Misyjność parafii
Dokument wskazuje, abyśmy wspólnie szukali nowych sposobów działania. Papież bardzo mocno podkreśla, że musimy bronić się przed wizją parafii, która pozbawiona byłaby charakteru kanonicznego. Nie możemy szukać ludzkich sposobów organizowania wspólnoty parafialnej (autoreferencyjna wizja parafii) i jedynie dostosowywania jej do panujących uwarunkowań. Parafia przecież kształtowała się w Kościele od samego początku. Papież w nawiązaniu do pojęcia „domu” i etymologii słowa „parafia” stwierdza, że „parafia jest domem pośród domów”, czyli wspólnotą pośród wspólnot. Sama będąc wspólnotą, może dzielić się na mniejsze wspólnoty, ale przede wszystkim musi być otwarta na wielką wspólnotę Kościoła powszechnego. Papież przestrzega również przed „klerykalizacją” duszpasterstwa i zachęca, by otworzyć parafię na ludzi świeckich. Jest tam również mocne wskazanie, że parafia bez prezbitera, który będzie pełnił funkcję proboszcza, nigdy nie będzie wypełniać swego głównego zadania pośrednictwa zbawczego. To jest taka wskazówka, żeby szanować wartość kapłaństwa - w parafiach potrzebni są duszpasterze, którzy będą pełnić funkcję proboszcza (w instrukcji jest mowa również o wikariuszach, diakonach i osobach zakonnych). Z drugiej strony mamy podkreślenie, że prawo kanoniczne daje wiele możliwości działania ludziom świeckim, którzy mogą pełnić różne funkcje w parafiach.
Ten dokument to rewolucja, wstrząs czy może przypomnienie starych prawd?
Ja bym to nazwał najpierw elementarzem pastoralnym. Autorzy, czyli Kongregacja ds. Duchowieństwa, powtarzają wszystkie najważniejsze kanoniczne rozwiązania dotyczące parafii, która wypełnia podstawowe funkcje zbawcze: nauczania, liturgiczną i miłości zbawczej. Tradycyjne rozumienie parafii (w ujęciu terytorialnym), tak jak to jest zapisane w prawie kanoniczym, obowiązuje nadal. Chociaż instrukcja wprowadza również nowe słownictwo: reforma, dynamizm, otwarcie, kreatywność, dialog, nowość, odmłodzenie, co nazwałbym „instrukcją obsługi” nowoczesnej parafii. Papież Franciszek dawał nam konkretne wskazania dla odnowy współczesnych parafii, co autorzy dokumentu uwzględnili.
Hasło „Nawrócenie duszpasterskie” pojawia się w tytule tego dokumentu, zresztą nie po raz pierwszy w czasie pontyfikatu papieża Franciszka. To hasło – klucz do rozumienia tej instrukcji i w ogóle działań Kościoła dzisiaj?
Papież nie wskazuje na rewolucję, ale bardziej na ewolucję. Zmiany strukturalne, jakie proponuje Ojciec Święty, są niewielkie i – co warte podkreślenia – mieszczą się w ramach prawa kanonicznego. ...
ks. Marek Weresa