Najstarsza w diecezji
Diecezjalne uroczystości jubileuszowe zaplanowano na 22 września. - Data dzisiejszej uroczystości związana jest ściśle z datą publikacji bulli papieskiej „Pro recto et utili” papieża Piusa XI z 25 stycznia 1924 r., mocą której stolica diecezji oraz siedziba biskupa diecezjalnego zostały przeniesione z Janowa do Siedlec, a kościół parafialny Niepokalanego Poczęcia NMP w Siedlcach podniesiony został do godności katedry - powiedział, rozpoczynając konferencję w auli I KLO, bp Grzegorz Suchodolski - piastujący godność prepozyta kapituły katedralnej siedleckiej.
W jej imieniu powitał zgromadzonych: biskupa siedleckiego Kazimierza Gurdę, oraz pełniących wcześniej funkcje prepozyta tejże kapituły: biskupa seniora diecezji radomskiej Henryka Tomasika i biskupa drohiczyńskiego Piotra Sawczuka, jak też przedstawicieli kapituł kolegiackich: janowskiej – na czele z jej dziekanem ks. prałatem Romanem Wiszniewskim, łukowskiej – na czele z prepozytem ks. prałatem Bernardem Błońskim, parczewskiej – na czele z prepozytem ks. kan. Jackiem Nazarukiem, garwolińskiej – na czele z prepozytem ks. kan. Stanisławem Szymusiem.
Biskup Grzegorz zaznaczył, że diecezjalne uroczystości jubileuszowe z udziałem szerszego grona duchowieństwa, osób życia konsekrowanego i wiernych świeckich zaplanowane zostały na niedzielę 22 września, kiedy przypada liturgiczne wspomnienie poświęcenia kościoła katedralnego. – Już dzisiaj z inspiracji kapituły katedralnej siedleckiej, dla której rok 2024 jest również jubileuszowym rokiem jej istnienia, pragniemy wspomnieć papieskie i biskupie decyzje sprzed 100 lat i podziękować Bogu za żywe doświadczenie wiary objawiające się w życiu naszego Kościoła diecezjalnego – powiedział. Wspomniał też, że w przygotowaniu jest album jubileuszowy.
Od 1 września 1914 r.
Referat pt. „Rys historyczny przeniesienia Kapituły Katedralnej z Janowa Podlaskiego do Siedlec” wygłosił dziekan kapituły katedralnej siedleckiej ks. prał. prof. Roman Krawczyk. Przypomniał, że w 1918 r. bp Henryk Przeździecki obejmował rządy we wskrzeszonej diecezji podlaskiej bez seminarium, kurii i bez kapituły. Zaczął od powołania rady diecezjalnej, która tymczasowo wykonywała zadania przysługujące kapitule katedralnej, a została rozwiązana 5 stycznia 1919 r., podczas ingresu do katedry janowskiej, kiedy mianowani zostali pierwsi kanonicy. Na prośbę bp. Przeździeckiego papież Piusa XI bullą „Pro recto et utili dioecesis regimine” z 25 stycznia 1924 r. przeniósł stolicę diecezji z Janowa do Siedlec. Do godności katedry podniósł siedlecki kościół parafialny Niepokalanego Poczęcia NMP, a janowska katedra Trójcy Świętej otrzymała tytuł kościoła kolegialnego na mocy breve apostolskiego „Cum Venerabilis” z 20 lutego 1924 r. Dekret wykonawczy papieskiego breve wydał bp H. Przeździecki 29 kwietnia 1924 r. Zmiany usankcjonowała bulla „Vixdum Poloniae unitas” z 28 października 1925 r. – jej mocą diecezja janowska czyli podlaska otrzymała nazwę „siedlecka czyli podlaska”. Dotychczasowa kapituła, po dokonaniu zmian w jej składzie, jako kapituła katedralna siedlecka czyli podlaska rozpoczęła działalność 1 września 1924 r. Według statutu miała dodawać splendoru nabożeństwom w katedrze, zobowiązana też była do utrzymania kościoła katedralnego, prowadzenia archiwum i biblioteki. Ks. R. Krawczyk omówił także skład kapituły na przestrzeni kolejnych lat.
Wspiera i uświetnia
O roli, funkcjach i znaczeniu kapituły katedralnej w życiu Kościoła diecezjalnego i posłudze biskupa siedleckiego mówił natomiast w swoim wystąpieniu były dziekan kapituły katedralnej siedleckiej ks. prał. dr Mieczysław Głowacki. – Historycy wskazują, że kapituły istniały już w czasach wczesnochrześcijańskich i swój początek mają w starożytnym prezbiterium, w skład którego wchodzili kapłani i diakoni. W wielu miastach biskupich ustanawiano grupy duchownych, którzy tworząc senaty lub tzw. prezbiteria, wspomagali swoich biskupów w zarządzaniu diecezją czy też spełniali funkcje liturgiczne – powiedział. Według historyków już od IV w. duchowni tworzący prezbiterium – zwani kanonikami – prowadzili wspólnotowe życie przy kościele katedralnym według określonej reguły; nazwa „canon” (reguła) dała początek nazwie „kanonik”. Elementem duchowości kanoników było systematyczne rozważanie słowa Bożego z biskupem; podczas tych zgromadzeń czytano jeden rozdział Pisma Świętego – „capitulum”, od czego wywodzi się nazwa „kapituła”.
– Pierwszym i podstawowym zadaniem każdego kanonika jest uczestnictwo w uroczystych obchodach liturgicznych w katedrze oraz wykonywanie wszelkich zadań, które zostaną mu zlecone przez biskupa – mówił ks. M. Głowacki. Zaznaczył również, że kapituła katedralna jest najstarsza w diecezji, ma pierwszeństwo w precedencji wobec innych kapituł, może uczestniczyć w synodzie plenarnym, a przede wszystkim uświetnia uroczystości diecezjalne.
Ustrzec chrześcijańską radość
O 12.00 w katedrze sprawowana była Eucharystia pod przewodnictwem bp. Kazimierza Gurdy. – Gromadzimy się dzisiaj, aby wspominając przeniesienie siedziby diecezji z Janowa do Siedlec, modlić się za Kościół – zwłaszcza za tę cząstkę ludu Bożego, która spogląda w stronę tego samego punktu orientacyjnego, jakim jest kościół katedralny, i gromadzi się wokół swojego biskupa. Która ma swoją historię i umacnia się heroicznym świadectwem krwi przelanej przez bł. Męczenników z Pratulina 150 lat temu za wiarę i jedność Kościoła. Która szczyci się obroną krzyża w Miętnem przed 40 laty i która ma swoją misję do wypełnienia z przeszłości – powiedział w homilii bp P. Sawczuk.
Nawiązał też do przypadającego 24 stycznia wspomnienia nawrócenie św. Pawła. – Powierzamy św. Apostołowi Narodów Kościół Chrystusowy i prosimy, by potrafił z wiarą przekazywać Ewangelię Jezusa dzisiejszym ludziom, z miłością zapraszać ich do uczestnictwa we wspólnocie Jego uczniów. Prosimy, by św. Paweł nie pozwolił nam zestarzeć się, skupić na sobie, by pomógł ustrzec chrześcijańską radość oraz chęć dzielenia się doświadczeniem Boga, głoszenia z przekonaniem Jego Dobrej Nowiny o zbawieniu – powiedział.
LI