Gdzie te noce i dnie?

Gustaw Holoubek czytał cudownie tę książkę w radiu. Zwróciłam uwagę męża, co mi się zdarzyło raz jeden, że byłoby dobrze, gdyby on się tym zainteresował - tak o pomyśle na filmowe „Noce i dnie” opowiadała odtwórczyni głównej żeńskiej roli Jadwiga Barańska.

Jerzy Antczak początkowo nie był tym pomysłem zachwycony. Powieść Dąbrowskiej uważał za nudną i niefilmową. Mimo to zabrał się do odświeżenia lektury. Bardzo szybko postanowił, że chce zrobić na jej podstawie film. Okazało się jednak, że nie jest to takie proste, jakby się mogło wydawać.

Doświadczony i szanowany już wówczas jako reżyser, musiał zyskać poparcie tych, którzy swoją pozycję na niwie kultury zawdzięczali odpowiedniej postawie politycznej. Pierwsze kroki skierował zatem do Jerzego Kawalerowicza, kierownika filmowego zespołu „Kadr”.

Polityki wpływ na kulturę

Decydent uznał książkę Dąbrowskiej za nieprzekładalną na język filmowy. Nie przekonał go też przedstawiony wkrótce przez Antczaka konspekt filmu. Zażyczył sobie scenariusza, po którego przeczytaniu miał podjąć decyzję. Ponieważ zrealizowanie życzenia Kawalerowicza było zadaniem niezwykle czasochłonnym, jako karty przetargowej filmu postanowił użyć Antczak muzyki. Piękny główny motyw muzyczny, jak zapewniał reżyser, został napisany przez Waldemara Kazaneckiego w pół godziny, przy trzeciej butelce spożywanego przez niego piwa. Antczak zdecydował się zaprezentować tę melodię przed pokazaniem scenariusza. Nietrudno się domyślić, że w ten sposób zyskał przychylność i Jerzego Kawalerowicza, i jego drużyny. Słuchając muzyki, można było bowiem bez ryzyka odgadnąć, o czym będzie ten film. To melodramat – więc walc. Wyeksploatowany dziś na wszystkie możliwe sposoby walc Barbary. Wspomnienie mężczyzny, który był – którego fizycznie nie ma, ale w głowie, w sercu ciągle przecież jest.

Fortelem go!

Mając już po swojej stronie Kawalerowicza, reżyser musiał przekonać jeszcze do powziętego pomysłu innych członków komisji. A w tej zasiadał m.in. ...

Anna Wolańska