Od ateisty do świętego
Wacław Koźmiński, późniejszy o. Honorat, miał szczęście: przyszedł na świat w nieźle sytuowanej jak na tamte czasy rodzinie. Z jakiego domu wywodził się błogosławiony? Na pewno pochodził z ciekawej rodziny, bo stykały się w niej bowiem dwie kultury, tradycje, a nawet nacje. Rodzina matki - Aleksandry z domu Kahl - w czasach saskich przybyła do Polski z Turyngii i osiadła w Międzyrzecu Podlaskim. Ojciec Stefan pochodził z rodziny unickiej. Jego tata był kapłanem greckokatolickim, urodził się w Ostromęczynie, a posługę proboszcza pełnił w Chłopkowie niedaleko Siemiatycz.
Wacław, czyli późniejszy o. Honorat, był drugim dzieckiem Stefana i Aleksandry. Został ochrzczony w kościele św. Anny w Białej Radziwiłłowskiej, jak wówczas określano Białą Podlaską. Otrzymał cztery imiona: Florentyn, Wacław, Jan, Stefan. O tym, że rodzina należała do znaczących rodów, świadczy chociażby fakt, że w akcie chrztu przyszłego błogosławionego jest adnotacja odnosząca się do jego ojca, architekta: „stawił się wielmożny Stefan Koźmiński”. Chrzestnymi również byli ludzie z tzw. elity, bo ks. kan. Bartłomiej Radziszewski, prezydent Ostrowa Jan Dembczyński i jego żona Eleonora, a także Eleonora Koźmińska, siostra przyrodnia Honorata. Po 11 latach Stefan z Aleksandrą i dziećmi przeniósł się do Włocławka, gdzie jako architekt podjął pracę na stanowisku budowniczego obwodu kujawskiego. Niektóre budynki przez niego projektowane do dzisiaj zachowały się w Białej i we Włocławku.
Najtrudniejszym okresem biografii o. Honorata jest pobyt w Cytadeli Warszawskiej. Dlaczego tam trafił?
W 1846 r. Wacław Koźmiński był studentem architektury w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie. To był czas, gdy w Europie wiele się działo. Część państw miała aspiracje niepodległościowe, inne dążyły do zjednoczenia. Ogólnie panowała niechęć do istniejącego stanu. Również w Polsce po klęsce powstania listopadowego narastały tendencje narodowo-wyzwoleńcze, szykowano się ponownie do powstania w trzech zaborach. Zostało ono jednak zdemaskowane, a jego inicjatorzy pojmani. ...
Jolanta Krasnowska