XXIII Zjazd Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych
– Spotkanie członków SPMK jest przede wszystkim pewnego rodzaju refleksją naukową nad aktualnym stanem muzyki kościelnej w Polsce. Za każdym razem budzi ono jakieś nowe siły, nowe emocje do zaangażowania się członków stowarzyszenia w propagowanie właściwej muzyki liturgicznej – mówi ks. kan. dr Piotr Paćkowski, proboszcz parafii św. Jana Chrzciciela w Kłoczewie, który brał udział w formowaniu struktur stowarzyszenia i był jego członkiem.
Elitarne stowarzyszenie
Zjazd założycielski Stowarzyszenia Polskich Muzyków Kościelnych (SPMK) miał miejsce we wrześniu 2000 r. w Trzebnicy. Rok później, w Opolu, w liturgiczne wspomnienie św. apostołów Piotra i Pawła, SPMK zostało oficjalnie powołane do życia. Jego inicjatorem prof. Ireneusz Pawlak, wykładowca KUL. Za cel postawiło sobie troskę o dobro i piękno muzyki sakralnej, badanie, kultywowanie i upowszechnianie muzyki sakralnej, rozwijanie i promowanie wszelkich inicjatyw, postaw i działań sprzyjających podnoszeniu ogólnego poziomu kultury muzycznej, działanie na rzecz środowiska członkowskiego, jego integracji i jego potrzeb, podtrzymywanie i upowszechnianie tradycji narodowych i regionalnych w zakresie kultury muzycznej, organizowanie edukacji i wychowania za pomocą muzyki, animowanie kultury i sztuki muzycznej oraz ochrony dóbr kultury i dziedzictwa regionalnego i narodowego. Dziś grono SPMK liczy 170 członków – to praktykujący katolicy związani z uprawianiem muzyki sakralnej posiadający wyższe wykształcenie muzyczne lub muzykologiczne. Coroczne zjazdy SPMK obfitują we wspólną modlitwę, naukową refleksję oraz artystyczne wydarzenia.
Cecylianizm dzisiaj
– Przyjazd do Siedlec wysokiej rangi muzyków jest przede wszystkim zaszczytem dla naszego miasta, bo można powiedzieć, że spotka się u nas elita muzyków kościelnych, ludzie odpowiedzialni za muzykę kościelną w poszczególnych diecezjach, zakonach czy ośrodkach. To organiści, muzykologowie, dyrygenci chórów, naukowcy – precyzuje ks. P. Paćkowski. Pytany o przewodnią ideę zjazdu, wyjaśnia, że będzie nią naukowa refleksja nt. ruchu muzyczno-liturgicznego z przełomu XIX i XX w. zwanego cecylianizmem. – Już wtedy skupiał się on nad powrotem do ideałów muzyki liturgicznej bardzo ściśle związanej z liturgią, a mianowicie do chorału gregoriańskiego i do polifonii pierwszych wieków, szczególnie polifonii Giovanni Pierluigi da Palestrina. Ruch ten zwrócił uwagę na to, by muzyka w liturgii nie była muzyka rozrywkową. W tamtych czasach w kościołach rozpowszechniła się muzyka operowa, która wówczas miała taki charakter. Dzisiaj mierzymy się ciągle z tymi samymi problemami, ponieważ muzyka rozrywkowa pojawia się, niestety, w liturgii. W związku z tym członkowie stowarzyszenia chcą się zastanowić, czy i na ile moglibyśmy dzisiaj zaczerpnąć z idei ruchu cecyliańskiego, czy też należy szukać nowego modelu pracy nad tym, by muzyka w liturgii rzeczywiście była muzyką świętą, sakralną – precyzuje ks. P. Paćkowski.
Zbudź się!
Wyjaśniając hasło towarzyszące zjazdowi zaczerpnięte z Psalmu 108 – „Zbudź się harfo i cytro” – ks. P. Paćkowski odnosi je do kontekstu podejścia duchowieństwa i ludzi świeckich do muzyki rozbrzmiewającej w naszych kościołach. – Hasło odczytujemy jako wezwanie: wyrwij się ze snu i wyrwij muzykę sakralną z pewnej niemocy, w której częściowo tkwi. Wiele osób chciałoby słyszeć w liturgii muzykę „fajną”, muzykę rozrywkową, która otacza nas na co dzień. Bardzo mocno widać to podczas obrzędów ślubnych czy pogrzebowych. Ludzie uważają, że skoro to ich uroczystość, mają też prawo wyboru czy narzucenia jakiejś muzyki; często jest to np. muzyka filmowa. Tymczasem liturgia nie jest własnością konkretnych osób, tylko własnością całego Kościoła. Obowiązują tu pewne normy, bo muzyka jest liturgią i nie może być byle jaka. Chcielibyśmy poprzez nasze obrady dać sygnał, że ciągle jest tu bardzo wiele do zrobienia – mówi ks. P. Paćkowski. O ile obrady mają charakter zamknięty, to każdy może wziąć udział w towarzyszących zjazdowi wydarzeniach muzycznych. – Zapraszamy na dwie otwarte liturgie. Pierwsza – w katedrze siedleckiej 20 września, o 18.00 – to Msza św. pod przewodnictwem bp. K. Gurdy, podczas której będzie śpiewał chór katedralny; następnie z koncertem wystąpi Chór Miasta Siedlce. Druga – w kościele św. Stanisława 21 września, o 17.00 – to nieszpory z wykorzystaniem chorału gregoriańskiego. Myślę, że kto by chciał wziąć udział w pięknej liturgii, nabożeństwie, modlitwie znajdzie tutaj ciszę, odpoczynek i prawdziwą modlitwę Kościoła – zachęca ks. P. Paćkowski.
20 września, 18.00, katedra siedlecka
Msza św. pod przewodnictwem JE ks. bp. Kazimierza Gurdy
Po Mszy św. koncert:
I cz.: J. Maklakiewicz „Msza Polska”; wykonawcy: Chór Miasta Siedlce, Justyna Kowynia – dyrygentka, sopran, Mateusz Rzewuski – organy
II cz.: M. Rzewuski – improwizacja: Wariacje romantyczne nt. Salve Regina
21 września, 17.00, kościół św. Stanisława BM
Nieszpory – przewodniczenie i homilia: ks. mgr Mateusz Szerwiński
LI