Na straży polskości
Upamiętnieniu jubileuszu służył rajd patriotyczny połączony z konferencją oraz przekazaniem relikwii bł. Męczenników Podlaskich sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu. Miesiąc wcześniej sejm przyjął uchwałę zwiększającą świadczenie dodatkowe dla działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych, zrównując je z najniższą emeryturą krajową wynoszącą obecnie 1588,44 zł brutto. - To niespodziewany prezent na 25-lecie naszego stowarzyszenia - przyznają Grażyna i Janusz Olewińscy. Dodają, że z tej formy wsparcia, o które OSIiR zabiega od dwóch dekad, skorzysta ponad 16 tys. osób.
Telefon wciąż dzwoni
Z państwem Olewińskimi spotykam się kilka dni przed planowanymi w Toruniu obchodami jubileuszowymi. 25 lat to szmat czasu – komentuję, wspominając m.in. liczne wywiady publikowane w „Echu”, którym przyświecał jeden cel: apel o uhonorowanie działaczy, którzy w walce o wolność i niepodległość kraju tracili zdrowie, pracę, dobre imię, a nawet życie, i którzy niezmiennie od lat działają dla dobra ojczyzny. – Liczyliśmy, że ludzie, którzy po 1989 r. doszli do władzy, zabezpieczą warunki życia tym, którzy walczyli o wolną Polskę – mówi J. Olewiński, przewodniczący OSIiR. W sprawie uhonorowania działaczy pisali do władz już w lipcu 1990 r. Z czasem, widząc, że indywidualne starania nie odnoszą skutku, postanowili powołać stowarzyszenie. W zorganizowanej formie działają nieprzerwanie od 1998 r.
Pytani o liczbę członków aktualnie zrzeszonych w OSIiR wskazują na ponad 100, ale ludzi, którzy przez lata przewinęli się przez stowarzyszenie, jest – co zgodnie podkreślają – dużo, dużo więcej, a wielu już nie żyje. – Oprócz naszych członków ze wsparcia, jakie oferujemy jako stowarzyszenie, porad i pomocy korzysta także wiele osób niezrzeszonych. Telefon wciąż dzwoni – dopowiada pani Grażyna.
– Od 25 lat upominamy się o zapewnienie godnych warunków materialnych ludziom, którzy na skutek represji nie mogli liczyć na awanse zawodowe, skazywani byli przez kolegia, tracili pracę, a z powodu braku wysługi lat nie mieli prawa do emerytury i żyli poniżej minimum socjalnego – wyjaśnia J. Olewiński. Jako pierwszy sukces wskazuje nowelizację ustawy z 2007 r. podpisaną przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego, umożliwiającą uzyskanie odszkodowania działaczom opozycji antykomunistycznej, którzy byli internowani, więzieni, skazywani przez kolegia itp. – Z tej formy zadośćuczynienia skorzystało ponad 100 tys. osób – przypomina przewodniczący OSIiR.
Zaskoczenie i wzruszenie
– Ci ludzie zostawili wszystko i walczyli dla kraju – podkreśla, zaznaczając, że ich staraniom przyświecała myśl, by pomoc świadczona opozycjonistom była nie doraźna, ale stała. Stąd też przygotowywali m.in. własne projekty uchwał służących uhonorowaniu represjonowanych i internowanych. W 2015 r. działaczom opozycji antykomunistycznej z najniższymi dochodami przyznany został dodatek w wysokości 400 zł. – Nie było to jednak dobrze przyjęte przez środowisko. Pojawiły się głosy, że świadczenie jako dodatek stały należy się wszystkim działaczom – zaznacza J. Olewiński. W 2017 r. prezydent Andrzej Duda podpisał ustawę, która czyniła zadość ich oczekiwaniom, niemniej kwota 400 zł nadal nie była wystarczająca dla osób nieposiadających innych środków do życia. Po waloryzacji świadczenie wzrosło do 565 zł.
13 lipca br. sejm uchwalił nowelizację ustawy podwyższającą świadczenie pieniężne przyznawane działaczom opozycji antykomunistycznej i osobom represjonowanym z powodów politycznych do wysokości najniższej emerytury ogłaszanej przez prezesa ZUS. Obecnie jest to kwota 1588,44 zł brutto.
– Byliśmy akurat w drodze, gdy dostaliśmy telefon z kancelarii premiera z informacją, że tego dnia, o 18.00, w sejmie będzie głosowanie w naszej sprawie. Zadzwoniłem do znajomych, którzy dojechali do Warszawy. Dopiero na miejscu dowiedzieliśmy się, jaka jest propozycja – opowiada przewodniczący OSIiR. Mówią o zaskoczeniu, ale też wzruszeniu, kiedy marszałek Elżbieta Witek wyczytała nazwiska działaczy obecnych na sali sejmowej, a posłowie bili im brawo.
