XXVI Dzień Judaizmu
XXVI Dzień Judaizmu, który w Polsce będzie obchodzony 17 stycznia 2023 r. ph. „Przejście Pana: Dziś wychodzicie” (Wj 13,14), odbędzie się w Siedlcach. Zaplanowano bogaty program wydarzeń kulturalno- religijnych. Gościem specjalnym będzie izraelski rabin Boaz Pash. Dzień Judaizmu organizowany jest w Polsce od 1998 r. - To czas wspólnej modlitwy oraz refleksji opartej na tekstach biblijnych, ale też oficjalnych wypowiedziach urzędu nauczycielskiego Kościoła katolickiego nt. dialogu katolicko-judaistycznego - mówi ks. dr Tomasz Adamczyk, sekretarz Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP, przywołując słowa św. Jana Pawła II: „Religia żydowska nie jest dla naszej religii rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym”.
– Aby poznać chrześcijaństwo, musimy poznać judaizm, dlatego wyjaśniamy istotę Dnia Judaizmu, przybliżamy nauczanie Kościoła, wspólnie modlimy się z naszymi braćmi Żydami po to, by świat stawał się coraz cieplejszym, lepszym miejscem. A wracając do tekstów Pisma Świętego, pokazujemy, że łączy nas Biblia – stwierdza. I dodaje, że Dzień Judaizmu jest przede wszystkim dla nas, katolików. – Chcąc głębiej poznać chrześcijaństwo, musimy poznać także judaizm, co wybrzmiewa w oficjalnym nauczaniu Kościoła: „Kto spotyka Jezusa Chrystusa, spotyka judaizm” (Jan Paweł II). Dotyczy to m.in. Eucharystii, ponieważ wiele elementów Mszy św. jest zaczerpniętych z liturgii synagogalnych. Do wspólnych obrad zapraszamy braci Żydów, aby wspólnie czytać Pismo Święte i interpretować je – każdy wedle własnej religii – po to, by lepiej się poznawać. Dzięki temu więcej zaczyna nas łączyć niż dzielić – zaznacza ks. T. Adamczyk.
Mówią miejsca
Co roku obchody Dnia Judaizmu odbywają się w innym miejscu. – Żeby pokazać, że Dzień Judaizmu jest w Kościele katolickim ważnym wydarzeniem i angażować w jego organizację coraz więcej osób, zachęcać do obchodów diecezjalnych w kolejnych latach – tłumaczy ks. T. Adamczyk. – Zależy nam, byśmy upowszechniając ideę Dni Judaizmu, w całej Polsce pogłębiali świadomość tożsamości chrześcijańskiej. Wędrujemy po miejscach, gdzie w przeszłości obok katolików żyli i modlili się Żydzi, i przypominamy, że nasze historie narodowe, kulturowe i osobiste się splatały – precyzuje.
Spotkanie w Siedlcach rozpocznie się w miejscu, gdzie stała synagoga spalona przez Niemców w 1939 r., przy pomniku upamiętniającym zagładę 17 tys. siedleckich Żydów w czasie II wojny światowej. – Kojarzymy Siedlce z transportami do Treblinki, ale zapominamy, że wielu Żydów nie doczekało deportacji – albo zmarli z wycieńczenia, albo zostali zamordowani, jak grupa kilkuset osób rozstrzelanych na dawnym kirkucie – podkreśla historyk dr Witold Bobryk. Przypomina też, że dwa z trzech wielkich obozów zagłady Żydów Niemcy zlokalizowali we wschodniej Polsce – w Treblince i Sobiborze, na terenach diecezji siedleckiej (Treblinka obecnie znajduje się w granicach diecezji drohiczyńskiej utworzonej w 1991 r.). Treblinka, Sobibór i Bełżec pełniły wyłącznie rolę fabryk śmierci, prowadzono w nich eksterminację ludności żydowskiej. Jak dodaje, w Siedlcach – poza planową zagładą społeczności żydowskiej przez Niemców – w 1906 r. miał miejsce trzydniowy pogrom Żydów zorganizowany przez Armię Rosyjską.
Głosić Dobrą Nowinę
Pytany o wymowę hasła najbliższego Dnia Judaizmu, sekretarz Komitetu ds. Dialogu z Judaizmem KEP podkreśla jego dynamiczny charakter. – Mówi ono, że Pan Bóg do nas ciągle przychodzi, czego konsekwencją jest imperatyw: powinienem Mu odpowiedzieć, tj. wyjść wraz z Nim. Dzisiaj, w dobie wielu kryzysów, potrzebne jest dawanie świadectwa, zanoszenie wartości ewangelicznych do różnych miejsc współczesnego świata – Pan Bóg domaga się naszej pomocy w głoszeniu Dobrej Nowiny – stwierdza. Wylicza też owoce Dnia Judaizmu. – Pierwszy to pogłębienie naszej chrześcijańskiej tożsamości. Odkrywając, jak wiele dzieli nasze wyznania, wnikamy w istotę chrześcijaństwa – Edyta Stein odkryła judaizm, od którego wcześniej odeszła, poprzez Jezusa Chrystusa, przez dociekania intelektualne i poszukiwanie prawdy. Drugi to fakt, że potrafimy wspólnie się modlić i rozmawiać z naszymi braćmi Żydami. Z tych spotkań rodzą się też konkretne inicjatywy, jak porządkowanie zaniedbanych cmentarzy żydowskich, co pokazuje, że chociaż różnimy się w niektórych kwestiach religijnych, potrafimy pięknie się jednoczyć. Owocem „Dni” są też np. wspólne publikacje, także naukowe – mówi ks. T. Adamczyk.
XXVI Dzień Judaizmu – Siedlce, 17 stycznia 2023 r.
9.00 – spotkanie modlitewne przy pomniku upamiętniającym zagładę 17 tys. Żydów, ul. Berka Joselewicza 4
„Społeczeństwo żydowskie w Siedlcach” – dr Witold Bobryk, historyk, nauczyciel IV Liceum Ogólnokształcącego im. Hetmana Stanisława Żółkiewskiego w Siedlcach
Modlitwa psalmami – przedstawiciele gminy żydowskiej i Kościoła rzymskokatolickiego
10.30 – konferencja naukowa w Wyższym Seminarium Duchownym Diecezji Siedleckiej w Nowym Opolu, ul. Seminaryjna 26
Powitanie – Biskup Siedlecki Kazimierz Gurda
„Chasydzi w Siedlcach i Kocku” – ks. dr Paweł Rytel-Andrianik, dyrektor Biura ds. Komunikacji Zagranicznej w Sekretariacie KEP, wicedyrektor Centrum Relacji Katolicko-Żydowskich KUL im. Abrahama J. Heschela
„Zagłada Żydów w Treblince” – dr Edward Kopówka, dyrektor Muzeum Treblinka.
„Martyrologia Żydów – współczesne formy pielęgnowania pamięci” – Tomasz Oleksy-Zborowski, kierownik Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze
15.00-17.00
„Abyśmy osiągnęli mądrość serca. Kto jest lepszy: mędrzec czy prorok? Biblia, Talmud i to, co my myślimy aktualnie”; interpretacja Starego Testamentu – rabin Boaz Pash
19.00 – celebracja słowa Bożego (katedra siedlecka)
Komentarz chrześcijański – abp Grzegorz Ryś
Komentarz żydowski – Rabin Boaz Pash
Wydarzeniu towarzyszyć będzie wystawa judaików pochodzących z Muzeum Diecezjalnego w Siedlcach, Muzeum Parafialnego w Kocku oraz ze zbiorów prywatnych.
LI