Roztropność
Są to stałe, podstawowe sprawności, dyspozycje uzdalniające do czynienia dobra. Nazwa pochodzi od łacińskiego wyrażenia „cardo”, czyli „zawias”, „przegub” - coś, co spaja elementy w jedną całość. Zatem cnoty kardynalne mają za zadanie zintegrować nasze postępowanie, pokierować sądem sumienia, uporządkować życie, wprowadzić w nie harmonię, ład i pokój. Uczynić je jednością. Dziś pierwsza z nich.
Zdarzyło się Państwu podjąć decyzję, której potem żałowaliście? Albo „wywalić” komuś w oczy słowa, których już nie dało się cofnąć? Odrzucić czyjąś dobrą radę, zamknąć się w swoim „ja wiem najlepiej”, wzgardzić doświadczeniem osoby, której na nas naprawdę zależy i zrobić po swojemu? Zapewne tak. Uczymy się na błędach, choć cena, jaką za nie nieraz trzeba płacić, jest niebotycznie wysoka.
Jest taki znany dowcip. Siedzi baca na gałęzi i jednocześnie piłuje ją zawzięcie. Przechodzący obok turysta ostrzega: „Oj, baco, baco! Źle się to skończy, spadniecie!”. Baca na to: „Co ty tam wiesz, ceprze jeden! Nie spadnę!”. Turysta wzruszył ramionami i poszedł. Baca piłował, piłował – i, oczywiście spadł z drzewa, tłukąc się przy tym niemiłosiernie. Podnosi się z ziemi, masuje potłuczone kości i mruczy do siebie: „Prorok jaki czy co?”.
Roztropność to zdolność przewidywania skutków swoich działań, ale też mądrość dobierania odpowiednich środków służących osiąganiu stawianych sobie celów. Nie ma jej, gdy zabraknie pokory – można o niej powiedzieć, że to „oczy i uszy” roztropności. Największym jej wrogiem zawsze była pycha, która zaciemnia spojrzenie, wyłącza rozum.
Jest jeszcze coś, co może wspomóc, ale równie dobrze mieć negatywny wpływ na wypowiadane przez nas słowa czy podejmowane decyzje. ...
Ks. Paweł Siedlanowski