Polska szkoła przetrwania

„Kto chce przewodzić ludziom, nie powinien gnać ich przed sobą, lecz sprawić, by podążali za nim” uważał francuski myśliciel Charles Louis Montesquieu. Czy współczesny nauczyciel jest autorytetem, za którego śladem idą tłumy?

Praca nauczyciela uważana była w polskiej tradycji posłannictwem. Nie przypadkiem Stefan Żeromski pokazał w „Siłaczce” przykład poświęcenia wiejskiej nauczycielki chłopskiej społeczności. Poświęcenia aż do zatracenia siebie. Bezsensownego – komentuje dziś surowo młodzież. Bo dla młodego człowieka nauczyciel nie jest autorytetem, a opartej na szacunku relacji mistrz-uczeń trudno się dopatrzyć w polskich szkołach. Dlatego wejście do klasy przypomina czasami wkroczenie na ring. I w tym sparingu nauczyciel jest sam…

Uczeń ma prawa, nauczyciel obowiązki

– Dawniej nauczyciel był doradcą, przyjacielem, a przede wszystkim osobą, której słuchano. Dzisiaj jest zaledwie obiektem w przestrzeni, nudną koniecznością. O nauczycielu już nie mówi się z błyskiem w oku czy szacunkiem – twierdzi dr Tomasz Korczyński, socjolog z Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. – A wszystko dlatego, że są inne godne naśladowania „wybitne” autorytety, np. kolorowe gwiazdki popkultury, monstra intelektualno-moralne w postaci różnej maści showmanów, celebryci kiczowatych seriali – dodaje z ironią.

Co jeszcze ma wpływ na erozję autorytetu nauczyciela? Zdaniem Marii Szmei, prezes siedleckiego Związku Nauczycielstwa Polskiego i belferki z 30-letnim stażem, przyczyn jest kilka. – Autorytet nauczyciela podkopują media, które o sprawach oświaty mówią sporadycznie. Najczęściej w kontekście sensacyjnych wydarzeń typu kosz na głowie belfra. Pokazuje to nauczyciela jako kogoś, kto nie potrafi poradzić sobie z młodzieżą. Po drugie, uczeń ma prawa, a nauczyciel obowiązki i uczeń o tym wie. To wychowanek ma rzecznika swoich praw. ...

Jolanta Krasnowska