Dwadzieścia lat temu Ojciec Święty Jan Paweł II dokonał aktu zawierzenia świata Bożemu Miłosierdziu. - Papież tym aktem oddał świat i każdego człowieka miłosierdziu Boga, wyznając, że tylko Bóg, właśnie poprzez swoje miłosierdzie, może świat uratować i uczynić go lepszym - przekonuje ks. Leszek Gęsiak SJ, rzecznik Konferencji Episkopatu Polski. W niedzielę 14 sierpnia w krakowskich Łagiewnikach odbyły się jubileuszowe uroczystości.

Akt zawierzenia świata Bożemu Miłosierdziu został wypowiedziany przez Jana Pawła II 17 sierpnia 2002 r., podczas konsekracji bazyliki Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach. Uroczystość ta była częścią ostatniej pielgrzymki Ojca Świętego do ojczyzny. Bazylika powstała w związku z rosnącą - m.in. za sprawą encykliki Jana Pawła II „Dives in misericordia” oraz kanonizacją s. Faustyny Kowalskiej - popularnością kultu Bożego miłosierdzia. To w tej świątyni znajduje się obraz Jezusa Miłosiernego, który został namalowany według wskazówek św. Faustyny.

Różańce, biżuteria, medaliki, kule. Ściany kaplicy Matki Bożej Jasnogórskiej wypełnione są wotami. Niezliczona ilość cudów i łask, których doświadczają wierni, to znak wstawiennictwa Czarnej Madonny, Bożej wszechmocy i owoce gorliwej modlitwy.

Oo. paulini, którzy od 1382 r. opiekują się Jasną Górą, przechowują świadectwa o zdarzeniach sprzed stuleci, ale także z ostatnich kilku lat. Kroniki są pełne świadectw uzdrowień, ratunku od śmierci, poczęć, nawróceń. I choć nigdy nie odnotowano tutaj żadnych objawień maryjnych, jak to miało miejsce w innych sanktuariach świata, za sprawą Matki Bożej Częstochowskiej naprawdę dzieją się tu cuda.

​Przecież mieli dobre intencje, jechali do Medjugorie. Może wiele godzin wcześniej modlili się. Dlaczego Matka Boża nie zachowała ich od nieszczęścia? Gdzie był Pan Bóg? Te i inne pytania pojawiają się w naszych rozmowach. Zasiewają wątpliwości, budzą żal.

Nie pierwsza to próba, której dane nam było doświadczyć. 1 lipca 2002 r. autobus wiozący pielgrzymów do Medjugorie rozbił się w miejscowości Balatonszentgyörgy na Węgrzech. W wypadku zginęło 20 osób, a 31 zostało rannych - wiele ofiar pochodziło z naszej diecezji, m.in. ks. Jerzy Górski - proboszcz parafii św. Józefa Siedlcach. Podobną traumę przeżywaliśmy 15 lat temu - 22 lipca 2007 r. autokar wiozący pielgrzymów z sanktuarium Matki Boskiej w La Salette w miejscowości Vizille, na południe od Grenoble, wpadł w przepaść, a następnie stanął w płomieniach. Zginęło 26 osób. Komentatorzy (świeccy, duchowni) w studiach telewizyjnych próbowali tłumaczyć wydarzenie, realizatorzy spinali krótkie relacje w pętle filmowe, które bez przerwy pokazywały te same obrazy. Wszystko przypominało dreptanie w miejscu.

Wszyscy znamy słowa i melodię tego wezwania. Są one z nami właściwie „od zawsze” i stały się tak oczywiste, że raczej nie zastanawiamy się nad ich pochodzeniem. Tymczasem różne źródła podają różne genezy powstania Apelu jasnogórskiego.

Po raz pierwszy został oprawiony 69 lat temu. 8 grudnia 1953 r. w kaplicy Matki Bożej na Jasnej Górze kilka osób pod przewodnictwem ówczesnego przeora klasztoru paulinów o. Jerzego Tomzińskiego modliło się o uwolnienie internowanego wówczas prymasa Stefana Wyszyńskiego oraz za ojczyznę. Dzisiaj każdego wieczoru, o 21.00 - dzięki transmisji na cały świat - Apel jasnogórski gromadzi miliony. W sierpniu rozbrzmiewa także w wielu kościołach, gdzie organizowane są nabożeństwa dla duchowych pielgrzymów. Skąd wzięła się modlitwa, która tak jednoczy Polaków?

