Kultura
Źródło: AWAW
Źródło: AWAW

Stolica Apostolska w grafice

Do 6 maja w bialskiej Galerii Podlaskiej można oglądać wystawę „Watykan w starej i współczesnej ikonografii”. Ekspozycja dotyczy nie tylko Jana Pawła II.

Prezentowane zbiory pochodzą z kolekcji regionalisty i historyka dr. Szczepana Kalinowskiego. - Kiedy kard. Karol Wojtyła w 1978 r. został papieżem, niewiele wówczas o nim wiedziałem. Postanowiłem więc, że zacznę kolekcjonować różne pamiątki związane z Janem Pawłem II.

Zacząłem zbierać książki (te interesowały mnie najbardziej), medale oraz filatelistykę. Organizowałem wystawy i wykłady o papieżu. Po kilkunastu latach zorientowałem się jednak, że my, Polacy, jesteśmy skupieni przede wszystkim na pontyfikacie naszego rodaka, a zbyt małą uwagę przywiązujemy do tego, co było przed nim. Jan Paweł II był przecież 264 papieżem. Podjąłem wówczas decyzję, że zacznę wzbogacać zbiory o publikacje, grafiki i inne eksponaty dotyczące Stolicy Apostolskiej – tłumaczy.

Watykańskie ciekawostki

Sz. Kalinowski po raz pierwszy odwiedził Rzym w 1980 r. Pojechał tam na… czterokołowym rowerze. W wyprawie towarzyszyli mu koledzy. Na filatelistyczne i książkowe pamiątki wydał wtedy miesięczną pensję. Obecnie jest w posiadaniu m.in. kilkudziesięciu grafik związanych z Watykanem, dotyczących tamtejszej architektury, ceremonii religijnych, sztuki w Bazylice św. Piotra i Muzeach Watykańskich oraz poszczególnych papieży. Niektóre udało się kupić w polskich antykwariatach, inne zostały nabyte w Rzymie, Paryżu lub Moskwie. Grafiki pochodzą z XVI-XX w. i są dziełem artystów z Anglii, Francji, Niemiec, Włoch oraz Polski.

A które z nich wydają się najbardziej interesujące?

– Ot, choćby portret Leona X, na który niespodziewanie natrafiłem w Moskwie. Inna grafika, pochodząca z XIX w. i wykonana przez artystę z Lipska, ukazuje Bazylikę św. Piotra. Kolejna, z połowy XIX w., pochodzi z książki wydanej w Paryżu. Przedstawia kościół pw. św. Stanisława w Malatyczach. Ta świątynia była kopią Bazyliki Św. Piotra, miała również swoją kolumnadę. Cały obiekt był jednak 32 razy mniejszy od watykańskiego odpowiednika. Uwagę zwraca także grafika przedstawiająca pamiętny wjazd do Rzymu Michała Kazimierza Radziwiłła, właściciela dóbr bialskich i szwagra Jana III Sobieskiego. Wjazd miał miejsce w 1680 r. Radziwiłł reprezentował wtedy króla. Aby zrobić to godnie i na bogato, zastawił nawet swoje sławatyckie dobra – opowiada dr Sz. Kalinowski.

Kilka tysięcy eksponatów

Wśród prezentowanych prac znalazła się także grafika obrazująca męczeństwo unitów podlaskich. Została ona wykonana pod koniec XIX w. przez szwajcarskiego artystę na podstawie obrazu W. Radzikowskiego. Na wystawie można również zobaczyć zdjęcie pokazujące relikwie św. Jozafata Kuncewicza, które przez 200 lat były przechowywane w Białej Podlaskiej, a dziś znajdują się w Bazylice św. Piotra. – Jak widać, Polska jest związana z Watykanem nie tylko poprzez osobę i pontyfikat Jana Pawła II. Łączą nas także więzy kulturowe, religijne i historyczne – tłumaczy autor wystawy.

Watykańska kolekcja Sz. Kalinowskiego liczy kilka tysięcy eksponatów. Zbiory posłużyły nie tylko do organizowania dziesiątek ekspozycji i wykładów, ale też do opracowania przez studentów bialskich uczelni wielu prac dyplomowych. – Na szczęście bogate zbiory poświęcone osobie św. Jana Pawła II z czasem trafią w dobre ręce. Mój syn, Karol, jest pracownikiem Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie. Z pewnością dobrze je wykorzysta – podkreśla Sz. Kalinowski.

AWAW