Rozmaitości
Źródło: ARCHIWUM
Źródło: ARCHIWUM

Starzeć się zdrowo i aktywnie

Polskie społeczeństwo starzeje się szybciej niż większość społeczeństw europejskich. Co więcej, proces ten połączony jest z wykluczeniem z aktywności społecznej i zawodowej. Odsetek seniorów pracujących i angażujących się w życie publiczne jest w Polsce kilka razy niższy niż w przodujących pod tymi względami społeczeństwach europejskich.

Podczas I Kongresu Zdrowego Starzenia, który od 30 do 31 stycznia odbywał się w Warszawie, rozmawiano o zdrowiu, aktywności oraz jakości życia seniorów.

Z międzynarodowego projektu SHARE zajmującego się badaniem naukowym procesu starzenia się europejskich populacji w 15 krajach wynika, że odsetek seniorów uprawiających sport, uczestniczących w życiu społecznym czy aktywnych zawodowo jest w Polsce najniższy.

Zaledwie 13% Polaków powyżej 60 roku życia pracuje zawodowo. W krajach, takich jak Dania czy Szwajcaria współczynnik ten wynosi powyżej 40. Ale wyprzedzają nas nie tylko kraje „starej” Europy. Po przekroczeniu 60 lat wciąż pracuje zawodowo co czwarty Czech. Podobnie prezentują się dane dotyczące zaangażowania w życie społeczne.

Depresja i niepełnosprawność

Według prelegentów kongresu alienacja z życia społecznego i zawodowego przekłada się na złą ocenę własnego dobrostanu. Polscy oraz węgierscy seniorzy najgorzej oceniają stan swojego zdrowia. Notujemy wysokie natężenie depresji psychicznej, a wskaźnik osób niepełnosprawnych lub przewlekle chorych jest u nas aż ośmiokrotnie wyższy niż np. w Austrii.

Z badań wynika, że większość osób w wieku 55-59 lat cierpi na jedną lub dwie choroby. Po przekroczeniu 65 roku życia osoby starsze narzekają na dwie lub trzy choroby. Do najczęściej występujących zalicza się m.in.: schorzenia układu krążenia, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP), nowotwory, zapalenia stawów, osteoporozę, zaćmę, cukrzycę typu 2, chorobę Alzheimera.

Lek na samotność

Prof. Marian Zembala, konsultant krajowy w dziedzinie kardiochirurgii, dyrektor Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, podkreślił natomiast, że 40% seniorów ocenia, iż ich największym problemem jest… samotność.

Jak przeciwdziałać tym niekorzystnym trendom? – Musimy odpowiedzieć na potrzeby starzejącego się społeczeństwa we wszystkich dziedzinach życia oraz na każdym jego etapie, gdyż zdrowe starzenie rozpoczyna się w dzieciństwie. Ogromne znaczenie ma aktywność – podkreślano podczas kongresu.


MOIM ZDANIEM

Dr n. med. Hanna Kachaniuk, przewodnicząca lubelskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego

 

Polskie społeczeństwo zmienia się, w tym także w zakresie wizerunku osoby starszej. Od pewnego czasu mamy do czynienia z procesem przełamywania stereotypu biernego seniora, który nie wychodzi z mieszkania i izoluje się od reszty społeczeństwa. Wiele lat działań doprowadziło do korzystnych zmian stylu życia osób w podeszłym wieku. Jednak, niestety, nie dotyczy to wszystkich. Sytuacja seniorów w Polsce jest bardzo zróżnicowana w poszczególnych regionach. Mamy wiele przykładów osób prowadzących aktywny styl życia i tzw. dobre praktyki w zakresie wspierania aktywności seniora, ale są też, niestety, przykłady działań prowadzących do wykluczenia społecznego i ograniczania aktywności osób starszych. Tymczasem aktywność to sprawność, samodzielność, to dobrej jakości długie życie. Poprawia stan zdrowia, zwiększa kondycję psychofizyczną i społeczną. Jest najtańszym i najprostszym sposobem zapobiegania wielu schorzeniom, jak nadciśnienie tętnicze, choroby serca, otyłość, osteoporoza, udar mózgu, depresja, rak jelita grubego. Stanowi kluczowy składnik zdrowego stylu życia. Ma istotny wpływ na wydolność fizyczną i koordynację nerwowo-mięśniową, utrzymując zakres ruchów przydatnych w życiu codziennym. Aktywność warunkuje lepszą przemianę tłuszczów, poprawia gospodarkę glukozy w organizmie, polepsza wydolność oddechowo-krążeniową. Ponadto zwiększa wytrzymałość na wysiłek, ma wpływ na poprawę równowagi i balansu ciała, pozytywnie wpływa na siłę mięśniową, poprawia myślenie i zapewnia spokojniejszy sen. Jest czynnikiem znaczącym w prewencji chorób i zachowaniu funkcjonalnej niezależności, może przyczyniać się do wydłużenia życia. Ważne jednak, by była realizowana w sposób regularny, a nie okazjonalny, i we wszystkich sferach – na płaszczyźnie fizycznej, psychicznej, kulturalnej i duchowej.


Na Mazowszu przybywa geriatrów

 

Mazowiecki urząd wojewódzki obserwuje sytuację osób starszych w regionie. W marcu 2013 r. opublikował raport „Opieka nad osobami starszymi na terenie województwa mazowieckiego w latach 2009-2011”, w którym przeanalizowano dostępność opieki dla seniorów. Przedstawiono też rekomendacje w tym zakresie. Dotychczas udało się m.in. rozpocząć kształcenie specjalistów w zakresie geriatrii. Od 2014 r. szkolenie na Mazowszu rozpocznie dziewięć osób. W 2013 r. w regionie zarejestrowano też cztery oddziały/pododdziały geriatryczne.

MD