Odkąd swoją modlitwę zaczęłam oddawać Bogu do Jego dyspozycji, On uprzedza wszystkie moje potrzeby i pragnienia. Z Nim mogę wszystko! - mówi Ewa.

W maju - miesiącu poświęconym Matce Bożej - oddajemy Jej cześć za pośrednictwem Litanii loretańskiej, zaś w październiku - modlitwy różańcowej. Sierpień - w opinii moich rozmówczyń: wiernych czcicielek Maryi - to czas pielgrzymowania do Jej sanktuariów, Apelu Jasnogórskiego, ale też sławiących moc Jej matczynego wstawiennictwa... koronek. - Są one tak liczne i tak urozmaicone, jak potrzeby ludzkiego serca proszącego o otuchę i ochronę. Maryja wszystko może uprosić nam u Boga - podkreśla Ewa. Ewa z pochodzenia jest siedlczanką, od 15 lat mieszka w Piastowie. Z Maryją - „Królową Różańca Świętego” i „Pocieszycielką strapionych” - związana jest od dziecka. - Moja mama zmarła młodo i wychowywała mnie babcia. To ona zaszczepiła we mnie miłość do Matki Bożej. Z Maryją spędzam każdą chwilę dnia. Modlę się rano, idąc do pracy. Z Nią szykuję obiad i wypoczywam - wyznaje 40-latka.

W chwili, kiedy czytają Państwo ten tekst, na trasie Pieszej Pielgrzymki Podlaskiej na Jasną Górę są już wszystkie grupy. Do duchowej stolicy Polski wędrują też pątnicy z innych diecezji. Mówi się, że nie ilość, a jakość jest ważna, ale trudno oprzeć się pokusie porównywania - szczególnie „starym pątnikom”, do których należy również piszący te słowa, pamiętający, „jak było kiedyś” i „jak jest dzisiaj”.

Kilkunastoosobowe grupki reprezentujące duże dekanaty czy wielotysięczne parafie - często z powodów czysto pragmatycznych łączone w większe całostki - cieszą, ale też generują smutną refleksję. Wiele z nich zniknęło. Gdzie nam dziś do rzędu wielkości kilkunastotysięcznej rozśpiewanej rzeszy wiernych, czekających z tęsknotą sierpnia, bo „coś” nie dawało spokoju, kazało iść na Jasną Górę? Nie bać się trudu, miesiącami wcześniej zbierać konserwy, szykować namioty, dobrze rozchodzić buty? Co się z nami stało? Dlaczego wywiało „pielgrzymkowego ducha” z kościołów, rodzin, środowiska akademickiego? Dlaczego nawet pośród księży coraz trudniej znaleźć kandydatów na przewodników i opiekunów duchowych grup? Wszak, jak mówią, z „niewolnika nie ma robotnika”.

Przed tym pytaniem zatrzymuje się dziś wielu ludzi. To dobrze. Kończy się epoka, kiedy przynależność do Kościoła wynikała z tradycji, obyczaju, przyzwyczajenia, była romantycznym przekonaniem o stałości i niezmienności jego pozycji. Kościół jest piękny. Jest domem. Bywa, że zaczyna się to doceniać dopiero wtedy, gdy go zabraknie.

Samo wychowanie w środowisku tradycyjnie chrześcijańskim nie gwarantuje tego, że następne pokolenia również takie będą - szczególnie wtedy, gdy wiara rodzinnego domu była powierzchowna, nieprzemieniająca, a formacja oparta na uciążliwych wymaganiach moralnych bez doświadczenia spotkania z żywym Bogiem. Wielu ludzi z różnych powodów i na różnych poziomach swojego życia znalazło się gdzieś „pomiędzy” - pomiędzy światem dzieciństwa i niedojrzałej dorosłości, światem zasad i wolności bez granic, pamięcią pogodnego, ułożonego domu rodzinnego, z pakietem zasad dających poczucie bezpieczeństwa i drapieżnością korporacji, w której pracują. Pomiędzy odwagą i wstydem, wciśnięci w ciasny hiperpoprawnościowy świat, w którym „trzeba się wstydzić z tego, z czego winno być się dumnym, i być dumnym z tego, czego należy się wstydzić”. I jeszcze udawać, że wszystko jest OK!

