowskiego. Charakteryzując działalność i pasję bohatera spotkania, S. Kordaczuk przyznał, że kolekcja B. Nowakowskiego zawodowo zajmującego się metaloplastyką jest bez wątpienia jedną z najbardziej unikatowych - tak w skali Polski, jak i Europy - ze względu na liczbę wyrobów kotlarskich, jak też ilość zgromadzonych narzędzi, urządzeń i maszyn niezbędnych w warsztacie kotlarza. W sumie to ok. tysiąca eksponatów: pół na pół wyrobów miedzianych i narzędzi. - Pan Bernard jeździ po całej Europie, przegląda zbiory muzealne ze swojej ulubionej dziedziny. Podpatruje też wzory prezentowane w muzeach - stwierdził.

„Wieczność przed nami i wieczność za nami, Bóg dał nam chwilę między wiecznościami” (J.I. Sztaudynger). 5 listopada mija rok, kiedy odszedł do Pana śp. ks. kan. Stanisław Franciszek Ryszkowski.

Urodził się 18 września 1949 r. w Tchórzewie, w parafii Borki Radzyńskie. Dumny był, że za patrona ma św. Stanisława biskupa i męczennika, a także św. Stanisława Kostkę, którego liturgiczne wspomnienie przypada właśnie w dniu urodzin ks. Stanisława. Cenił sobie przynależność do Kościoła rzymskokatolickiego i otrzymanego sakramentu chrztu św. Wdzięczny był Bogu, że z miłością spojrzał na niego i wybrał na wyłączną własność jako kapłana. Jaki był ks. Stanisław? Najkrócej można opisać go w trzech słowach: powaga, takt, dyskrecja. Znając go bliżej, można było zauważyć, że był człowiekiem delikatnym i wytwornym. Wydawał się być chłodny w obejściu, ale to tylko pozory. Był zaradny i praktyczny. O drugich mówił dobrze albo wcale. Nie włączał się w krytykę innych. Spokojnie i rzeczowo oceniał wydarzenia i sytuacje - zarówno te globalne, jak i „podwórkowe”. Był wierny przyjaźniom, a w swym sercu nosił wszystkich, których spotkał w życiu.

To książka ważna dla lokalnej społeczności. Pokazuje fragment dziejów małej ojczyzny wpisany w dzieje Polski i Europy - mówił dr Wiesław Charczuk, omawiając zawartość publikacji „Parafia Zbuczyn na przestrzeni dziejów”.

Jej promocja odbyła się w piątek 25 października w sali widowiskowej Gminnego Ośrodka Kultury w Zbuczynie. Przybyli na nią autorzy artykułów zamieszczonych w książce, jak też wielu gości, głównie znawcy i pasjonaci lokalnej historii. Wszystkich powitał dyrektor GOK Krzysztof Boruta, a w klimat spotkania wprowadził zespół UliBabki. Redaktor prowadzący publikacji dr W. Charczuk przypomniał, że książka jest pokłosiem konferencji popularnonaukowej, która odbyła się w Zbuczynie 11 września 2018 r. z okazji 600-lecia parafii św. Stanisława i Aniołów Stróżów. Swoje wystąpienie rozpoczął od podziękowania wszystkim, którzy przyczynili się do powstania książki, jak i zorganizowania spotkania promocyjnego. Wytłumaczył następnie, że o ile większość tekstów powstała na kanwie referatów wygłoszonych podczas ubiegłorocznej konferencji, to artykuł autorstwa prof. Uniwersytetu Warszawskiego dr hab. Joanny Kalagi z Instytutu Archeologii dołączony został ze względu na nowatorskie ustalenia odnośnie grodziska w Krzesku-Królowej Niwie datowanego na VII w., a więc terenu do 1919 r. należącego do parafii Zbuczyn.

W 2003 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny s. Hilarii Główczyńskiej (1887-1939), wywodzącej się z diecezji siedleckiej zakonnicy ze Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi, mistyczki, pielęgniarki, kobiety niezwykłej pokory i ofiarności, mówiącej o sobie „Jedno biedne nic”.

