Głowy jeleni zamiast orła i krzyża?

Samorząd powiatu zamierza zmienić dotychczasowy herb. Powód? - Powiat przystąpił do opracowania swoich insygniów i symboli. Okazało się, że dotychczasowy herb nie był opiniowany przez Komisję Heraldyczną działającą przy Ministrze Spraw Wewnętrznych i Administracji - wyjaśnia Elżbieta Zdolska, sekretarz powiatu.

Aktualny herb przedstawia na tarczy trójdzielnej (w kształcie odwróconej litery T) w górnym prawym czerwonym polu orła białego jagiellońskiego, w lewym górnym błękitnym polu - krzyż podwójny złoty, w polu dolnym czerwonym - kroczącego w prawo złotego jelenia. Główna część herbu nawiązuje do Horodła i unii horodelskiej z 1413 r., w efekcie której Parczew stał się w latach 1413-1564 miejscem zjazdów polsko-litewskich. W polu dolnym nawiązuje do historycznego herbu Parczewa. Przypisany jest samorządowi od 2000 r. Zgodnie z ustawą z 1978 r. o odznakach i mundurach jednostki samorządu terytorialnego mogą ustanawiać własne herby, flagi, emblematy oraz insygnia i inne symbole. Ich wzory powinny być zgodne z zasadami heraldyki, weksylologii i miejscową tradycją historyczną.

Poza tym muszą być pozytywnie zaopiniowane przez MSWiA w oparciu o stanowisko Komisji Heraldycznej, będącej organem opiniodawczo-doradczym ministra.

– Powiat parczewski posługuje się aktualnie herbem oraz flagą zaprojektowanymi przez Centrum Heraldyki Polskiej w 2000 r. Zostały one przedstawione pierwszej radzie powiatu i przez nią zaakceptowane. Herb ten nie był opiniowany przez Komisję Heraldyczną przy MSWiA. Prawdopodobnie stało się tak, ponieważ powstał przed ukonstytuowaniem się tej komisji. Można więc powiedzieć, że źle trafiliśmy z terminem – tłumaczy sekretarz powiatu. – Wprawdzie nie ma wymogu oceniania herbów powstałych przed powstaniem Komisji Heraldycznej, ale każde nowe insygnium (np. sztandar) zawierające taki herb, musi być zaopiniowane. Ocena ta będzie automatycznie negatywna z powodu braku opinii dla herbu – dodaje. W związku z tym, że powiat zamierza ustanowić insygnia – sztandar, pieczęć, łańcuch starosty czy odznaki za zasługi dla powiatu parczewskiego – podjęto działania ustanowienia herbu zgodnego z obowiązującym prawem.

Wśród zaleceń Komisji Heraldycznej dotyczących tworzenia nowych herbów samorządowych pojawiają się m.in. wytyczne, aby nie stosować podziałów tarczy; godło powinno dobrze wypełniać jej pole – właściwa jest redukcja symboliki do jak najmniejszej liczby elementów; wskazane jest też nawiązywanie do współczesnego herbu województwa lub historycznego herbu ziemskiego, można też nawiązywać do herbu miasta – jego głównego ośrodka.

 

Nawiązanie do województwa i miasta

Opracowaniem nowego herbu i powiatowych insygniów zajęli się Robert Fidura i Kamil Wójcikowski. – W ich ocenie aktualny herb powiatu z podziałem tarczy nie znajduje uzasadnienia. Dodatkowo sąsiadują ze sobą pola w tych samych barwach, co jest niefortunne. Obecny herb powiatu jest zbyt złożony, gdyż składa się z trzech godeł, z których dwa, orzeł i jeleń, są same w sobie dość złożone. Jak wskazują projektodawcy, umieszczenie całego herbu Parczewa w herbie powiatu nie stanowi nawiązania do siedziby powiatu, ale powtórzenie tego herbu – wymienia E. Zdolska.

Przygotowany projekt nowego herbu nawiązuje do herbu wojewódzkiego i miejskiego. – Wprawdzie granice powiatu parczewskiego wykraczają nieco poza historyczne granice Lubelszczyzny, to jednak – po pierwsze: zasadnicza część powiatu z samym Parczewem należała do historycznego województwa lubelskiego przez większą część istnienia I Rzeczpospolitej, a po drugie: Komisja Heraldyczna dopuszcza odwołanie się do herbu współczesnego województwa. Zarówno herb wojewódzki, jak i miejski prezentują jelenia na czerwonym tle. Ten pierwszy jest srebrny ze złotą koroną na szyi, zaś drugi cały złoty – zwraca uwagę sekretarz powiatu.

Opracowana przez projektantów propozycja przedstawia w czerwonym polu dwie głowy jelenia zwrócone do siebie w ukłonie heraldycznym. Z prawej znajduje się srebrna głowa ze złotą koroną na szyi, z lewej złota. – Otrzymaliśmy dwa projekty, które różnią się linią podziału. W pierwszym jest ona nieregularna i postrzępiona, jakby z zaznaczonymi fragmentami sierści, w drugiej propozycji linia jest prosta. Wybraliśmy projekt z linią prostą – zaznacza E. Zdolska.

Prawdopodobnie we wrześniu samorząd powiatu skieruje do MSWiA wniosek o zaopiniowanie herbu oraz insygniów. Jeżeli minister przedstawi pozytywną opinię, rada powiatu podejmie stosowną uchwałę w sprawie symboli.

HAH