Pałac Potockich w rękach miasta
W uroczystości wzięły udział władze miasta z burmistrzem Jerzym Rębkiem na czele, przedstawiciele Skarbu Państwa: wojewoda lubelski Wojciech Wilk i starosta radzyński Lucjan Kotwica, wójt gminy Radzyń Wiesław Mazurek, kierownik bialskiego Oddziału Wojewodzkiego Konserwatora Zabyków w Lublinie Jan Maraśkiewicz, radni oraz zaproszeni goście. Podpis pod aktem notarialnym złożyli burmistrz miasta i starosta radzyński.
Różne koncepcje zagospodarowania
– Cieszę się, że pałac Potockich, jeden z najważniejszych zabytków regionu, znalazł właściciela, który nada mu dawny blask – powiedział wojewoda. Przypomniał wizytę w mieście sprzed roku, w trakcie której zapadły decyzje, by pałac przekazać społeczności lokalnej. – Cieszy mnie, że pan Rębek, natychmiast po objęciu stanowiska burmistrza, potwierdził wolę przejęcia pałacu przez miasto. Jestem przekonany, że dobrze się stało. Gmina dysponuje budżetem własnym, ale ma też możliwość pozyskiwania funduszy europejskich, może się starać o dotacje z ministerstwa kultury. To wszystko spowoduje, że na przestrzeni kilku lat, bo jest to dość duży wysiłek, pałac zacznie tętnić życiem, będzie dobrze służył społeczności lokalnej, regionu – podkreślił W. Wilk.
Z kolei starosta L. Kotwica wspominał wspólną sesję rady miasta i powiatu, od której rozpoczęły się zabiegi zmierzające do znalezienia właściciela dla pałacu. Wskazywał też na przyczyny, które zdecydowały o zmianie koncepcji zagospodarowania zabytku. Pierwszą był społeczny opór przeciwko jego sprzedaży (inicjatorem i koordynatorem akcji zbierania podpisów przeciw sprzedaży pałacu był ówczesny poseł, obecnie burmistrz J. Rębek – przyp. MK.). Jako drugą przyczynę odejścia od prywatyzacji wymienił stanowisko Bronisława Komorowskiego. – Przejeżdżając
w 2012 r. przez Radzyń na uroczystości w Lesie Baran, prezydent powiedział ówczesnej wojewodzie lubelskiej Jolancie Szołno-Koguc, że obiekt nie może przejść w ręce prywatne, musi pozostać w rękach społeczeństwa – tłumaczył starosta. – Nareszcie jest właściciel, z którym będzie można spokojnie pracować – cieszył się J. Maraśkiewicz.
kiewicz, konserwator zabytków.
– Pałac Potockich, jeden z najpiękniejszych tego typu obiektów nie tylko w Polsce, otrzyma właściwą opiekę, szatę i będzie służył wszystkim. Niech przynosi nam dumę, bo powstał na naszej ziemi. Wszyscy za ten obiekt odpowiadamy – podkreślał.
Właściciel po 95 latach
Na historyczną wagę wydarzenia wskazywał burmistrz J. Rębek. – Podobny akt miał miejsce 95 lat temu, gdy Bronisław i Zofi a Szlubowscy w 1920 r. przekazali pałac władzom II Rzeczpospolitej – przypominał. Dziękował mieszkańcom Radzynia i wszystkim tym, którzy w zdecydowany sposób wypowiedzieli się za przekazaniem zabytku dla celów publicznych. Poinformował o powołaniu społecznego zespołu, który zajmie się promowaniem Radzynia i pałacu Potockich oraz rozwojem życia kulturalnego w mieście. Jego przewodniczącym został radny miejski Robert Mazurek, organizator „Radzyńskich spotkań z podróżnikami”.
Wśród siedmiu cudów Polski
Przekazanie zespołu pałacowoparkowego stało się możliwe po wyjaśnieniu sprawy podatku VAT od darowizny, który mógłby obciążyć miejski budżet kwotą 3 mln zł. Wątpliwość co do tego wyraził w kwietniu starosta radzyński i skierował zapytanie do Izby Skarbowej w Łodzi. 11 czerwca wydała ona indywidualną interpretację w tej sprawie. Okazało się, że darowizna obiektu nie podlega opodatkowaniu. Z kolei 16 czerwca został rozstrzygnięty przetarg na renowację rzeźb J. Ch. Redlera, zdobiących pałac Potockich. Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma Restauro z Torunia. Rzeźby pałacowe to jeden z najcenniejszych zabytków w Radzyniu, zwracający uwagę nie tylko znawców, ale też zwiedzających miasto. Rzeźby stanowią ewenement w skali europejskiej i najcenniejszy element zespołu pałacowo-parkowego. Są jedynym tak kompletnie zachowanym zespołem rzeźbiarskim Redlera, który był jedną z najwybitniejszych i najbardziej twórczych postaci w dziedzinie rzeźby swojej epoki. Na renowację rzeźb jeszcze w ubiegłym
roku miasto otrzymało dotację celową z ministerstwa kultury w kwocie 146 tys zł. W kasie samorządowej zarezerwowano 256 tys. zł. Ostateczny termin wykonania umowy mija 15 października. Akt przekazania pałacu zbiegł się także z nominacją zabytku w piątej edycji konkursu „7 nowych cudów Polski”, ogłoszonego przez Nationale Geographic. Radzyńska „perełka” prowadzi w rankingu 16 pięknych i atrakcyjnych obiektów i miejsc Polski. Włodarz Radzynia zachęcał mieszkańców miasta, powiatu i Lubelszczyzny do głosowania na jeden z najpiękniejszych zabytków w Polsce.