E. Główczyńska pochodziła ze zubożałego środowiska drobnoszlacheckiego. Urodziła się 9 maja 1887 r. we wsi Świerszczów w rodzinie Szczepana i Józefy z Wierzchowskich. Została ochrzczona w parafii św. Stanisława BM w Wereszczynie. Jej rodzice najmowali się służby w majątkach ziemskich, by ostatecznie zamieszkać w Parczewie. - Losy Emilii i jej rodziny wpisane są w dzieje każdej parafii, na terenie których mieszkali: Wereszczyn, Sosnowica, a następnie Parczew. Musiała wzrastać w klimacie i świadomości prześladowania unitów, którzy tworzyli znaczną część społeczności mieszkańców tych miejscowości - zauważył ks. B. Błoński, charakteryzując środowisko społeczno-religijne, w jakim się wychowywała. 6 stycznia 1912 r. Emilia wstąpiła do ZMSNSM. Do nowicjatu została przyjęta 14 stycznia 1914 r. w Nowym Mieście n. Pilicą i otrzymała imię s. Hilaria od Imienia Jezus. - S. Hilaria jest notowana jako pielęgniarka od 1920 do 1930 r. w częstochowskich szpitalach, zwłaszcza zakaźnym.

Niepublikowane dokumenty, zdjęcia i relacje naocznych świadków przypomniały o okrucieństwie wojny. Pasjonaci historii uczestniczyli w wykładzie poświęconym losom Ryk i okolic we wrześniu 1939 r.

Pełną ciekawostek i anegdot pogadankę wygłosił historyk wojskowości i członek Towarzystwa Przyjaciół Stężycy Jarosław Frąckiewicz. Dzięki zgromadzonym przez badacza dokumentom widzowie mogli m.in. poznać sylwetki walczących w tych stronach żołnierzy i cywilne ofiary pierwszych dni wojny. Taka wielość bohaterów wzbudziła zdziwienie, bo miasteczko było na uboczu działań wojennych. Jednak linia kolejowa Dęblin - Łuków i trasa Lublin - Warszawa i tu ściągnęły niemieckie naloty. Obraz terroru i zniszczeń ukazali przejeżdżający przez Ryki dwaj dziennikarze. „Ryki płonęły. Na ulicach leżały zwęglone szczątki ludzkie. Kilkakrotnie przeżywaliśmy naloty samolotów na jednostki wojskowe” - opisywał Wacław Zuchniewicz. Dotkliwe skutki ostrzału przytoczył Mieczysław Krzepkowski. „Samolot obrał sobie za cel dworzec kolejowy oddalony o 2 km od naszego postoju. Nalot był skuteczny. Bomby trafiły w pociąg z amunicją artyleryjską. W miarę jak zapalały się kolejne wagony, wybuchające pociski rozrzucały odłamki na całą okolicę, na nas też” - relacjonował.

Blask fleszy, mikrofony dziennikarzy, czerwony dywan, a na nim Paulina Marciniak ze Zbuczyna - laureatka Anioła Wolności przyznawanego podczas festiwalu filmowego w Gdyni.

Statuetka to główna nagroda konkursu Młodzi Dla Historii organizowanego w ramach XI Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci. Festiwal NNW, który odbył się w dniach 26-29 września, to cztery dni wypełnione pokazami filmów dokumentalnych i fabularnych, reportażami radiowymi, a także dialogiem kilku pokoleń Polaków. Towarzyszą mu wystawy, instalacje artystyczne i widowiska muzyczne. Jest to najstarszy i jedyny w Polsce festiwal filmowy, tak szeroko traktujący tematykę filmu oraz historii. O tym, że film Pauliny Marciniak, uczennicy Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 6 w Siedlcach, o Marii Irenie Maternowskiej zdobył nagrodę główną, ona sama dowiedziała się w Gdyni podczas festiwalu, stojąc na scenie z 12 pozostałych uczestników. - Poczułam radość, że w końcu zdobyłam pierwsze miejsce - wspomina swoje pierwsze odczucia P. Marciniak. - To wspaniałe przeżycie - dodaje. 18-latka tym bardziej cieszy się ze statuetki, bo droga do zwycięstwa wcale nie należała do najłatwiejszych. Paulina próbowała swoich sił w kilku konkursach, ale początkowo bez powodzenia. Film, który przyniósł jej zwycięstwo w Gdyni, w konkursie Instytutu Pamięci Narodowej zdobył wyróżnienie.

Pielgrzymi przyjeżdżający do Suchowoli, gdzie urodzony w nieodległych Okopach ks. Jerzy Popiełuszko spędził połowę swego życia, mawiają, że tutaj czuć jego ducha - mówi Jadwiga Huryn, która od trzech lat oprowadza pielgrzymów śladami kapłana.

