Na czym zyskamy, a na czym stracimy?
Od 1 stycznia weszły w życie nowe ustawy. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że większość przepisów jest dla nas korzystna. Jednak diabeł tkwi w szczegółach. Dlatego, aby przekonać się, czy rzeczywiście nowe prawo ułatwi nam życie, warto sprawdzić, kto i na jakich zasadach będzie mógł skorzystać z obowiązujących od kilku dni przepisów.
Dla rodziny
W 2010 r. ze zmian przepisów na pewno skorzystają świeżo upieczeni rodzice.
Od nowego roku urlop macierzyński będzie dzielił się na obligatoryjny – 20 tygodni (w przypadku bliźniąt 31 tygodni, trojaczków – 33 tygodnie itd.) oraz fakultatywny – dwa tygodnie. Oznacza to, że mama może, lecz nie musi, skorzystać z tej części zwolnienia. Dzięki podziałowi urlopu macierzyńskiego na część obligatoryjną i fakultatywną kobieta ma prawo zdecydować, czy wracać już do pracy, czy też poświęcić więcej czasu na sprawowanie opieki nad maleństwem.
Od 1 stycznia 2010 r. kobieta uprawniona do dodatkowego urlopu macierzyńskiego stanie przed szansą połączenia korzystania z tego zwolnienia z pracą na niepełnym etacie. Pracownica będzie mogła wrócić do pracy, lecz maksymalnie na pół etatu. Możliwość taka dotyczy jedynie sytuacji, w której kobieta podejmuje pracę u swego dotychczasowego pracodawcy, czyli tego, który udzielił jej urlopu macierzyńskiego. W czasie korzystania z dodatkowego urlopu macierzyńskiego przysługuje jej oczywiście zasiłek macierzyński. Jeśli jednak zdecyduje się na częściowy powrót do pracy, jego wysokość zostanie pomniejszona proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym łączy ona korzystanie z dodatkowego urlopu z wykonywaniem pracy.
Panowie, którzy niedawno zostali lub dopiero zostaną tatusiami, po 1 stycznia mogą skorzystać z pełnoprawnego urlopu ojcowskiego. To absolutna nowość! Do końca 2010 r. pracujący ojciec nabędzie prawo do tygodniowego urlopu, a w 2011 r. docelowo do dwóch tygodni wolnego. Urlop będzie przysługiwał ojcu nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy. Jeżeli nie zostanie w tym czasie wykorzystany, przepadnie.
Od 1 stycznia zmieniły się także przepisy dotyczące przyznawania zasiłku pielęgnacyjnego dla niepełnosprawnych. Już od marca wysokość tego świadczenia wzrośnie o 20,10 zł miesięcznie i będzie wynosiło 173,10 zł.
Co ważne, przestanie obowiązywać kryterium dochodowe przy przyznawaniu tego zasiłku.
Finanse
Od stycznia weszły w życie przepisy, które zainteresują właścicieli wynajmujących mieszkania, a także kandydatów na kierowców. Pierwsi na zmianie prawa skorzystają, natomiast przyszłych kursantów czekają wyższe wydatki na prawo jazdy.
W myśl nowych regulacji osoby prowadzące działalność polegającą na wynajmowaniu lokali będą płacić podatek ryczałtowy w wysokości 8,5% rocznie niezależnie od wysokości dochodu uzyskiwanego z tytułu najmu. W nowych przepisach uregulowano także kwestie tzw. najmu okazjonalnego. Będzie mógł go stosować właściciel mieszkania – osoba fizyczna, która nie prowadzi działalności gospodarczej związanej z wynajmowaniem lokali. Umowa najmu okazjonalnego ma być zawierana maksymalnie na 10 lat. Znajdzie się w niej poświadczone notarialnie oświadczenie, w którym najemca zobowiązuje się, że jeśli nie będzie przestrzegał warunków umowy, musi wyprowadzić się z zajmowanego mieszkania. Taki lokator zostanie zobligowany do wskazania w umowie innego lokalu, w którym zamieszka w przypadku eksmisji. Na żądanie wynajmującego dołącza się oświadczenie z notarialnie poświadczonym podpisem. Ma to zapobiec podawaniu fikcyjnych adresów. Właściciel chcący skorzystać z przepisów dotyczących najmu okazjonalnego będzie musiał zgłosić zawarcie umowy w urzędzie skarbowym. Te rozwiązania mają doprowadzić do zmniejszenia tzw. szarej strefy na rynku wynajmu mieszkań i zwiększenia liczby legalnie wynajmowanych lokali.
Niestety, nowy rok przyniósł złe wiadomości dla wszystkich, którzy w najbliższym czasie zamierzają zapisać się na kurs prawa jazdy. Od stycznia przyszli kursanci będą musieli zapłacić za niego o ok. 300 zł drożej. Wszystko dlatego, że szkoły jazdy, dotychczas zwolnione z VAT-u, zaczną płacić 22% podatek. Kieszenie przyszłych kierowców uszczuplą też podwyżki cen dokumentów planowane przez Ministerstwo Infrastruktury. Za prawo jazdy trzeba będzie zapłacić 17% więcej niż dotychczas. Ceny dokumentów rejestracyjnych mają wzrosnąć o 10%.
Praca
Pod koniec każdego roku ustalona zostaje wysokość płacy minimalnej na kolejne 12 miesięcy. W 2010 r. będzie to 1 317 zł brutto.
Od nowego roku w życie weszły przepisy o obowiązkowej cytologii i mammografii w ramach badań pracowniczych kobiet. Sfinansuje je Narodowy Fundusz Zdrowia. Cytologię będą musiały wykonać panie w wieku 25-59 lat, a mammografię pracownice w przedziale wiekowym 50-69 lat. Badania są obowiązkowe zarówno dla kobiet, które dopiero podejmują zatrudnienie, jak i już pracujących. Jeżeli nie wykonają obowiązkowej cytologii i mammografii, lekarz nie wyda im zaświadczenia zezwalającego na kontynuowanie pracy.
Od stycznia wzrósł także zasiłek dla bezrobotnych. W 2009 r. zarejestrowani w urzędzie pracy otrzymywali świadczenia w wysokości 575 zł. Od stycznia zaś przez pierwsze trzy miesiące 2010 r. bezrobotny dostanie miesięcznie 717 zł, a przez pozostały okres 563 zł. Warto podkreślić, że podwyżkę otrzymają tylko ci, którzy nabyli prawo do zasiłku po 1 stycznia 2010 r.
MD