Muzyczna modlitwa o pokój
Oratorium powstało na specjalne zamówienie. Jego napisanie powierzono dr. hab. Rafałowi Janiakowi, który jest dyrygentem, kompozytorem, pedagogiem, a także dyrektorem artystycznym Teatru Wielkiego w Łodzi. W organizację koncertu zaangażowali się przede wszystkim ojcowie oblaci i senator Grzegorz Bierecki. „Symfonia pokoju i pojednania” to utwór trzysegmentowy, składający się z dziesięciu części. W jego tekście wykorzystano wiersze polskich poetów: „Modlitwę o pokój” Kajetana Koźmiana, „Dytyramb na cześć pokoju” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, „Bogurodzicę” Marii Konopnickiej i „Modlitwę o pokój” Tomasza Mana.
Poszczególne części przeplatane były krótkimi myślami o pokoju Jana Pawła II. Klamrami spinającymi oratorium uczyniono teksty dwóch modlitw wyśpiewanych po łacinie. Kompozycję otwierało „Angelus Domini” (Anioł pański), a zamykało „Ave Maria” (Pozdrowienie anielskie).
Godne upamiętnienie koronacji
„Symfonia pokoju i pojednania” została napisana na chór mieszany, złożony z dorosłych, chór dziecięcy, troje solistów i wielką orkiestrę symfoniczną. Podczas koncertu chór dorosłych znajdował się w prezbiterium bazyliki, orkiestra i dwoje solistów występowali przed prezbiterium, sopranistka i zespół dziecięcy śpiewali na kościelnym chórze.
W zapowiedziach i zaproszeniach na koncert zaznaczono, że symfonia została napisana z myślą o dziedzictwie ziem, z którymi wiążą się dzieje kodeńskiego obrazu, oraz o przeplatających się na tych terenach – szczególnie po unii brzeskiej – ruchach kulturowych i religijnych. Podkreślano, że język muzyki R. Janiaka doskonale łączy tradycję z nowoczesnością, a symfoniczny charakter dzieła służy zbudowaniu wielkiej formy, godnej upamiętnienia trzeciej w historii koronacji koronami papieskimi obrazu na ziemiach polskich. „Po 24 lutego 2022 r. koncepcja tej kompozycji nabiera nowego znaczenia i wymiaru. Pokój i pojednanie są przecież tak bardzo potrzebne Europie Środkowej i Wschodniej. W tym wymownym koncercie, w miejscu, gdzie Wschód łączy się z Zachodem, apel o pokój i pojednanie poprzez wydarzenie kulturalne odwołuje się do ważnej historycznej roli i misji Sanktuarium Kodeńskiego” – czytamy w zaproszeniu.
Bursztynowa batuta
Utwór R. Janiaka od strony muzycznej przedstawiła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Lubelskiej. Za stronę wokalną odpowiedzialni byli: Chór Opery i Filharmonii Podlaskiej, Chór Dziecięco-Młodzieżowy Opery i Filharmonii Podlaskiej oraz troje solistów – sopranistka Aleksandra Orłowska, mezzospronistka Roksana Wardenga i bas-baryton Robert Gierlach. Muzykom dyrygował sam R. Janiak.
Po koncercie głos zabrał senator G. Bierecki. W krótkim przemówieniu dziękował autorowi symfonii.
– To było niezwykłe przeżycie. Mistrzu, dziękujemy! Jesteśmy przekonani, iż mamy do czynienia z wielkim talentem, że Polska będzie z pana dumna – mówił senator, podarowując kompozytorowi bursztynową batutę. – Mam nadzieję, że poprowadzi nią pan jeszcze niejedną znakomitą orkiestrę. Dziękuję wszystkim wykonawcom za to wspaniałe przeżycie – podsumowywał G. Bierecki.
Na cześć Matki Bożej
Na koniec zabrał głos kustosz kodeńskiego sanktuarium o. Krzysztof Borodziej. – Królowo Podlasia, Matko pokoju i pojednania! Dziś artyści z Lublina i Białegostoku oraz wszyscy, jako pielgrzymi wyśpiewaliśmy i uczestniczyliśmy we wspaniałej symfonii, która wpisze się w dziedzictwo polskiej muzyki. Przez jubileusz i dzisiejsze wydarzenie ta niewielka miejscowość, jaką jest Kodeń, zapewne stanie się znana na nowo – zaznaczał zakonnik.
Podkreślał, że 300-lecie koronacji kodeńskiego obrazu jest dla oblatów powodem do wyśpiewania Te Deum.
– Dziękujemy, że możemy tu być, dziękujemy, że prawie 100 lat temu zostaliśmy tu zaproszeni przez bp. Henryka Przeździeckiego. Od tamtego czasu, tak jak potrafimy, staramy się sławić i oddawać cześć Królowej Podlasia. Dziś, w nasze skromne posługiwanie w tutejszym sanktuarium wpisuje się to wielkie muzyczne dzieło. Składamy ogromny ukłon i wyrażamy wdzięczność za to, że pan R. Janiak dwa lata temu zobowiązał się i podjął z ogromną radością tego, by wykonać je w tym miejscu. Stanowi ono dziękczynienie i jednocześnie sławi cześć i chwałę Maryi. Ona jest naszą ostatnią obroną, która zawsze, z każdej walki wychodziła zwycięsko. Dziś z ufnością i nadzieją wysłuchaliśmy tej symfonii. Za wykonanie tego pięknego utworu i za uczestnictwo bardzo serdecznie dziękujemy. Wszystkim wam Bóg zapłać! – mówił o. K. Borodziej.
Koncertu w bazylice wysłuchali m.in.: legat papieski kard. Stanisław Dziwisz, biskup siedlecki Kazimierz Gurda, parlamentarzyści, samorządowcy, ojcowie oblaci i zaproszeni goście. Dzięki telebimowi widowisko można było obejrzeć także przed bazyliką. „Symfonia pokoju i pojednania” po raz kolejny została zaprezentowana 14 sierpnia w Filharmonii Lubelskiej im. Henryka Wieniawskiego.
AWAW