Rozmaitości
Źródło: ARCHIWUM
Źródło: ARCHIWUM

Zakwitła leszczyna

Końcówka lutego i początek marca to dobry moment do zaopatrzenia się w leki z natury. Warto wybrać się na spacer do lasu, gdzie można znaleźć prawdziwe skarby.

Wczesną wiosna dość często dopadają nas różnego rodzaju infekcje i nieżyty. To znak osłabienia organizmu, który koniecznie trzeba wzmocnić. Pomogą nam w tym dary natury. Nie od dzisiaj wiadomo, że pączki drzew i krzewów są surowcem leczniczym. Ich właściwości są nawet przedmiotem badań dziedziny nauki zwanej gemmoterapią. Podobnie jak kiełki, pączki i młode pędy w fazie wzrostu różnią się składem biochemicznym od surowca już w pełni wykształconego i zawierają więcej składników odżywczych. Zalążki liści leszczyny, potocznie zwane pączkami, to prawdziwa skarbnica m.in. flawonoidów, śluzów, fitohormonów, fitosteroli, kwasów, garbników, sacharydów, olejków eterycznych oraz żywicy. Zarówno pączki, jak też pokryte pyłkiem kwiaty działają przeciwzapalnie, estrogennie, antyseptycznie, odtruwająco, przeciwwysiękowo, moczopędnie i lekko ściągająco.

Polecić je można osobom cierpiącym z powodu zaburzeń hormonalnych, zaburzeń przemiany materii, nieżytów przewodu pokarmowego, zapalenia układu moczowego czy nieżytów układu oddechowego.

Sporządzać z nich można zdrowotne napary i nalewki. Pączki niektórzy jedzą zerwane prosto z drzewa. I kwiaty, i pączki można też suszyć i przechować do późnej jesieni. Uwaga – pokryte pyłkiem kwiatostany mogą uczulać, toteż ostrożnie sięgać po nie powinni alergicy.

 

Herbatka leszczynowa

Składniki: łyżka męskich kwiatów leszczyny, gorąca woda, cukier lub miód.

PRZYGOTOWANIE: Do szklanki wsyp męskie kwiaty leszczyny. Zalej je gorącą wodą, przykryj spodeczkiem i odstaw na ok. 10 min. Jeśli lubisz – posłódź.

 

Ocet z leszczyny

Składniki: 2 l wody, 10 łyżek cukru, 100 ml octu jabłkowego, 50 gramów męskich kwiatów leszczyny, pół jabłka.

Przygotowanie: Zagotuj wodę z cukrem, a następnie odstaw do przestudzenia. Do słoika wlej ocet, wsyp męskie kwiaty leszczyny, połowę jabłka pokrojonego na mniejsze części. Całość zalej przestudzoną wodą z cukrem. Słój przykryj gazą i odstaw w ciepłe miejsce, codziennie mieszaj. Po miesiącu ocet przelej całość przez gazę i wlej do butelek z ciemnego szkła. Odstaw w chłodne miejsce. Z dnia na dzień ocet będzie stawał się coraz bardziej klarowny.

 

Więcej słońca

Już wkrótce na obrzeżach lasów i w naszych ogrodach zakwitną forsycje. Ich żółte kwiaty nie tylko zdobią nasze najbliższe otoczenie, ale też mogą być stosowane w leczeniu, ponieważ zawierają m.in. flawonoidy, lignany, saponin i rutynę. W zielarstwie wykorzystuje się też korę i owoce forsycji.

Forsycja obniża poziom glukozy we krwi, działa moczopędnie, rozkurczowo, przeciwzapalnie i przeciwalergicznie. Kwiaty w postaci naparu dobrze spisują się przy pierwszych objawach przeziębienia. Warto zrobić zapas w postaci suszu. Prawidłowo wysuszone kwiaty zachowają piękny, żółty kolor. Uwaga – najwięcej rutyny mają kwiaty zbierane pod koniec kwitnienia.

 

Herbatkę z forsycji

SKŁADNIKI: 2 łyżki kwiatów forsycji, gorąca woda, cukier lub miód.

PRZYGOTOWANIE: 2 łyżki kwiatów zalewamy przegotowaną i przestudzoną wodą (temp. ok. 80 st. C) i nakrywamy spodeczkiem. Po kilku minutach ziołowa herbatka jest gotowa.

 

Życiodajna brzoza

W ziołolecznictwie wykorzystuje się liście, pączki oraz korę, a także sok brzozowy – tzw. oskołę. Na zbiór soku i liści przyjdzie czas w maju, natomiast już teraz można pozyskiwać pączki i korę. Pączki zbieramy, zanim zaczną pękać, a następnie suszymy je w ciepłym, przewiewnym miejscu. Zawierają one m.in.: żywice, saponiny, flawonoidy, aminokwasy, trójterpeny lupanowe, olejek eteryczny, witaminy P, B, C, jak również garbniki, wielocukry, śluzy, fitohormony i fitosterole. Działają moczopędnie, napotnie, przeciwobrzękowo, przeciwzapalnie, przeciwreumatycznie, odtruwająco, odkażająco, przeciwartetycznie, oczyszczająco na drogi moczowe.

Z zewnętrznej warstwy kory brzozy wyizolowuje się cenne związki w postaci ekstraktu. Należą do nich betulina (95%) i kwas betulinowy. Betulina znalazła szerokie zastosowanie w kosmetologii, np. w leczeniu trądziku, natomiast z najnowszych badań wynika, że może być bronią w walce z miażdżyca, otyłością i cukrzycą. Napar z suszonej kory ma silne działanie antywirusowe, antybakteryjne i antygrzybicze. Stymuluje też układ trawienny, działa żółciopędnie i wspiera regenerację wątroby. 

 

Proszek z pączków

SKŁADNIKI: Ususzone pączki brzozy.

PRZYGOTOWANIE: Ususzone pączki mielimy w młynku do kawy lub rozdrabniamy w moździerzu. Zażywamy 2-3 razy dziennie po małej łyżeczce proszku w celach odżywczych, odtruwających i wzmacniających.

 

Miód z pączkami brzozy

SKŁADNIKI: Szklanka miodu, pół szklanki zmielonych pączków brzozy, ćwierć szklanki alkoholu (40%).

PRZYGOTOWANIE: Składniki dokładnie mieszamy. Przyjmujemy po łyżce rano i wieczorem. Miód ma działanie odkażające, odtruwające i wzmacniające.

LI