Rajenie, krzciny i paździory
Gości powitała orkiestra dęta OSP i dzieci z miejscowego przedszkola. Po uroczystym otwarciu sejmiku przyszedł czas na prezentacje. Na scenie Miejskiego Ośrodka Kultury można było obejrzeć nie tylko widowiska obrzędowe, ale też sztuki teatralne oparte na podaniach ludowych czy programy kabaretowe o tematyce wiejskiej.
Jako pierwsza Jako pierwsza wystąpiła Grupa Teatralna „Tu i Teraz” z Drelowa, która pokazała „Środopoście”. Następnie w wystąpili Lewkowianie z Dokudowa w przedstawieniu „Jaki zasiew, taki plon, czyli lecą paździory”. Teatr Przymierze Pokoleń z Lipin na Mazowszu przypomniał dawne zwyczaje andrzejkowe, a Worgulanki z Worgul – rajenie, czyli jak dawniej swatano na wsi pary. „Jak to z lnem bywało” – to spektakl, który zaprezentowały Malinki z podlaskiej Orli. Z tej samej miejscowości pochodzi zespół EDM, który wystąpił z programem „Swiatłaja Niediela”.
Sobotę zakończyło forum dyskusyjne, kolacja i zabawa taneczna w miejskim parku.
Natomiast drugi dzień sejmiku zainaugurowała Msza św. w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Po Eucharystii rozpoczęły się kolejne spektakle. W niedzielę, 18 czerwca, wystąpili: zespół ludowy Jarzębina z Paszenek – „Ożenek Franka, zespół obrzędowy Zawsze razem z Woli Gułowskiej – „Krzciny Maciejów”, Wrzeciono z Podedwórza – „Gromniczna”, Rumenok z Hołowna – „Hohoty”, Zespół Teatralny Antrakt z Bielska Podlaskiego – „Wesele bielskie” i „Dziennik Wiery” oraz Kalina z Jabłonia – „Palmowa Niedziela”.
Wysoki poziom
– Poziom tegorocznej edycji okazał się bardzo wysoki. Zresztą nic dziwnego, bo były to spektakle najlepsze z najlepszych wybrane z trzech województw: lubelskiego, mazowieckiego i podlaskiego – podkreśla Iwona Niewczas, z Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie, który był organizatorem imprezy, dodając, iż z roku na rok zespoły są coraz lepiej przygotowane i wciąż zaskakują jurorów, np. doborem repertuaru, szukają w dawnych zwyczajach i obrzędach tzw. smaczków. – Sejmik cieszy się popularnością, przybywa grup, które chcą się zaprezentować. Coraz więcej też w nich ludzi młodych, autentycznie zainteresowanych tradycją ludową i jej zachowaniem – mówi I. Niewczas, przyznając, że nie wszystkie grupy spełniają obowiązujące kryteria prezentowania wiejskich tradycji i obrzędów z okresu sprzed II wojny światowej z zachowaniem gwary i strojów danego regionu. – Kładziemy nacisk na to, by język, rekwizyty, ubrania były jak najbardziej zbliżone do tych, jakie występowały na polskiej wsi 100 lat temu. Chcemy bowiem, by widzowie mieli wrażenie, że znaleźli się w sytuacji sprzed wieku, co stanowi ogromną wartość edukacyjną dla młodszych pokoleń – tłumaczy I. Niewczas.
Najlepsi pojadą do Tarnogrodu
– Sejmiki w Stoczku Łukowskim nie mają charakteru konkursowego, a jedynie powołana przez zarząd główny Towarzystwa Kultury Teatralnej w Warszawie komisja artystyczna, w skład której wchodzą reżyserzy teatralni, etnografowie, muzykolodzy, specjaliści od folkloru, teatrolodzy, aktorzy, zdecyduje o tym, jaki zespół pojedzie w październiku na Ogólnopolski Sejmik w Tarnogrodzie – informuje I. Niewczas. – Przyznam, że trudno byłoby mi wskazać jeden spektakl, ponieważ wszystkie bardzo mi się podobały – podkreśla I. Niewczas.
Sejmik jest najstarszą tego typu imprezą w Polsce. A zaczęło się w 1970 r. dość skromnie – od prezentacji zespołów tylko z powiatu łukowskiego. Potem jednak każdy rok przynosił zmiany: drugi sejmik objął sąsiednie powiaty, kolejne miały już zasięg wojewódzki i międzywojewódzki. Prezentowały się teatry wiejskie z repertuarem klasycznym i współczesnym, zespoły obrzędowe, śpiewacze, monodramy, teatry ruchu, teatrzyki dziecięce żywego planu i lalkowe – w sumie ponad 280 przedstawień w wykonaniu prawie 300 zespołów. Impreza jest okazją do prezentacji osiągnięć teatrów wiejskich, sposobnością do wymiany doświadczeń, a także formą edukacji teatralnej.
MD