Historia
Tomasz Chmieliński
Tomasz Chmieliński

Pałac do remontu

Założenie pałacowo-parkowe w Branicy Radzyńskiej to przykład dobrze zachowanej XIX-wiecznej rezydencji magnackiej z XVIII w.

Władze gminy Radzyń Podlaski, która jest jego właścicielem, planują renowację zabytku. Dwór w Branicy będący podmiejską rezydencję Potockich wybudowano w XVIII w. W 1884 r. został on przebudowany przez Stanisława Szlubowskiego, sędziego pokoju w okręgu radzyńskim. Eklektyczny pałac na planie litery „T” z narożną wieżyczką usytuowano na osi północ - południe. Główne wejście znalazło się od wschodu.

Z dawnego wystroju wnętrza pałacu zachowały się piękne plafony i kominki. Szlubowski przekomponował również park i rozbudował część gospodarczą. W tamtym czasie dobra branickie stanowiły przykład nowoczesnego zarządzania. Po II wojnie światowej w budynku pałacu umiejscowiono szkołę. Funkcjonowała tu ona do połowy 2018 r., kiedy ze względu na zły stan techniczny budynku władze gminy zadecydowały o jej przeniesieniu. Od tamtej pory pałac w Branicy stoi niezagospodarowany.

 

Będzie siedzibą GOK-u

– Założenie pałacowo-parkowe w Branicy Radzyńskiej to jedno z piękniejszych miejsc na terenie naszej gminy. Wymaga jednak pilnej interwencji konserwatorskiej i przeprowadzenia zabiegów renowacyjno-remontowych. Dlatego też przystąpiliśmy do opracowania niezbędnej dokumentacji, która w przyszłości pozwoli na aplikowanie o środki zewnętrzne. Koszty renowacji są bowiem znaczne i jako gmina nie jesteśmy w stanie ich udźwignąć – podkreśla wójt gminy Radzyń Podlaski Daniel Grochowski, który podjął trud przywrócenia zabytkowi blasku.

Pałacyk po remoncie ma stać się ośrodkiem kultury. Takie przeznaczenie obiektu wpisano do Gminnego Programu Rewitalizacji, który radni przyjęli w 2024 r. – Dokument ten zakłada funkcjonowanie na terenie pałacowo-parkowym gminnego ośrodka kultury; pałac byłby w części siedzibą naszego GOK-u. Chcemy, by ponownie stał się on miejscem otwartym dla społeczności – miejscem spotkań, wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych. Istnieje też potrzeba wykonania szybkiego remontu i rewitalizacji, by uratować zabytek i przywrócić mu świetnośćpodkreśla D. Grochowski.

 

Podzielcie się wspomnieniami

Prace podzielono na dwa etapy. Aktualnie przygotowywana jest dokumentacja dotycząca rewitalizacji parku. – Jesteśmy na etapie ukończenia dokumentacji technicznej i chcemy złożyć wniosek na do Urzędu Marszałkowskiego – podkreśla włodarz gminy. W tegorocznym budżecie gminy na wykonanie projektu rewitalizacji parku zarezerwowano 120 tys. zł. W kolejnym etapie zaplanowano opracowanie projektu rewitalizacji pałacu, na który zarezerwowano 350 tys. zł. – Nie wiemy czy ta kwota wystarczy, być może trzeba ją będzie skorygować w momencie tworzenia projektu. Nie mamy żadnej dokumentacji. Przez ostatnie siedem przy pałacu i parku nie wykonywano prac projektowych, kilkakrotnie usiłowano go sprzedać – zwraca uwagę wójt.

Do współpracy w przywracaniu blasku pałacowi D. Grochowski zaprasza każdego, kto ma o nim jakąkolwiek wiedzę, zdjęcia, opisy czy wspomnienia. – Próbujemy odnaleźć różnego rodzaju dokumenty źródłowe dotyczące pałacu i chcielibyśmy przygotować projekt w momencie, gdy pojawi się szansa pozyskania środków zewnętrznych na jego renowację – informuje wójt. – Niedawno odbyłem spotkanie z Marianem Korczykiem, który w dzieciństwie mieszkał w pałacu, ma też jego zdjęcia – relacjonuje D. Grochowski. Jednocześnie prosi osoby mające dokumentację czy pamiątki o kontakt z urzędem gminy.

Małgorzata Kołodziejczyk