Czas, który mówi obrazem
Wernisaż połączony był z premierą albumu zawierającego unikatowe zdjęcia. Wydarzenie przyciągnęło fotografów, pasjonatów historii i kultury, mieszkańców regionu oraz gości, którzy po raz pierwszy mogli zobaczyć niepublikowane dotąd zdjęcia Mazowsza i jego mieszkańców sprzed ponad pół wieku. Pomysł na wystawę narodził się z inicjatywy działającej przy Miejskim Ośrodku Kultury Grupy Twórczej Fotogram. Jak podkreślił jej opiekun Piotr Tołwiński, pierwotnym celem nie była sama ekspozycja, ale wydanie albumu.
– Zdjęcia M. Zürna to materiał wyjątkowy. Dzięki publikacji pozostanie z nami na dłużej – dodał, zaznaczając, że inspiracją do działania była Agnieszka Król, członkini Grupy Twórczej Fotogram i fotoreporterka. To ona natrafiła na te wyjątkowe zdjęcia. Jej determinacja i wiara w wartość materiału zapoczątkowały cały proces.
– Po kilku latach od pierwszej myśli, od pierwszego pomysłu – udało się. Mamy w rękach album ze zdjęciami M. Zürna i możemy podziwiać wystawę pt. „Mazowsze i okolice w latach 60-tych”. Zbiór niezwykłych fotografii, które przez dekady spoczywały w szufladzie, a dziś mogą cieszyć oczy i budzić wspomnienia. Wszystko zaczęło się na początku 2021 r. Po drodze były przeszkody, niepowodzenia, momenty zwątpienia, ale dziś mogę powiedzieć z pełnym przekonaniem, że było warto. Warto było czekać, warto było marzyć, bo marzenia naprawdę się spełniają – opowiadała wzruszona A. Król.
Zatrzymane w kadrze
Prezentowane fotografie nigdy wcześniej nie były publikowane. Powstały w latach 60, kiedy M. Zürn – z wykształcenia socjolog, z zamiłowania dokumentalista – podróżował po Polsce w ramach pracy badawczej i przy okazji rejestrował otaczający go świat. Czarno-białe, analogowe zdjęcia przedstawiają Mazowsze lat 60: miasta, wsie, ludzi, codzienne życie i otoczenie, które dziś często już nie istnieje lub zmieniło się nie do poznania. To swoisty dokument socjologiczno-obyczajowy, który ma ogromną wartość historyczną i kulturową.
– To bardzo ważne, żebyśmy nie zapomnieli, skąd się wywodzimy – zaznaczyła Janina Ewa Orzełowska, członkini zarządu województwa mazowieckiego, partnera wydarzenia. – Dzięki tym zdjęciom wróciłam do czasów mojego dzieciństwa. Bardzo dziękuję za ten album – dodała.
Sam autor nie krył wzruszenia. – Negatywy przeleżały kilkadziesiąt lat. To tylko mały wycinek niepublikowanych zdjęć. Dziękuję wszystkim, którzy przyszli – powiedział krótko.
Ponad pół wieku historii na kliszy
Wyjątkową rolę w przygotowaniu materiału odegrała żona fotografa Ewa Wojtasik, która zajęła się digitalizacją archiwum. Z ogromną cierpliwością w domowych warunkach zeskanowała aż 20 tys. zdjęć z negatywów.
„Trudno ująć w słowach wszystkie emocje, które towarzyszyły nam podczas skanowania archiwum Marka. Dla niego to była ogromna radość – powrót do własnych obrazów po pięćdziesięciu latach. Jego fotografie są świadectwem autentycznej ciekawości wobec ludzi i rzeczywistości. Marek widzi i czuje więcej. Tam, gdzie inni przechodzą obojętnie, on się zatrzymuje. I ta uważność czyni jego zdjęcia tak poruszającymi” – napisała we wstępie do wystawy E. Wojtasik, dodając, że wszystkie pochodzące z tego okresu zdjęcia M. Zürna on sam przekazał Fundacji Ośrodka KARTA, instytucji, która dokumentuje świadectwa historii.
Dla każdego
Ekspozycja „Mazowsze i okolice w latach 60-tych” to nie tylko nostalgiczna podróż do przeszłości, ale także cenny dokument socjologiczno-obyczajowy – zapis życia codziennego sprzed epoki cyfrowej.
Wystawę można oglądać w Galerii Fotografii Fokus do 2 września od wtorku do piątku, w godz. 11.00 – 17.00, oraz w niedziele, od 11.00 do 15.00.
To propozycja nie tylko dla miłośników fotografii i historii, ale dla każdego, kto chce zobaczyć świat oczami wrażliwego obserwatora, który potrafił zatrzymać czas w jednym ułamku sekundy.
DY