Region
Źródło: ARCHIWUM
Źródło: ARCHIWUM

Ułańska tradycja

Powstałe w 1989 r. Towarzystwo Pamięci 7 Pułku Ułanów Lubelskich im. Gen. K. Sosnkowskiego w Mińsku Mazowieckim zorganizowało w 89 rocznicę udekorowania sztandaru 7 PUL orderem Virtuti Militari okolicznościowe uroczystości, połączone z inscenizacją tego wydarzenia.

Geneza 7 PUL wywodzi się z 1 pułku Legionów Polskich majora Władysława Byliny-Prażmowskiego. Już 7 listopada 1918 r. mjr Prażmowski ustalił dla nowo formowanej jednostki kawalerii w Lublinie nazwę 3 pułk ułanów, zmienioną 30 grudnia – rozkazem szefa Sztabu Generalnego – na 7 pułk ułanów. Od 4 marca 1920 r. przyjął on nazwę „7 Pułk Ułanów Lubelskich im. Gen. Kazimierza Sosnkowskiego”. W kampanii niepodległościowej w latach 1918-1920 wsławił się bohaterstwem w walce z oddziałami ukraińskimi, litewskimi i nawałą bolszewicką. Około 100 ułanów pułku otrzymało ordery Virtuti Militari, w tym jego dowódca – mjr Zygmunt Piasecki – aż trzykrotnie (III, IV i V klasy).

Za „wytrwanie w dobrej i złej doli”

Po ustaniu wojny 7 PUL został ulokowany w Kraśniku. Tutaj 23 marca 1921 r. marszałek Józef Piłsudski udekorował sztandar pułku orderem Virtuti Militari za „wytrwanie w dobrej i złej doli”. Odtąd dzień ten stał się dla pułku obchodzonym każdego roku świętem.

W czerwcu 1921 r. 7 PUL marszem konnym przybył do stałego garnizonu w Mińsku Mazowieckim. Oprócz ćwiczeń i doskonalenia kunsztu bojowego dowództwo dbało o jedność wojska ze społeczeństwem. Wielką popularnością cieszyły się defilady wojskowe, przemarsze przez miasto, udziały ułanów w procesjach Bożego Ciała czy rezurekcjach. Pułk w każdej sytuacji był wierny marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu. Osoby szczególnie zasłużone dla pułku honorowano Odznaką Pamiątkową 7 PUL, ustanowioną w 1925 r.

W kampanii wrześniowej pułk poprowadził dowódca ppłk Marian Skrzynecki. Zmarł on w Mościskach 3 października 1939 r. po odniesieniu ran i tam spoczął na cmentarzu parafialnym. Sztandar, ukryty w ziemi, w okolicach Wielgolasu koło Latowicza, przetrwał wojnę i znajduje się w Muzeum Wojskowym w Warszawie. Po kampanii wrześniowej 7 PUL został odtworzony w konspiracji jako pułk „Jeleń” oraz w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie.

W iście wojskowym ordynku

Tegoroczne uroczystości pułkowego święta miały miejsce 21 marca i rozpoczęły się uroczystą sumą w kościele pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Celebrantem Mszy św. był ks. dziekan Dariusz Walicki, który wygłosił także okolicznościowe kazanie. W Eucharystii uczestniczył oddział historyczny w mundurach z pocztem sztandarowym, władze Mińska z burmistrzem Zbigniewem Grzesiakiem na czele oraz licznie zebrani mieszkańcy miasta. Pieśni liturgiczne i narodowe wykonał Chór „Radość III Wieku” pod kierownictwem Jolanty Kowalczyk. Prezes Towarzystwa Pamięci 7 PUL Andrzej Osiński zaprosił wszystkich na inscenizację dekoracji sztandaru pułkowego orderem Virtuti Militari przed Pomnikiem Niepodległości. Przemaszerowano na to miejsce przy dźwiękach Orkiestry Miejskiej.

Tutaj, przy dużym udziale społeczeństwa, wszystko odbyło się w iście wojskowym ordynku. Marszałek Piłsudski przyjął raport od dowódcy, zrobił przegląd oddziału wojskowego i udekorował kopię sztandaru, będącą własnością Muzeum Ziemi Mińskiej, orderem Virtuti Militari. Następnie odbyła się defilada oddziału wojskowego. W rolę marszałka J. Piłsudskiego znakomicie wcielił się Janusz Kuligowski – historyk, działacz miejscowego towarzystwa regionalnego. W roli gen. Kazimierza Sosnkowskiego wystąpił zaś Jerzy Konowrocki.

Pod Pomnikiem Niepodległości zostały złożone wiązanki kwiatów. Później chętni, zwłaszcza osobistości i działacze społeczni, mieli możliwość zrobienia sobie zdjęć pamiątkowych z „marszałkiem Kuligowskim” w mundurze. Dużą pomocą w organizacji uroczystości i spektaklu historycznego służyły druhny z 14DH z Ptaków wraz ze swoim szefem Zbigniewem Nowosielskim.

W ramach uroczystości była także sposobność zwiedzania koszarów 7 PUL oraz grobu „Kasztanki” – ulubionej klaczy Józefa Piłsudskiego, który znajduje się naprzeciwko budynku dowództwa pułku. 

FRANCISZEK ZWIERZYŃSKI

(xaa)