Jubileuszowe obchody
Obok walki o godny byt działaczy antykomunistycznych celem stowarzyszenia od początku jego istnienia jest także troska o integrację środowiska. Wzajemnemu wsparciu i wymianie doświadczeń, ale też – co podkreślił podczas konferencji zorganizowanej 9 sierpnia J. Olewiński – krzewieniu patriotycznych postaw i podtrzymywaniu pamięci historycznej służą rajdy organizowane cyklicznie od dziesięciu lat. – Promujemy i pielęgnujemy kulturę i dziedzictwo narodowe. Dążymy do upamiętnienia miejsc historycznych, ważnych dla Polaków wydarzeń, ale też ludzi, którzy w walce o wolną ojczyznę – w imię obrony ideałów – stracili życie – tłumaczył przewodniczący OSIiR.
Tegoroczny rajd – im. bł. ks. Jerzego Popiełuszki – odbywający się w dniach 8-19 sierpnia miał szczególną oprawę. W programie uroczystości – obok jubileuszowej konferencji – było przekazanie relikwii bł. Męczenników Podlaskich toruńskiemu sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II. Miejscem zakwaterowania uczestników spotkania był dom studenta Akademii Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. W rajdzie udział wzięło ponad 70 osób. Patronat honorowy nad obchodami jubileuszowymi sprawował prezydent Andrzej Duda.
Zamykają pochód pokoleń
– Pamięć o patriotyzmie zawsze odnosi się też do uszanowania godności każdego człowieka, szczególnie tego, który za naszą społeczność dosłownie przelewał krew – mówił podczas konferencji o. dr Zdzisław Klafka CSsR, rektor AKSiM, zaznaczając, iż 25-lecie OSIiR jest okazją, by raz jeszcze podziękować za nieugiętą postawę działaczy opozycji antykomunistycznej. Listy do uczestników uroczystości skierowali m.in. premier Mateusz Morawiecki i wicepremier Jarosław Kaczyński. – Ci z państwa, którzy są z pokolenia Solidarności, zamykają ten pochód pokoleń. Należycie do ostatniej generacji, której przyszło walczyć o wolność i niepodległość naszej ojczyzny – odczytał Michał Ramlau, wicestarosta powiatu toruńskiego.
W imieniu Prezydenta RP szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk wręczył zasłużonym opozycjonistom Medale Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Uhonorował ich też medalami „Pro Bono Poloniae” i „Pro Patria”. – Przemiany niepodległościowe, demokratyczne w Polsce miały miejsce dzięki zaangażowaniu i poświęceniu nie milionów, ale tysięcy ludzi, wśród których są państwo – zwrócił się do obecnych na sali J.J. Kasprzyk.
Zwieńczeniem spotkania w gmachu AKSiM był koncert artystyczny zespołu Jana Pietrzaka, podczas którego publiczność wysłuchała m.in. sztandarowych utworów barda niepodległości: „Polskie kwiaty” i „Żeby Polska była Polską”.
Tu bije serce patriotyzmu
Ukoronowaniem jubileuszowych obchodów 25-lecia OSIiR była uroczysta Msza św. sprawowana 9 sierpnia, o 18.00, w sanktuarium NMP Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II. Podczas Eucharystii przedstawiciele stowarzyszenia przekazali do świątyni relikwie bł. Męczenników Podlaskich.
– To jest godne miejsce na uczczenie pamięci naszych unitów. Przekazanie relikwii to również nasz gest wdzięczności Panu Bogu za te wszystkie lata – mówi pan Janusz. – Tu bije serce patriotyzmu i polskości – dopowiada G. Olewińska, wskazując na zlokalizowane przy toruńskim sanktuarium m.in. Park Pamięci Narodowej i Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II.
Tradycją wyjazdów OSIiR jest także odnawianie podczas Mszy św. wieńczącej rajdy aktu zawierzenia się Najświętszej Maryi Pannie. – Polecamy się Bożej opiece i niezmiennie czujemy Jej wsparcie – potwierdzają.
Cześć patronowi rajdu – bł. ks. J. Popiełuszce oddali m.in. poprzez wizytę w miejscu upamiętniającym jego męczeństwo – przy tamie we Włocławku. W programie zwiedzania były też m.in. Biskupin, cytadela w Grudziądzu i Kwidzyn, gdzie w rocznicę pacyfikacji internowanych pragnęli złożyć kwiaty wraz z tamtejszą Solidarnością.
AW