Kultura
Źródło: GOKBP
Źródło: GOKBP

Jak to dawniej bywało

Dawne obrzędy i zwyczaje - np. swatanie par, wieczór andrzejkowy - w dawnej gwarze, z zachowaniem tradycyjnych strojów i sprzętów pokażą uczestnicy 44 Sejmiku Wiejskich Zespołów Teatralnych, który odbędzie się 17 i 18 czerwca w Stoczku Łukowskim.

Jest to najstarsza tego typu impreza w Polsce - rzec można „ojciec” wszystkich sejmikowych spotkań teatralnych. A zaczęło się w 1970 r. dość skromnie - od prezentacji zespołów tylko z powiatu łukowskiego. Potem jednak każdy rok przynosił zmiany: drugi sejmik objął sąsiednie powiaty, kolejne miały już zasięg wojewódzki i międzywojewódzki.

Prezentowały się teatry wiejskie z repertuarem klasycznym i współczesnym, zespoły obrzędowe, śpiewacze, monodramy, teatry ruchu, teatrzyki dziecięce żywego planu i lalkowe – w sumie ponad 280 przedstawień w wykonaniu prawie 300 zespołów. Impreza jest okazją do prezentacji osiągnięć teatrów wiejskich, sposobnością do wymiany doświadczeń, a także formą edukacji teatralnej.

W tym roku podczas dwudniowej imprezy wystąpi łącznie 14 zespołów z różnych regionów – Lubelszczyzny, Podlasia, Mazowsza.

 

Nacisk na tradycję

– Sejmik cieszy się popularnością, przybywa grup, które chcą się zaprezentować. Coraz więcej też w nich ludzi młodych, autentycznie zainteresowanych tradycją ludową i jej zachowaniem – mówi Iwona Niewczas z Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie, który jest organizatorem wydarzenia. Jednak nie wszystkie grupy spełniają obowiązujące kryteria prezentowania wiejskich tradycji i obrzędów z okresu sprzed II wojny światowej z zachowaniem gwary i strojów danego regionu. – Kładziemy nacisk na to, by język, rekwizyty, ubrania były jak najbardziej zbliżone do tych, jakie występowały na polskiej wsi 100 lat temu. Chcemy bowiem, by widzowie mieli wrażenie, że znaleźli się w sytuacji sprzed wieku, co stanowi ogromną wartość edukacyjną dla młodszych pokoleń – tłumaczy I. Niewczas.

 

Kabarety, teatry i zespoły

Na sejmiku prezentowane będą nie tylko widowiska obrzędowe, ale też sztuki teatralne oparte na podaniach ludowych czy programy kabaretowe o tematyce wiejskiej.

W sobotę, 17 czerwca, Grupa Teatralna „Tu i Teraz” z Drelowa pokaże „Środopoście”, a zespół Lewkowianie z Dokudowa przedstawienie „Jaki zasiew, taki plon, czyli lecą paździory”. Teatr Przymierze Pokoleń z Lipin na Mazowszu przypomni dawne zwyczaje andrzejkowe, a Worgulanki z Worgul – rajenie, czyli jak dawniej swatano na wsi pary. „Jak to z lnem bywało” – to spektakl w wykonaniu Malinek z podlaskiej Orli. Z tej samej miejscowości pochodzi zespół EDM, który wystąpi z programem „Swiatłaja Niediela”.

W niedzielę, 18 czerwca, wystąpią: zespół ludowy Jarzębina z Paszenek – „Ożenek Franka, zespół obrzędowy Zawsze razem z Woli Gułowskiej – „Krzciny Maciejów”, Wrzeciono z Podedwórza – „Gromniczna”, Rumenok z Hołowna – „Hohoty”, Zespół Teatralny Antrakt z Bielska Podlaskiego – „Wesele bielskie” i „Dziennik Wiery” oraz Kalina z Jabłonia – „Palmowa Niedziela”.

 

Wybiorą najlepszych

– Sejmiki w Stoczku Łukowskim nie mają charakteru konkursowego, a jedynie powołana przez zarząd główny Towarzystwa Kultury Teatralnej w Warszawie komisja artystyczna, w skład której wchodzą reżyserzy teatralni, etnografowie, muzykolodzy, specjaliści od folkloru, teatrolodzy, aktorzy, obserwuje występy zespołów, dzieli się uwagami z jego członkami i typuje najciekawsze spektakle na Ogólnopolski Sejmik w Tarnogrodzie, który odbywa się w październiku – informuje I. Niewczas.

Wydarzeniu towarzyszyć będą występy grup śpiewaczych, barwny korowód ulicami Stoczka Łukowskiego, zabawa taneczna.

MD