„Życie swe umiały oddać, zawierzyć na miłość wieczystą, (…) ufały, że źródła wytrysną, że z każdej pustyni, kamienia i skały Bóg wywiedzie życie, jak wtedy o świcie...”.

To refren jednej z pieśni o bł. nazaretankach z Nowogródka. W przyszłym roku minie 80 lat od ich męczeńskiej śmierci. Zginęły 1 sierpnia 1943 r. z rąk hitlerowców. Oprawcy pozwolili, by do końca pozostały w habitach. Pierwsze nazaretanki przybyły do Nowogródka w 1929 r. Początkowo spotkały się z nieufnością mieszkańców. Myślały nawet o rezygnacji, ale matka generalna nakazywała: „Zdecydowanie, stanowczo przetrwać na stanowisku, ustąpić nam nie wolno (...). Nieustraszenie przetrwać wszelkie trudności, bo wielkie rzeczy tam się dokonają”. Zostały. Otworzyły szkołę oraz internat, zaopiekowały się farą i prowadziły katechezę. Swoją pracowitością, wiarą i poświęceniem zdobyły serca zarówno dzieci, jak i dorosłych. Zwykłą, szarą codzienność przerwała II wojna światowa. Nowogródek najpierw był okupowany przez Sowietów, a potem Niemców. Siostry musiały opuścić swój dom i zrezygnować ze stroju zakonnego oraz z działalności apostolskiej i edukacyjnej.

Wyruszyć na pielgrzymi szlak, pozostając w domu? To możliwe, jeśli zdecydujesz się na duchowe pielgrzymowanie w łączności z Pieszą Pielgrzymką Podlaską.

Co roku w naszej diecezji jest przygotowywanych ok. 30 tys. formularzy pielgrzyma duchowego, które następnie dostarczane są do wszystkich parafii. Wystarczy wpisać intencję, swoje dane i przekazać kierownictwu PPP (można to zrobić również za pośrednictwem strony internetowej www.pielgrzymka-podlaska.pl) - i ruszyć „w drogę”, nie wychodząc na szlak. Ewa Roman pochodzi spod Siedlec. Pielgrzymowanie - jak mówi - ma we krwi. - Podobno moja prababcia ze strony mamy chadzała na pielgrzymki do Gietrzwałdu. Jej córka pielgrzymowała do Kodnia i zabierała ze sobą swoje dzieci, w tym moją mamę. Z kolei mama, kiedy studiowała w Siedlcach, obrała kierunek „Częstochowa”. Swoje pierwsze wyprawy do Matki Bożej Częstochowskiej odbywała z pielgrzymką warszawską.

Rozmowa z o. dr. hab. Waldemarem Linkem CP, pasjonistą, biblistą, wykładowcą Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Chcemy konkretu, ponieważ nasza obrazkowa wyobraźnia, także religijna, nie reaguje już na abstrakty. To niby dać życie za kogoś i przelać krew... Ale do nas - cybernetycznych analfabetów - lepiej przemawia mocny obraz krwi, która leje się ożywczym, oczyszczającym, zbawiennym strumieniem na nas, naszych bliźnich i świat. Nowego kontekstu pobożność ta nabiera w zestawieniu z obrazami z Ukrainy dostarczanymi nam przez media, jak też nieocenzurowanymi, krążącymi w obiegu prywatnym, docierającymi z obszaru działań wojennych do uchodźców w Polsce, którymi dzielą się czasem z polskimi znajomymi. Krew płynąca z ran zadawanych różnymi narzędziami zbrodni budzi w nas poczucie bezsilności.