Nie możemy sobie pozwolić na zastój
7 maja 2024 r. objął Pan prezydenturę miasta wraz z niełatwą sytuacją finansową…
Po złożeniu ślubowania wydałem dyspozycje, aby dokonać analizy, której celem było stworzenie bilansu otwarcia i tym samym określenie aktualnego stanu finansów miasta. W wyniku tych działań bardzo szybko okazało się, że jest on bardzo zły, a ponadto istnieje zagrożenie, że miastu grozi niewypłacalność zobowiązań, głównie płacowych dla pracowników zatrudnionych w jednostkach organizacyjnych miasta.
Przyczyną tego stanu było przesunięcie spłaty zobowiązań z 2023 r. na 2024 r. z tytułu składek ZUS oraz niektórych usług płaconych na rzecz spółek miejskich na sumę ok. 30 mln zł, niedoszacowanie wydatków oświatowych – ok. 25 mln zł, oraz na obsługę długu – ok. 16 mln zł. Oprócz tego należało również założyć, że w wyniku inflacji, a także sytuacji nadzwyczajnych nastąpi nieunikniony wzrost wydatków na poziomie około minimum 7 mln zł.
W dniu przejęcia przeze mnie obowiązków prezydenta na koncie bankowym budżetu miasta było blisko 65 mln zł na minusie w rachunku bieżącym. Decyzje, jakie przyszło podjąć w celu uzupełnienia brakujących kwot w budżecie, były trudne, lecz konieczne, by jednostki organizacyjne miasta mogły normalnie funkcjonować i można było wypłacić wynagrodzenie ponad 3 tys. pracowników szkół i instytucji.
Co stanowi największe obciążenia dla budżetu miasta? Jakie macie pomysły na bilansowanie zadłużenia? Odraczanie płatności składek na ubezpieczenie społeczne pracowników samorządu, które zapoczątkował poprzedni prezydent, nie może przecież trwać wiecznie. Kolejne kredyty również chyba nie wchodzą w grę?
Największe obciążenie budżetu miasta stanowi konieczność podnoszenia wynagrodzeń w związku ze wzrostem płacy minimalnej czy wynagrodzeń pracowników oświaty. Tylko w ciągu ostatnich dwóch lat to o ponad 150 mln zł więcej. Te ogromne kwoty w żaden sposób nie znajdują pokrycia w rosnących dochodach budżetu. Ponadto wzrost cen materiałów i energii powoduje zwiększone potrzeby wydatkowe we wszystkich jednostkach organizacyjnych. Stąd największym wyzwaniem jest zbilansowanie dochodów i wydatków. Bez tego miasto nie będzie w stanie zatrzymać rosnącego zadłużenia. Przed nami na pewno konieczność restrukturyzacji podległych nam instytucji, szukanie oszczędności w wydatkach bieżących oraz pilna realizacja inwestycji, które przyniosą realne oszczędności, takich jak wymiana lamp ulicznych na energooszczędne, termomodernizacja budynków, instalacje OZE w budynkach oświatowych itp.
Nowe zasady finansowania samorządów, jakie wchodzą od 1 stycznia, to dla miasta dobry prognostyk?
Zapowiedzi były bardziej optymistyczne niż ich finalna realizacja. Miały być wielkie wzrosty dochodów, w szczególności dla miast na prawach powiatu, do których zaliczają się Siedlce, lecz rzeczywistość jest zgoła inna. Po otrzymaniu zawiadomień o nowych kwotach dochodów budżetu na 2025 r. i ich analizie okazało się, że wzrost w stosunku do przewidywanego wykonania za rok 2024 wyniesie ok. 42 mln zł. Uwzględniając potrzeby wydatkowe na 2025 r. na cele bieżące i zestawiając je z wielkością prognozowanych dochodów, okazało się, że „dziura budżetowa” wynosi ok. 150 mln zł.
Kolejny temat, który interesuje mieszkańców, to spalarnia. Jest szansa na realizację tej inwestycji, by przyniosła korzyść miastu i mieszkańcom?
Jest ona dogłębnie analizowana przez Przedsiębiorstwo Energetyczne. Okazało się, że inwestycja zaplanowana przez poprzednie władze miasta nie przyniesie korzyści finansowych mieszkańcom, a już na pewno nie samemu inwestorowi, czyli PE. Nie widzę biznesowego ani społecznego uzasadnienia jej realizacji, ale ostateczną decyzję podejmie zarząd firmy.
Niedawno pojawiła się informacja o planach stworzenia w Siedlcach Centrum Integracji Cudzoziemców. Jak miasto odnosi się do tych zamierzeń?
