Wysokooktanowe statystyki
Podległa prezesowi UOKiK Inspekcja Handlowa przeprowadza kontrole jakości paliw od 2004 r. W styczniu 2007 r. system analiz został znacznie rozszerzony. Obecnie, oprócz benzyn bezołowiowych i oleju napędowego, kontroli podlega m.in. jakość gazu płynnego LPG oraz lekkiego oleju opałowego. Ponadto sprawdzany jest cały łańcuch dystrybucyjny – od stacji, poprzez hurtownie, magazyny, przedsiębiorców transportujących paliwo, aż po wytwórców paliw. Kontrole przeprowadzane są przez inspektorów IH, którzy pobierają po 2 próbki paliw. Pierwsza z nich, tzw. podstawowa, badana jest bezpośrednio po pobraniu w akredytowanych laboratoriach. Jeśli wykazana zostanie niezgodność z obowiązującymi normami, przedsiębiorca może zażądać badania drugiej próbki, tzw. kontrolnej.
W porównaniu z pierwszą połową 2007 r. poprawiła się jakość sprzedawanej benzyny – nieprawidłowości stwierdzono w 5,36% wybranych losowo próbek (rok temu było to 6,29%). Znacznie pogorszyła się natomiast jakość oleju napędowego – zakwestionowano 7,03% próbek (o 5,98% więcej niż przed rokiem). Najwięcej uchybień stwierdzono na stacjach w województwie świętokrzyskim (13,95%) oraz mazowieckim (12,5%). Najlepiej było w opolskim – wszystkie przebadane próbki benzyny i oleju napędowego spełniały wymagane normy. W większości przypadków (89,5%) wymagań nie spełniał tylko 1 parametr badanego paliwa. Najczęściej była to temperatura zapłonu – zbyt wysoka powoduje spadek wydajności pracy silnika i wzrost emisji substancji chemicznych do środowiska, za niska stwarza niebezpieczeństwo wybuchu. W poprzednich latach dominowała nieprawidłowa zawartość siarki, w tym roku jej przekroczenia zarejestrowano tylko w 5 przypadkach. Zbyt duża ilość tego pierwiastka w paliwie powoduje zmniejszenie sprawności i trwałości katalitycznych układów oczyszczania spalin. Z jednej strony zwiększa emisję toksycznych składników do środowiska, z drugiej – naraża właściciela na większe koszty związane z serwisowaniem. Może to być także przyczyną korozji silnika.
Od ubiegłego roku IH bada także jakość sprzedawanego gazu skroplonego LPG. W trakcie kontroli prowadzonych od stycznia do czerwca 2008 r. nieprawidłowości stwierdzono w 4,66% przypadków. Ponadto w trakcie kontroli hurtowni paliw zakwestionowano 1 próbkę benzyny oraz 2 gazu LPG. Stwierdzono także zbyt wysoką zawartość siarki w 1 próbce lekkiego oleju opałowego – na 20 sprawdzanych.
Jak co roku Inspekcja Handlowa przeprowadziła kontrole w punktach, na które napłynęły skargi i informacje od konsumentów oraz organów ścigania, a także tych, gdzie w latach ubiegłych ujawniono nieprawidłowości. Pobrano 1070 próbek benzyny i oleju napędowego oraz 198 próbek LPG. W przypadku benzyn bezołowiowych i ON wymagań jakościowych nie spełniało 5,79% próbek (w zeszłym roku 5,54%). Zakwestionowano także 16,16% próbek gazu ciekłego.
W wyniku kontroli w pierwszej połowie 2008 r. przebadano łącznie 970 stacji sprzedających benzynę i olej napędowy oraz 541 gaz LPG. Do prokuratur skierowano 70 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Dotychczas wszczęto dochodzenia w 36 przypadkach. Zgodnie z prawem, za obrót paliwem złej jakości grozi kara grzywny w wysokości do 1 mln zł, a nawet kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.
Marcin Jabłkowski