Jacy jesteśmy?

Warto o to zapytać, szczególnie w momencie, gdy rozpoczęliśmy rok jubileuszu 200-lecia diecezji i gdy kończy się II Synod Diecezji Siedleckiej. Warto zatrzymać się nad odpowiedziami, nawet wtedy, gdy prawda w nich zawarta wydaje się gorzka. Tylko na niej bowiem da się zbudować przyszłość.

Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego w Polsce (ISKK) funkcjonuje od roku 1972. Początkowo były to tylko badania socjologiczne, z czasem zaczęła zacieśniać się współpraca z ośrodkami teologicznymi, pozwalająca pozyskane w ten sposób wyniki odpowiednio interpretować. Cel owej współpracy od początku był oczywisty: krytyczny opis aktualnego stanu duszpasterstwa w Polsce, problemów, jakie w nim istnieją, z drugiej - określenie wyzwań, przed jakimi stoi Kościół.

Może ktoś zapytać: czy cyfry, procenty, centyle itp. są w stanie odwzorować rzeczywistość tak delikatną i tak „niepoliczalną”, jak doświadczenie religijne, wiara, relacje łączące człowieka z Panem Bogiem i z bliźnimi? Czy priorytetem, jeśli chodzi o interpretację badań, ma być ilość czy jakość? Pytań jest wiele. Niemniej jednak panuje powszechna zgoda, że dobre, rzetelne badania statystyczne są w stanie w dość precyzyjny sposób opisać rzeczywistość eklezjalną, wychwycić tendencje, dostarczyć gruntownej wiedzy na wiele tematów, pomóc wybiec w przyszłość, aby w ten sposób wyjść naprzeciw nowym wyzwaniom duszpasterskim, i – co postulował ostatni sobór – trafnie odczytać znaki czasu, przekazać orędzie zbawienia w sposób jak najbardziej adekwatny do współczesnych wyzwań.

 

To dużo czy mało?

Podstawowym badaniem, które zwykle rozpoczyna kościelne statystyki, jest wskaźnik tzw. dominicantes, czyli odsetek osób chodzących regularnie, co tydzień, na Msze św. niedzielne (w stosunku do wszystkich chrześcijan – katolików zamieszkujących daną parafię). W 2015 r. wyniósł on w diecezji siedleckiej 47,7%. Zauważyć należy, iż od roku 1992 zmniejszył się o 12% (wynosił wtedy 59,7%). ...

Ks. Paweł Siedlanowski