Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie
Wielki Czwartek
– To jest Pascha na cześć Pana. Pascha jest przejściem, uderzeniem, zadaniem pewnego gwałtu, a jednocześnie wyzwoleniem i nowym narodzeniem – mówił w homilii. – W noc paschalną Pan przeszedł przez Egipt, by zabić wszystko pierworodne w ziemi egipskiej i ocalił to, co zostało oznaczone krwią baranka. Izrael każdego roku obchodził pamiątkę tego wydarzenia. Jezus ze swoimi uczniami również świętował Paschę. Z tą jednak różnicą, że nie ofiarowywał baranka, ale sam stał się Paschą – mówił biskup.
W liturgii Mszy Wieczerzy Pańskiej rozbrzmiewa śpiew hymnu „Chwała na wysokości Bogu”, którego nie było słychać przez cały Wielki Post. Po skończeniu tego śpiewu dzwony milkną aż do Wigilii Paschalnej. Po homilii ma miejsce obrzęd umycia nóg. Przypomina to gest Chrystusa, który „nie przyszedł, żeby mu służono, lecz aby służyć”. Bezpośrednio po Eucharystii rusza procesja do tzw. ciemnicy. Tam rozpoczyna się adoracja Najświętszego Sakramentu. Wymownym znakiem odejścia Jezusa, który po Ostatniej Wieczerzy został pojmany, jest ogołocenie centralnego miejsca świątyni – ołtarza. Aż do Wigilii Paschalnej ołtarz pozostaje bez obrusa, świec i wszelkich ozdób.
Wielki Piątek
W Wielki Piątek przed południem, prezbiterzy, klerycy Wyższego Seminarium Duchownego, osoby życia konsekrowanego i wierni świeccy zgromadzili się w katedrze siedleckiej na wspólnej celebracji Liturgii Godzin. Śpiewane były Psalmy z Godziny Czytań i Jutrzni. Liturgii przewodniczył biskup siedlecki. W dzień, w którym Kościół nie sprawuje Eucharystii, wspólnotowa celebracja Liturgii Godzin pod przewodnictwem biskupa w katedrze jest znakiem modlitewnego czuwania przy umęczonym i wywyższonym na Krzyżu Zbawicielu w oczekiwaniu na poranek zmartwychwstania.
Po południu bp Kiernikowski przewodniczył liturgii Męki Pańskiej. Uczestniczyli w niej prezbiterzy, osoby życia konsekrowanego, alumni Wyższego Seminarium Duchownego oraz wierni świeccy.
– W historii Męki Pańskiej zawarty jest każdy grzech ludzkości. Zawarta jest również odwieczna miłość Boga Ojca, który dał swego Syna, by ratować tych, którzy się zagubili. W liturgii Męki Pańskiej wspominamy to, co stało się z Jezusem, naszym Bratem, i pozwalamy się objąć przez odwieczną miłość Ojca. Ta miłość uzdalnia nas do przyjmowania naszego krzyża, który może się dla nas stawać drogą powrotu do Ojca – nauczał w homilii biskup.
Po rozbudowanej w tym dniu modlitwie powszechnej, miała miejsce adoracja Krzyża. Przyklęka się przed nim, tak, jak zwykle czyni się to przed Najświętszym Sakramentem. Kolejną częścią liturgii Męki Pańskiej była Komunia św. W wymowny sposób ukazuje ona połączenie uczty eucharystycznej z ofiarą Jezusa na Krzyżu. Na zakończenie Najświętszy Sakrament został procesyjnie przeniesiony do Grobu Pańskiego.
Wielka Sobota
W Wielką Sobotę, podobnie jak w Wielki Piątek, Kościół nie celebruje Eucharystii, lecz modli się Liturgią Godzin. Wierzący w Chrystusa, rozważają Jego mękę, śmierć i zstąpienie do otchłani. Wielka Sobota jest dniem ciszy i tęsknoty.
Dla uczniów Jezusa był to dzień największej próby i wewnętrznej walki. Według Tradycji po śmierci Jezusa na Krzyżu apostołowie uciekli z Jerozolimy i ulegli rozproszeniu. Jedyną osobą, która przechowała wiarę Kościoła była Maryja.
W siedleckiej katedrze biskup siedlecki tego dnia przewodniczył Liturgii Godziny Czytań i Jutrzni. W homilii zwrócił uwagę na przedziwną obecność Boga w historii ludzkości, zaś po zakończonej liturgii poświęcił pokarmy przygotowane na stół wielkanocny.