Ubolewam, że nie zostaliśmy włączeni w dyskusję ani nawet poinformowani przez organy administracji państwowej o takich zamiarach. Nie jest normalną procedurą, aby społeczność lokalna, siedlecki samorząd dowiadywali się o powołaniu takich instytucji z doniesień medialnych. Skierowałem oficjalne pismo do minister rodziny, pracy i polityki społecznej, domagając się wyjaśnień oraz szczegółowych informacji dotyczących projektu. Otrzymana odpowiedź potwierdza, że decyzja o utworzeniu Centrum Integracji Cudzoziemców w Siedlcach wynika z ogólnokrajowego programu realizowanego w ramach Funduszu Azylu, Migracji i Integracji. Według ministerstwa centra te mają wspierać proces integracji osób, które legalnie przebywają w Polsce i planują pozostać na dłużej, a ich działania będą obejmować naukę języka polskiego, pomoc w adaptacji oraz wsparcie psychologiczne i zawodowe. Mimo to wyrażam stanowisko, że tak istotne zmiany wymagają pełnej transparentności, rzetelnych konsultacji społecznych oraz uwzględnienia głosu mieszkańców Siedlec. Chociaż realizacja projektu jest częścią krajowej polityki integracyjnej, moim priorytetem jest zapewnienie, że będzie on dostosowany do lokalnych potrzeb oraz nie wpłynie negatywnie na poczucie bezpieczeństwa naszej społeczności. Liczymy na to, że siedlecka wspólnota będzie na bieżąco informowana o postępach w tej sprawie. Jeśli okaże się to konieczne, zainicjuję otwarte konsultacje społeczne, by umożliwić mieszkańcom wyrażenie swoich opinii oraz obaw.
Które obietnice złożone mieszkańcom stara się Pan zrealizować? Jakie jeszcze wyzwania stoją przed siedleckim samorządem?
Wspólnie z radnymi Komitetu Zgoda i Rozwój czujemy się w odpowiedzialności zrealizować nasz program wyborczy. Mimo trudnej sytuacji finansowej nie możemy sobie pozwolić na zastój. Siedlce staną się stolicą regionu tylko wtedy, kiedy będą się rozwijać, realizować znaczące inwestycje, gdy zadbamy o dobre kształcenie naszej młodzieży i będziemy partnerem dla przedsiębiorców chcących rozwijać w Siedlcach swoje biznesy. Dlatego w przyszłym roku planujemy wiele inwestycji, zarówno kontynuacji tych z 2024 r., jak również zupełnie nowych. Wśród nich znajdą się również drogowe, m.in. ul. Partyzantów, ścieżka rowerowa pod mostem garwolińskim, ul. Terespolska, budowa dróg na potrzeby wojska: ul. Pamięci Ofiar II Wojny Światowej, ul. Okopowa, ul. Artyleryjska, ul. Garwolińska, remonty innych poprzez nowe nakładki asfaltowe. Stawiamy także na inwestycje oświatowe, remonty kolejnych boisk przyszkolnych oraz orlików, zadaszenie boisk przy Szkole Podstawowej nr 2 oraz nr 4, zakup sprzętu do naśnieżania tras narciarskich, termomodernizacje budynków oświatowych i wiele innych.
Ważną częścią naszego programu było włączenie mieszkańców, przedstawicieli biznesu czy organizacji pozarządowych w życie miasta. Dlatego podjęliśmy uchwałę powołującą Radę Seniorów, chcemy jeszcze bardziej wesprzeć Młodzieżową Radę Miasta i powołać do życia miejsce, które będzie służyło młodym ludziom jako przestrzeń do wyrażania siebie, podnoszenia kwalifikacji, samorealizowania. Pragniemy wykorzystać potencjał organizacji społecznych, które już dzisiaj realizują wiele zadań na rzecz naszych mieszkańców i dać im możliwość funkcjonowania w dedykowanej tylko dla nich przestrzeni. Mamy potencjalne lokalizacje obiektów, które w przyszłym roku zaadaptujemy na te cele.
Ważną rolę w rozwoju naszego miasta odgrywają przedsiębiorcy, dlatego po latach przerwy wróciliśmy do dialogu z Siedlecką Radą Biznesu. Powołałem pełnomocnika ds. obsługi inwestorów i nadzoru właścicielskiego, którego zadaniem jest ułatwianie inwestorom przejścia przez procedury administracyjne. W siedleckim samorządzie każdy dzień niesie nowe wyzwania, ale ufam, że z dobrym zespołem ludzi wszystkim sprostamy.
Czego mieszkańcom Siedlec i sobie chciałby Pan życzyć w nowym roku?
Początek roku to doskonała okazja, by spojrzeć w przyszłość z nadzieją i optymizmem. Przede wszystkim pragnę życzyć wszystkim mieszkańcom Siedlec zdrowia, które jest fundamentem naszego codziennego życia, a także radości i harmonii w gronie najbliższych. Chciałbym, aby nadchodzący rok przyniósł poczucie stabilizacji i bezpieczeństwa. Życzę naszej siedleckiej rodzinie dalszego rozwoju Siedlec – miasta otwartego, nowoczesnego i przyjaznego dla mieszkańców. Mam nadzieję, że dzięki wspólnemu zaangażowaniu uda nam się zrealizować ambitne plany, które przyczynią się do poprawy jakości życia siedlczan. Całemu samorządowi życzę dalszej dobrej współpracy z mieszkańcami, bo to właśnie dialog i wzajemne zrozumienie są kluczem do skutecznego działania. Niech Nowy Rok 2025 przyniesie nam wszystkim wiele powodów do radości i dumy z tego, co uda nam się wspólnie osiągnąć.
Dziękuję za rozmowę.
JAG