Kultura prawem regulowana
Rolnik ubiegający się o przyznanie płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, płatności rolnośrodowiskowej (PROW 2007-2013) oraz o przyznanie pomocy finansowej z tytułu gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach ma obowiązek przestrzegać konkretne przepisy. Są to wymogi wzajemnej zgodności, określone w obwieszczeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 19 marca 2009 r. oraz z 12 marca 2007 r. w sprawie minimalnych norm.
Pomniki i rowy
Bardzo ważne jest zachowanie charakterystycznych elementów krajobrazu. Rolnicy zostali więc zobowiązani przepisami do zachowania drzew będących pomnikami przyrody oraz rowów do dwóch metrów szerokości (w obrębie działki rolnej). Na załączniku graficznym, dołączonym do wniosku o przyznanie płatności, należy zaznaczyć miejsce położenia tych elementów krajobrazu na działce rolnej oraz opisać położenie: dla pomników przyrody tekstem PP, a dla rowów – RÓW.
Rolnik nie może też niszczyć siedlisk roślin i zwierząt objętych ochroną na mocy przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220, z późn. zm.), położonych na obszarach chronionych, tzn. w parkach narodowych, rezerwatach przyrody, parkach krajobrazowych, obszarach chronionego krajobrazu, użytkach ekologicznych, zespołach przyrodniczo-krajobrazowych, stanowiskach dokumentacyjnych i pomnikach przyrody.
Dłuższe zmianowanie
Przekształceniu uległy przepisy dotyczące zmianowania. Teraz istnieje możliwość odstąpienia od stosowania zmianowania w czwartym roku uprawy tego samego gatunku rośliny: pszenicy, żyta, jęczmienia lub owsa (zastosowanie od 2011 r.). Oznacza to, że uprawa tego samego gatunku wymienionych roślin będzie mogła być prowadzona także w czwartym i piątym roku, ale pod pewnymi warunkami. Obowiązujące od 2007 r. przepisy przewidują, że w przypadku uprawy pszenicy, żyta, jęczmienia i owsa ten sam gatunek rośliny może być uprawiany na tej samej powierzchni w ramach działki ewidencyjnej nie dłużej niż trzy lata. Zmiana aktów prawnych daje możliwość kontynuowania uprawy przez kolejne dwa lata, pod warunkiem utrzymania odpowiedniego poziomu substancji organicznej w glebie. Rolnicy, którzy chcieli skorzystać z tej możliwości, najpóźniej przed rozpoczęciem uprawy w czwartym roku byli zobowiązani do wykonania jednego z następujących zabiegów agrotechnicznych: przyorania słomy, międzyplonów lub obornika w ilości 10 ton na hektar i poinformowaniu do 9 czerwca 2010 r. kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji Modernizacji Rolnictwa o zamiarze wykonania tych zabiegów.
Jeśli rolnik będzie chciał kontynuować uprawę tego samego gatunku roślin jeszcze w piątym roku, po zakończeniu zbiorów w czwartym roku, a przed rozpoczęciem uprawy w piątym roku, zobowiązany będzie do ponownego wykonania tych czynności. Ponieważ w glebach bezorkowych nie stosuje się zabiegów przyorania słomy, obornika lub międzyplonów, dla tych rolników dopuszcza się inne zabiegi agrotechniczne, np. wymieszanie słomy czy międzyplonów z glebą lub uprawę międzyplonów.
Szczegółowe informacje można uzyskać w biurach powiatowych i oddziałach regionalnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Obszar Natura 2000
Rolnicy, których gospodarstwo rolne położone jest na obszarze Natura 2000 oraz rolnicy, których gospodarstwa nie są położone na obszarze Natura 2000, a którzy przeprowadzają przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na ten obszar, będą zobowiązani do przestrzegania obowiązku posiadania decyzji, o której mowa w art. 72 i 96 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.). Kontrolerzy mogą sprawdzić, czy rolnik podejmujący określone inwestycje posiada odpowiednią decyzję administracyjną poprzedzoną przeprowadzeniem oceny oddziaływania na środowisko lub oceny oddziaływania na obszar Natura 2000.
JAG