Po południu w kaplicy Wyższego Seminarium Duchownego w Siedlcach pod przewodnictwem biskupa siedleckiego odbyły się ostatnie obrzędy przygotowujące katechumenów do przyjęcia sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego. W przebieg obrzędu wprowadził wybranych ks. Waldemar Mróz. Następnie pasterz Kościoła siedleckiego wygłosił katechezę, w której wyjaśnił teologiczne znaczenie obrzędu „Effatha” i „redditio Symboli”. Podczas obrzędu biskup dotykał kciukiem prawego i lewego ucha oraz zamkniętych ust każdego z wybranych do chrztu i mówił: „Effatha, to znaczy: Otwórz się, abyś na cześć i chałę Boga wyznawał wiarę, którą ci głoszono”. Obrzęd ten wskazuje na konieczność łaski do tego, aby człowiek był zdolny przyjmować słowo Boże i odważnie wyznawać otrzymaną w Kościele wiarę. Nie można bowiem dobrze mówić, źle słysząc.
Czworo dorosłych katechumenów w Wielką Środę otrzymało od wspólnoty Kościoła symbol wiary (Credo) i Modlitwę Pańską. Tym razem to kandydaci na chrześcijan przyszli do wspólnoty Kościoła, aby „oddać” ten symbol w obrzędzie „redditio Symboli”. Wybrani nie tylko recytowali to samo wyznanie wiary, na znak wspólnoty z ochrzczonymi. Mówili również o wydarzeniach ze swojego życia, które doprowadziły ich do wiary w Boga Ojca, w Jezusa Chrystusa, i w Ducha Świętego.
Obrzęd „Effatha” i oddanie symbolu wiary były ostatnim etapem przygotowania dorosłych katechumenów, którzy podczas Wigilii Paschalnej z rąk biskupa siedleckiego przyjęli sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego.
Wigilia Paschalna
W nocy z 7 na 8 kwietnia biskup siedlecki przewodniczył Wigilii Paschalnej w siedleckiej katedrze. Uroczystość rozpoczęła się Liturgią Światła. Na zewnątrz katedry biskup poświęcił ogień, od którego zapalono Paschał – symbol Zmartwychwstałego Pana. Po Liturgii Światła rozpoczęła się rozbudowana Liturgia Słowa. Dziewięć czytań biblijnych, przeplatanych psalmami i modlitwą, wprowadziło wiernych w całą historię zbawienia, poczynając od stworzenia świata, przez ofiarę Izaaka, wyjście Izraelitów z niewoli egipskiej, proroctwa zapowiadające Mesjasza aż do Ewangelii o Zmartwychwstaniu Jezusa.
– Niewiasty zmierzały do grobu, aby namaścić ciało Jezusa i tak pojmowały swoje zadanie – mówił w homilii biskup. – Towarzyszyły im wątpliwości, przeżycia emocjonalne oraz pytania dotyczące Pana, który dokonywał tylu cudów, a dał się ukrzyżować i zamknąć w grobie. I oto stało się coś co pokazało kruchość ich trosk, pytań i wątpliwości. Oto otrzymały orędzie: nie bójcie się! Szukacie Jezusa z Nazaretu – Ukrzyżowanego? Nie ma Go tutaj, grób jest pusty – kontynuował.
Po zakończonej Liturgii Słowa bp Kiernikowski poświęcił wodę, którą zostało ochrzczonych dziesięć osób (cztery osoby dorosłe, dwoje dzieci w wieku szkolnym, dwoje w wieku przedszkolnym oraz dwoje niemowlaków przez zanurzenie). Liturgia Wigilii Paschalnej ukoronowana została komunią ze zmartwychwstałym Chrystusem w Eucharystii i procesją rezurekcyjną z uroczystym błogosławieństwem.
Następnie ordynariusz siedlecki złożył wszystkim zgromadzonym życzenia wielkanocne, zachęcił do życia Paschą, do porzucania „starego człowieka”, w miejsce którego mocą Zmartwychwstałego Pana rodzi się w nas „nowy człowiek. Biskup Kiernikowski szczególnie swoją uwagę skierował do nowo ochrzczonych: – Oprzyjcie na Jezusie swoje życie, trwajcie w mocy przyjętych sakramentów, szczególnie w mocy chrztu. Wiedzcie też, że macie swoje miejsce we wspólnocie Kościoła.
Ks. Mateusz Czubak, Ks. Michał Chromiński
ks. Mateusz Czubak