Kultura
Źródło: AWAW
Źródło: AWAW

Pamiątki z przeszłości

Wschodnia wieżyczka w parku Radziwiłłowskim w Białej Podlaskiej jest już dostępna dla zwiedzających. Od niedawna można w niej oglądać wystawę archeologiczną.

Ekspozycję otwarto podczas majowej Nocy Muzeów. Wcześniej wieżyczka została kompleksowo odrestaurowana. Stanowi jeden z zachowanych elementów zespołu zamkowego. Wiadomo, że powstała w XVII w. i była połączona z bryłą pałacu. W najwyższej kondygnacji znajdują się bogate dekoracje sgraffitowe (to rodzaj malarstwa ściennego). Mają one formę czterech medalionów otoczonych motywami roślinnymi. W medalionach widoczne są orły Radziwiłłowskie. Całość tworzy naprawdę imponujący widok.

Warto zaznaczyć, że przez jakiś czas te niecodzienne dekoracje były ukryte pod siedmioma warstwami tynku. Wydobyto je na światło dzienne w latach 50 XX w. Ich ostatnią konserwację przeprowadzono trzy lata temu. Ozdoby w tej samej technice odkryto także na zewnętrznych ścianach wieżyczki. Stało się to w 2013 r.

 

Z terenu parku

Do niedawna wschodnia wieżyczka była zamknięta dla zwiedzających. Jej wnętrze pozostawiało wiele do życzenia. Po odnowieniu znów zachwyca pięknem. W ramach prac m.in. wymieniono klatkę schodową, pomalowano ściany, ułożono nowe podłogi i zamontowano ogrzewanie. Powierzchnia ekspozycyjna wieżyczki nie jest zbyt wielka. Całość ma charakter bardzo kameralny. Warto do niej zajrzeć zarówno dla prezentowanej tam wystawy, dla sgraffitów, jak i widoków, roztaczających się z jej okien na cały park.

Wystawa „Archeologia na bialskim zamku” ma charakter stały. – Wszystkie pokazywane tu przedmioty zostały znalezione na terenie zespołu zamkowego w Białej Podlaskiej. Pozyskaliśmy je w wyniku przeprowadzanych prac lub podczas przypadkowych odkryć. Najstarszym eksponatem jest pochodzący z dziewiątego tysiąclecia przed Chrystusem fragment wiórowca. Mamy też przedmioty kamienne i krzemienne (siekierka i toporek) z trzeciego wieku przed Chrystusem. Nie brakuje również naczyń glinianych oraz przedmiotów żelaznych, kościanych i wykonanych z gliny. W kolejnych gablotach prezentujemy przedmioty związane z czasami Radziwiłłowskimi (XVII i XVIII w.). Mamy tu fragmenty naczyń szklanych, ceramicznych i porcelanowych. Wydobyliśmy je z tzw. jamy śmietniskowej, umiejscowionej w odległości ok. 5 m od wieżyczki wschodniej – opowiada Mieczysław Bienia, archeolog i autor wystawy.

 

Magnackie ślady

W jednej z gablot umieszczono… muszle. – To nie są przypadkowe przedmioty. Pochodzą z pałacu letniego. Wiemy, że zdobiły ściany komnat. Były pokryte masą perłową. Jej ślady zachowały się na niektórych egzemplarzach do dziś. Najprawdopodobniej pochodzą z Morza Śródziemnego lub Morza Czarnego – zaznacza M. Bienia. W gablotach na najwyższej kondygnacji można oglądać metalowe ozdoby i monety oraz płytki delftyjskie.

Do celów wystawienniczych zaadaptowano także wnęki w ścianach wieży. Umieszczono w nich naczynia i barwne kafle z orłami radziwiłłowskimi.

– W konserwacji przedmiotów ceramicznych pomogła nam Agnieszka Andryszczak. Elementy metalowe zabezpieczył Piotr Jabłkiewicz. Jesteśmy im za to bardzo wdzięczni. Gdyby nie ich wysiłki, większość tych przedmiotów dalej leżałaby w magazynach – mówi M. Bienia.

Od wakacji działalność Muzeum Południowego Podlasia będzie nieco ograniczona. Wszystko z powodu zbliżającego się remontu. – Ze zwiedzania będzie wyłączony budynek główny. Do dyspozycji pozostanie tylko wieżyczka wschodnia i oficyna zachodnia z ekspozycją czasową. Trudno powiedzieć, kiedy zakończą się prace modernizacyjne. Prawdopodobnie potrwają do ostatniego kwartału 2019 r. Przewidujemy generalny remont tzw. szyi, czyli tunelu wjazdowego. Planujemy wymianę dachu, nową elewację zewnętrzną i odnowienie wszystkich pomieszczeń. Z myślą o niepełnosprawnych zainstalujemy windę. Po zmianach do muzeum będziemy wchodzić od strony łuku triumfalnego – wylicza Violetta Jarząbkowska, dyrektor muzeum. W przyszłości planowany jest także remont pałacowej kaplicy. W odnowionym obiekcie pojawi się ekspozycja o charakterze sakralnym. Więcej bieżących informacji o MPP można znaleźć na muzeumbiala.pl.

AWAW