Kultura
Źródło: ARCHIWUM
Źródło: ARCHIWUM

O Barszczewskich w rocznicę urodzin

Niezwykłe spotkanie miłośnikom historii i kultury oferuje Ratusz pod Jackiem. W podróż do przeszłości śladami Jadwigi i Leona Barszczewskich zabierze uczestników Igor Strojecki.

Honorowy patronat nad prelekcją, która odbędzie się w siedleckim muzeum 18 lutego o 18.00, objął Ambasador Republiki Uzbekistanu w Warszawie. Spotkanie zostanie poświęcone pomysłodawcy powołania do życia Szkoły Handlowej w Siedlcach – podróżnikowi Leonowi Barszczewskiemu w 160 rocznicę urodzin oraz przełożonej placówki, Jadwidze Barszczewskiej-Michałowskiej, w 125 rocznicę urodzin.

Aparat i kolekcje

Leon Barszczewski urodził się w 1849 r. w Warszawie. Po ukończeniu szkoły kadetów w Kijowie i oficerskiej w Odessie został skierowany na własną prośbę do oddziału topograficznego w Samarkandzie. Tam zasłynął badaniami przyrody. Odkrył złoża różnorodnych bogactw naturalnych, badał lodowce, góry, florę i faunę Azji Środkowej. Prowadził również wykopaliska archeologiczne. Na wyprawy zabierał aparat fotograficzny. Przez lata stworzył niepowtarzalną i wielokrotnie nagradzaną kolekcję zdjęć przyrody oraz ludzi Azji (obecnie przechowywana w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego). Swoje zbiory archeologiczne i botaniczne ofiarował miastu Samarkandzie – dały one początek tamtejszemu Muzeum Historycznemu. W 1897 r. za odmowę przyjęcia prawosławia został skierowany do pułku stacjonującego w Siedlcach. Zmarł w 1910 r. w Częstochowie.

Praca i prawda

Całe życie kierował się zasadą: „Pracą i prawdą”. Ideę tę przejęła po nim córka Jadwiga urodzona w 1884 r. w Samarkandzie. Po ukończeniu Instytutu Wielkiej Księżnej Kseni w Petersburgu, za namową ojca utworzyła w Siedlcach w 1904 r. żeńską Szkołę Handlową o wysokim poziomie. W 1920 r. przekazała placówkę państwu i tak powstało Gimnazjum im. Królowej Jadwigi, dziś II Liceum Ogólnokształcące. Sama zaś przeniosła się do Warszawy, gdzie objęła kierownictwo nad gimnazjum im. Marii Konopnickiej. Od 1929 r. pracowała w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego. W czasie II wojny światowej działała w organizacjach tajnego nauczania. Zmarła w 1966 r. w Warszawie.

O Leonie Barszczewskim i Jadwidze Barszczewskiej-Michałowskiej opowie ich krewny – Igor Strojecki od lat pasjonujący się historią swojej rodziny. Spotkanie będzie jednocześnie okazją do promocji wydanej niedawno książki autorstwa Ewalda Lodwicha-Ledwy: „Jadwiga Barszczewska Michałowska. Bojowniczka o nową szkołę polską”.


MOIM ZDANIEM

SŁAWOMIR KORDACZUK, WICEDYREKTOR MUZEUM REGIONALNEGO W SIEDLCACH

Propozycję przejścia na prawosławie władze rosyjskie uważały za duże wyróżnienie. Ale dla Leona Barszczewskiego przywiązanie do narodu i własnej religii było jednym i nierozerwalnym. Czuł się katolikiem oraz Polakiem. Za odmowę przyjęcia prawosławia został zesłany do Siedlec. Tu ufundował córce prywatną szkołę. Jadwiga Barszczewska podróżowała po Europie, gdzie zapoznawała się z systemami pedagogicznymi innych państw. Wprowadzane przez nią nowinki, jak choćby badania okresowe, gimnastyka czy wspólne odrabianie lekcji, dla niektórych rodziców były zbyt radykalne.

W siedleckim muzeum Igor Strojecki prezentował już biografie Barszczewskich. W Siedleckim Klubie Kolekcjonerów pokazywał zaś m.in. swoją kolekcję reklamówek z amerykańskich gum do żucia – „Donaldów”. Po raz drugi gościł z prezentacją kolekcji zapałek reklamowych restauracji i hoteli świata.  

WA