Tydzień jaskry
Z okazji Światowego Tygodnia Jaskry od 7 do 13 marca, w wybranych gabinetach okulistycznych w całym kraju, bez wymaganego skierowania, będzie można całkowicie bezpłatnie zbadać wzrok w kierunku jaskry. Z badań skorzystać mogą wszyscy ci, którzy nie odwiedzili okulisty przez ostatni rok i nie mają tej choroby zdiagnozowanej. W akcję zaangażowały się 74 placówki z 15 województw. Przez cztery poprzednie edycje w ramach inicjatywy przebadano ponad 10,5 tys. osób z czego aż 40% zbadanych zostało skierowanych do dalszej diagnostyki!
Lista placówek biorących udział w akcji dostępna jest na stronie: www.tydzienjaskry.pl.
„Polscy okuliści kontra jaskra” to projekt zainicjowany i realizowany od 2017 r. przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne (PTO) oraz Sekcję Jaskry PTO, przy współudziale Polskiego Związku Niewidomych. – W Polsce na jaskrę choruje ok. 800 tys. osób – to więcej niż liczba mieszkańców Krakowa, Łodzi czy Wrocławia. Jedynie połowa z nich ma świadomość swojej choroby, pozostała część nie zdaje sobie z tego sprawy, a w konsekwencji powoli traci wzrok. Tej sytuacji można zapobiec tylko dzięki wczesnej diagnostyce i profilaktycznym badaniom wzroku – mówi prof. dr hab. n. med. Jacek P. Szaflik, prezes Polskiego Towarzystwa Okulistycznego. – Ubiegłoroczne akcje cieszyły się ogromnym zainteresowaniem zarówno ze strony pacjentów, jak i lekarzy. Do tej pory przebadaliśmy ok. 10,5 tys. osób ze wszystkich 16 województw. W tym roku do projektu przystąpiły aż 74 placówki z 40 miast – dodaje.
W ramach akcji wszyscy chętni, którzy zgłoszą się do wyznaczonych placówek okulistycznych, będą mieli wykonany pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, badanie dna oka oraz badanie grubości rogówki. W przypadku wyniku pozytywnego każdy z pacjentów zostanie objęty opieką specjalistyczną.
– Jaskra nie śpi! W przypadku jaskry nie możemy mówić o profilaktyce, a jedynie o wczesnej diagnostyce. Dlatego udostępnianie pacjentom bezpłatnych badań w kierunku wczesnego wykrycia jaskry to bardzo ważny krok w walce z tą podstępną chorobą. – podkreśla prof. Szaflik.
Jaskra jest drugą po zaćmie najczęstszą przyczyną ślepoty w krajach rozwiniętych, jednak zdaniem WHO dużo groźniejszą, ponieważ utrata wzroku jest nieodwracalna. W przypadku tego schorzenia kluczowa jest wczesna diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia, które zatrzyma postęp choroby i pozwoli pacjentom cieszyć się dobrym widzeniem.
– W Polsce na jaskrę choruje ok. 800 tys. osób. Szacuje się, że tylko połowa z nich została zdiagnozowana. Powodem jest niska świadomość społeczna, bezobjawowy przebieg choroby i brak wyraźnych objawów, np. bólowych. Aż w 90% przypadków jaskra przebiega bez widocznych dolegliwości, dlatego kluczowe stają się regularne badania wzroku. Około 70% przypadków jaskry wykrywana jest zbyt późno, by uratować widzenie, nawet przy intensywnym leczeniu. Dzięki badaniom mamy szansę wykryć chorobę na jej wczesnym etapie i zapobiec jej nieodwracalnym konsekwencjom, w tym ślepocie – podkreśla prof. dr hab. n. med. Bożena Romanowska-Dixon, kierownik Oddziału Klinicznego Okulistyki i Onkologii Okulistycznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, prezes elekt PTO.
– Chociaż jaskra to choroba, która dotyczy głównie osób w podeszłym wieku, to może pojawić się na każdym etapie życia – nawet u dzieci i młodzieży. Na zachorowanie zdecydowanie bardziej narażone są osoby, u których w rodzinie zdarzały się już wcześniej przypadki choroby. Do grupy szczególnego ryzyka należą też osoby powyżej 35 roku życia, szczególnie z niskim ciśnieniem tętniczym, cierpiące na krótkowzroczność, migrenowe bóle głowy czy chorujące na przewlekłe schorzenia, takie jak miażdżyca i cukrzyca. Ryzyko podwyższa się również wśród palaczy. We wszystkich przypadkach kluczowa jest wizyta u specjalisty, gdy tylko dostrzeże się pierwsze niepokojące objawy – podsumowuje prof. Szaflik.
– Brak podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego nie wyklucza występowania jaskry. Część pacjentów z potwierdzonym uszkodzeniem jaskrowym nerwu wzrokowego ma prawidłowe ciśnienie wewnątrzgałkowe poniżej 21 mmHg. Dlatego każdy pacjent zgłaszający się do okulisty z jakiegokolwiek powodu, powinien mieć wykonane badanie ostrości wzroku, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego i badanie dna oka. Te badania nie są obciążające dla pacjenta. Wizyty kontrolne powinny się odbywać raz na 2-3 lata, a w przypadku osób z grupy podwyższonego ryzyka co 6-12 miesięcy – podkreśla dr hab. n. med. Anna Kamińska, przewodnicząca Sekcji Jaskry Polskiego Towarzystwa Okulistycznego.
Akcja bezpłatnych badań
Akcja Polscy okuliści kontra jaskra to trwająca od 2017 r. inicjatywa Polskiego Towarzystwa Okulistycznego i lekarzy okulistów z całej Polski, mająca na celu podniesienie świadomości społeczeństwa na temat jaskry oraz zwiększenie jej wykrywalności we wczesnych stadiach zaawansowania, a tym samym uratowanie wzroku pacjentów, którzy są nieświadomi swojej choroby. W tym roku w akcję zaangażowały się 74 placówki medyczne, ich lista dostępna jest na stronach: www.tydzienjaskry.pl oraz www.pto.com.pl. Diagnostyka przesiewowa obejmuje badanie dna oka, pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego i grubości rogówki oraz wywiad z pacjentem, który nie korzystał z wizyty u okulisty przynajmniej rok i u którego wcześniej nie zdiagnozowano tej choroby.
– W poprzednich edycjach akcji „Polscy okuliści kontra jaskra” przebadaliśmy ponad 10,5 tys. pacjentów. Aż 40% z nich zostało skierowanych do dalszej diagnostyki jaskry. To dla nas najlepszy dowód na zasadność realizacji tej akcji. Udostępnianie pacjentom bezpłatnych badań w kierunku wczesnego wykrycia jaskry to bardzo ważny krok w walce z tą podstępną i niedającą charakterystycznych objawów chorobą. Placówki z pewnością zapewnią również odpowiedni poziom bezpieczeństwa podczas badań, a wszystkie elementy sprzętu okulistycznego będą zdezynfekowane przed i po kontakcie z każdym pacjentem. Serdecznie zachęcam do wzięcia udziału w tegorocznej edycji i skorzystania z bezpłatnego badania wzroku – zachęca prof. Szaflik.
AW