Jedyna na świecie
Kostomłoty to mała wieś na Lubelszczyźnie przy trasie Kodeń - Terespol, tuż nad Bugiem. Funkcjonuje tam jedyna w Polsce neounicka parafia. Liczy ponad 123 wiernych - potomków prawosławnych mieszkańców Rzeczypospolitej, którzy od 1596 r., czyli od zawarcia unii brzeskiej, postanowili wraz z katolikami wyznania rzymskiego budować utraconą jedność Kościoła. Do dziś w XVII-wiecznej cerkwi pw. św. Nikity sprawowana jest liturgia w obrządku bizantyjsko- słowiańskim, ale w jedności z biskupem Rzymu. W pięknej, zabytkowej cerkwi znajduje się m.in. starożytna ikona patrona oraz relikwie bł. Męczenników Podlaskich. Parafia od 2007 r. podlega jurysdykcji ordynariusza diecezji siedleckiej. Jej proboszczem od lipca 2019 r. jest ks. Piotr Witkowicz, który zastąpił posługującego w Kostomłotach przez 12 lat ks. Zbigniewa Nikoniuka.
Cerkiew każdego roku odwiedzają tysiące pielgrzymów i turystów. Wielu – być może ze względu na wystrój, ikony i język staro-cerkiewno-słowiański, w jakim sprawowana jest liturgia – błędnie utożsamia kościół z wyznaniem prawosławnym. – To katolicka parafia, choć neounitów i katolików odróżniają obyczajowość i liturgia – podkreśla ks. P. Witkowicz, a jako przykład podaje święta, które ostatnio obchodziliśmy. – Podczas Wigilii katolicy tradycji rzymskiej łamią się opłatkiem, w Kostomłotach natomiast prosforą, czyli błogosławionym chlebem. Spożywa się go także podczas spotkań rodzinnych po liturgii pogrzebowej. Niedawno Kościół rzymski celebrował uroczystość Objawienia Pańskiego, potocznie zwaną świętem Trzech Króli. Neounici tymczasem obchodzili Chrzest Pański, podczas którego ma miejsce obrzęd święcenia wody zwany Świętem Jordanu. Wierni ją piją, pocierają nią twarz i zabierają do domu. Służy podczas wizyt kolędowych czy też, gdy kapłan odwiedza chorych z Panem Bogiem – wyjaśnia proboszcz.
Między Wschodem a Zachodem
Kompletnie inna jest również liturgia, którą sprawuje się w języku staro-cerkiewno-słowiańskim. ...
Jolanta Krasnowska