Święty od pożarów

Wielu księży było nie tylko kapelanami, ale wielokrotnie założycielami lub członkami zarządów OSP w swych parafiach. Najczęściej byli to duchowni, którzy, oprócz pracy duszpasterskiej, znajdowali czas na działalność społeczną.

Z Panie Doktorze, od kiedy strażacy mają swego patrona?

4 maja obchodzimy święto patrona strażaków – św. Floriana. W Polsce początki jego kultu sięgają XII w. Wtedy to sprowadzono relikwie świętego z Rzymu i złożono je w Krakowie. Św. Florian, jako opiekun od pożarów, pojawia się jednak w źródłach dopiero od XVI w. Do wizerunków świętego dodano wówczas naczynie z wodą i płonący u jego stóp budynek. Był to symbol ocalenia kościoła pw. św. Floriana w Krakowie z ogromnego pożaru w 1528 r. Nie wiemy, kiedy święty stał się patronem polskich strażaków. Najprawdopodobniej nastąpiło to wraz z intensywnym rozwojem straży ogniowych w XIX w. Wspomnę jeszcze, że do innych, rzadziej wymienianych, patronów strażaków należą: św. Wawrzyniec, św. Katarzyna ze Sieny, św. Barbara oraz św. Józef. 

Z imieniem św. Floriana wiążą się nazwy pierwszych stowarzyszeń strażackich. W 1860 r. powstało w Krakowie Towarzystwo Wzajemnych Ubezpieczeń od Ognia im. Floriana, nazywane potocznie Florianką. W 1915 r. zorganizowano Towarzystwo św. Floriana, a w 1916 r. powstał Związek Floriański. Jako ciekawostkę dodam, że odwołanie do św. Floriana znajdujemy nie tylko w „Hymnie strażackim”, ale i w najstarszej polskiej pieśni – „Bogurodzicy”. ...

Andrzej Sprycha