Licząca dzisiaj zaledwie 2,5 tys. mieszkańców Suchowola w województwie podlaskim, którą co roku odwiedzają rzesze pielgrzymów z kraju i zagranicy, mogłaby pozostać na mapie Polski niewiele mówiącą nazwą. Odwiedzający niekoniecznie wiedzą, że w 1775 r. kartograf i astronom królewski Szymon Sobierajski uznał miasteczko nad Olszanką geometrycznym centrum Europy, o czym przypomina głaz i tablicą ustawioną w parku. Przyjeżdżają tutaj dla księdza Jerzego - wywodzącego się z odległych o 4 km Okopów kapłana warszawskiej Solidarności, zamordowanego przez funkcjonariuszy SB 19 października 1984 r., męczennika, którego 6 czerwca 2010 r. Jan Paweł II wyniósł na ołtarze. Będąc w Suchowoli, nie sposób nie spotkać się ze śladami ks. J. Popiełuszki. Nieopodal kościoła w 1993 r. ustawiono górną część konstrukcji ołtarza, przy którym św. Jan Paweł II w 1991 r. odprawiał w Białymstoku Mszę św. Pod „łukiem papieskim”, jak nazywana jest dzisiaj, w październiku 2010 r. postawiono pomnik kapelana Solidarności. Odsłaniała go Marianna Popiełuszko - mama ks. Jerzego. W kościele przypomina o nim obraz w ołtarzu bocznej nawy namalowany już po beatyfikacji, poniżej którego umieszczone są relikwie błogosławionego i puszka z intencjami modlitewnymi. 19 dnia każdego miesiąca, o 18.00, w suchowolskim kościele odprawiona jest Msza św. z prośbą o łaski za przyczyną ks. J. Popiełuszki.

Na spotkania Koła Genealogicznego przychodzą historycy amatorzy. Nie ma dla nich przeszkód w docieraniu do dokumentów, które mogą rzucić światło na losy ich rodziny. A „rąbanie drzewa” - jak żartobliwie mawiają o mozolnej pracy genealoga - to sama przyjemność.

Koło Genealogiczne zawiązało się przy radzyńskim oddziale Archiwum Państwowego 19 listopada 2018 r. W spotkaniach, które odbywają się raz w miesiącu, zwykle w poniedziałek, bierze udział stała grupa bywalców, jak też zapraszani goście czy ci, którzy przybierając się do uporządkowania wiadomości o historii swojej rodziny, chcą liznąć wiadomości o warsztacie pracy genealoga. Przyjść może każdy. Należąca do klubu Małgorzata Niewęgłowska-Krawczyk swoją przygodę z genealogią zaczęła trzy lata temu. - Ciekawość i wewnętrzna potrzeba sprawiły, że pewnego dnia zaczęłam wpisywać w wyszukiwarkę internetową nazwiska i miejscowości związane z moją rodziną. Przez przypadek trafiłam na stronę www.lubgens.eu, a potem na stronę www.szukajwarchiwach, i z zaskoczeniem zobaczyłam, że jest tam mnóstwo informacji - wspomina swoje pierwsze kroki i dodaje, że każde kolejne odkrycie dotyczące przodków dosłownie uskrzydlało ją do dalszych poszukiwań, m.in. w radzyńskich Archiwum Państwowym.

Bitwa pod Wytycznem była walką o honor polskiego żołnierza z przeważającymi siłami wroga. W miejscu, w którym została stoczona, znajduje się cmentarz, gdzie spoczywają polegli. Jest również symboliczny kopiec upamiętniający bohaterskich żołnierzy KOP.

Co roku obchody rocznicy bitwy organizuje Instytut Pamięci Narodowej oraz Komenda Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej w Chełmie. Uroczystości rozpoczęły się 1 października na terenie Komendy NOSG w Chełmie. Posadzono tam dąb pamięci poświęcony żołnierzom służb medycznych i weterynaryjnych KOP, którzy polegli na frontach w 1939 r. i zostali zamordowani w obozach katyńskich w 1940 r. Pomysłodawcą upamiętnienia żołnierzy służb medycznych jest ppłk prof. dr hab. medycyny Józef Knap z Wydziału ds. Lecznictwa Biura Techniki i Zaopatrzenia Komendy Głównej Straży Granicznej. Projektantem pomnika i tablicy jest Marcin Nowak - pracownik Biura Prezydialnego Komendy Głównej SG. Uroczystości w Wytycznie rozpoczęła Msza św. przy kopcu chwały. Obecni byli: Robert Gmitruczuk - wicewojewoda lubelski, płk SG Jacek Szcząchor - komendant NOSG, płk SG Zbigniew Bartnicki - dyrektor biura techniki i zaopatrzenia komendy głównej SG, przedstawiciele władz wojewódzkich, samorządowych, służb mundurowych wojewodztwa lubelskiego, kombatanci oraz mieszkańcy okolicznych miejscowości.