Zadbaj o siebie w maju!
Nadciśnienie tętnicze jest chorobą układu krążenia polegającą na stałym lub okresowym podwyższeniu ciśnienia tętniczego krwi powyżej wartości prawidłowych. Ponieważ dotyka każdego roku olbrzymie rzesze dorosłej populacji, należy podejmować wszelkie działania mające szansę na zmianę tego stanu rzeczy – takiego zdania są władze Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego, które dzięki kampanii „Cała Polska leczy nadciśnienie”, chcą szerzyć edukację zdrowotną wśród Polaków. Akcja niesie za sobą przekaz, iż dzisiejsza medycyna oferuje szereg dostępnych i skutecznych rozwiązań prewencyjnych i terapeutycznych. Największa praca, jaka jest do wykonania w celu lepszej kontroli wartości ciśnienia leży po stronie pacjenta, który nie może być bierny, zaś powinien zapobiegać oraz konsekwentnie leczyć nadciśnienie, bez żadnej taryfy ulgowej. – Odpowiednia wiedza pacjenta na temat nadciśnienia, stosowanej przez niego terapii oraz współpraca z lekarzem w sprawdzaniu skuteczności jej działania i ewentualnych skutków ubocznych mają duży wpływ na osiągnięcie pełnego sukcesu w leczeniu tej przebiegłej choroby – podkreśla prof. Kruystna Widecka, prezes Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego.
Tykająca bomba
Ponad 30% ludzi w Polsce ma nadciśnienie tętnicze. Co trzecia osoba z tej grupy nie zdaje sobie z tego sprawy, ponieważ nie czuje żadnych objawów tej choroby. Kiedy natomiast symptomy stają się widoczne, wtedy często okazuje się, że nadciśnienie nie jest już jedynym problemem, jakiemu musimy stawić czoło. Zwykle towarzyszy mu skracająca życie miażdżyca naczyń i powikłania w postaci chorób nerek, udaru mózgu czy zawału. W niektórych opracowaniach podaje się, że nieleczone nadciśnienie zabiera człowiekowi 16 lat życia. Mówiąc brutalnie, ludzie z tą chorobą żyją znacznie krócej.
Chcą edukować
Od połowy marca tego roku Polskie Towarzystwo Nadciśnienia Tętniczego za pośrednictwem specjalnie utworzonego portalu e-medycyna.pl namawia Polaków, by zaczęli coś robić ze swoim nadciśnieniem. Na początek mają zacząć regularnie mierzyć ciśnienie tętnicze krwi.
– Ogólnopolska akcja zainicjowana przez PTNT nazywa się „Cała Polska leczy nadciśnienie” i żeby nie była nudna, postanowiono zrobić z niej konkurs. Ci, którzy codziennie będą sięgać po ciśnieniomierz, a wynik pomiaru zapisywać w specjalnym dzienniczku, dostępnym na stronie internetowej akcji, mają szansę wygrać zagraniczną wycieczkę. Muszą też odpowiedzieć raz w tygodniu na pytanie związane z nadciśnieniem. Wycieczek ufundowano osiem. Zgodnie z regulaminem konkursu mają być one przyznawane mniej więcej co miesiąc – informuje Maria Konieczna, odpowiedzialna za nagłośnienie akcji w mediach. –
Oprócz tego, co dwa tygodnie zamieszczamy na stronie materiały edukacyjne skierowane do pacjentów. Mamy też w planach cykl spotkań naukowo-szkoleniowych z dziedziny hipertensjologii, dedykowanych lekarzom – dodaje.
Zabójczy styl życia
Z materiałów edukacyjnych już dostępnych na stronie e-medycyna.pl można wyczytać, m.in., że za 70% przypadków nadciśnienia tętniczego odpowiadamy sami, wiodąc niezdrowy tryb życia. Źle się odżywiamy, zjadając za dużo tłuszczu i soli, i unikamy ruchu na świeżym powietrzu, co sprawia, że w ustroju znajduje się za mało substancji zwalczających nadmiar „złego” cholesterolu. W dodatku styl życia, oparty na nieprawidłowej diecie i braku rekreacji fizycznej, prowadzi do otyłości, zmuszając nasze serce do nadmiernego wysiłku.
Sprawa nie jest jednak taka prosta. Nadciśnienie może mieć bowiem także podłoże genetyczne lub być wtórnym skutkiem przewlekłej choroby nerek, zaburzeń hormonalnych czy wady serca. Aż 955 przypadków nadciśnienia – jak szacują lekarze, opierając się na rozmaitych badaniach – to tzw. nadciśnienie samoistne, gdzie trudno wyodrębnić jednoznacznie źródło choroby.
W większości przypadków przebiega ona bezobjawowo, przede wszystkim na początku. Wartości ciśnienia rosną powoli, organizm człowieka stopniowo się do nich przyzwyczaja, aż dochodzi do przekroczenia prawidłowego poziomu przyjętego jako 140/90 mm Hg.
Część pacjentów, u których choroba jest już mocno zaawansowana, skarży się na kilka powtarzających się symptomów, takich jak uderzenia ciepła, niekontrolowane zaczerwienienia twarzy i klatki piersiowej, zawroty i pulsujące bóle głowy w okolicy skroniowej, szum w uszach, bezsenność.
Pomiar ciśnienia tętniczego jest jednym z nielicznych badań, które pacjent może wykonywać w ramach samokontroli w zaciszu domowym. Powinni o nim pamiętać i wykonywać systematycznie wszyscy chorujący na nadciśnienie tętnicze, profilaktycznie zaś dokonywać go minimum raz w roku powinien każdy człowiek po 18 roku życia.
Jak mierzyć ciśnienie?
– Pomiaru dokonuj zawsze o tej samej porze.
– Mierz ciśnienie zawsze na tej samej ręce.
– Ciśnienie mierz przed przyjęciem stale zażywanych leków.
– Przed pomiarem odpocznij, leżąc lub siedząc ok. 5-10 min.
– Podczas mierzenia oprzyj swobodnie rękę na stole.
– Opaska ciśnieniomierza powinna znajdować się 2-3 cm nad zgięciem łokcia. Powinny pod nią wchodzić dwa palce (jeśli się nie mieszczą, oznacza to, że opaska jest zbyt mocno zaciśnięta).
Bez diety zapomnij o leczeniu
– Jeśli ciśnienie w naczyniach tętniczych przekracza wartości 140/90, to znak, że możemy mieć nadciśnienie i powinniśmy natychmiast udać się do lekarza.
– Wartości prawidłowe to 120/80, ale wynik 139/85 też nie jest zły.
– W przypadku wykrycia choroby nadciśnieniowej czeka nas leczenie farmakologiczne i dieta. Bez niej terapia nie ma sensu.
MD