Wiedza zaprocentuje zdrowiem
Na jego zlecenie Warszawski Uniwersytet Medyczny opracował i przeprowadził badanie dotyczące żywienia dzieci i młodzieży. Wynika z niego, że na Mazowszu z otyłością lub nadwagą mierzy się co piąte dziecko! Uczniowie jedzą za małą liczbę posiłków dziennie, pomijają śniadanie i często sięgają po produkty o niekorzystnym wpływie na organizm. Co dziesiąte dziecko jadło zaledwie jeden-dwa posiłki w ciągu dnia. Codzienne spożywanie śniadań zadeklarowała tylko połowa z nich, natomiast prawie 1/4 nie jadła ich w ogóle.
Ponad połowa badanych nie spożywała owoców i warzyw. Chętnie wybierali czerwone i przetworzone mięso (np. wędliny, parówki), a unikali ryb. Co piąty uczeń nie jadł ryb w ogóle, a ok. połowa jeden-trzy razy w miesiącu. Zamiast pieczywa razowego, kasz, roślin strączkowych, pestek i orzechów często sięgano po słone i słodkie przekąski czy produkty typu fast food. 17% uczniów podstawówek i 10% szkół ponadpodstawowych zadeklarowało, że je codziennie lub częściej np. paluszki, krakersy, chipsy. Słodycze były spożywane raz dziennie lub częściej przez 1/3 młodszych i 1/4 starszych uczniów. Do picia słodzonych napojów kilka razy w tygodniu lub rzadziej przyznało się ok. 80% uczniów. Co ok. dziesiąty uczeń spożywał wysoko przetworzone jedzenie typu fast food kilka razy w tygodniu lub częściej. Większość badanych (około 80%) robiła to nie częściej niż raz w tygodniu. Optymizmem nie napawają także dane dotyczące ruchu. 46% młodszych uczniów zadeklarowało umiarkowany poziom aktywności fizycznej w szkole. Co czwarty z nich określił go jako niski lub wysoki. Poza szkołą umiarkowany i wysoki poziom aktywności fizycznej wskazało odpowiednio 45% i 35% uczniów.
Problem teraz i za 20 lat
Jakie są efekty takiego żywienia? Otyłość nie jest jedynym problemem. – Nadmierna masa ciała w tym okresie wpływa negatywnie na zdrowie i rozwój nie tylko w dzieciństwie, lecz ma także wpływ na zdrowie w życiu dorosłym – zauważa Justyna Zdzieborska, koordynator zespołu dietetyków Mazowieckiego Szpitala Wojewódzkiego w Siedlcach. – To problem nie tylko natury estetycznej. Dzieci z nadwagą i otyłością mają wyższe ryzyko takich chorób jak: nadciśnienie tętnicze, insulinooporność czy cukrzyca typu II. Nadmierna masa ciała może też negatywnie wpływać na relacje z rówieśnikami, stan zdrowia psychicznego oraz gorsze wyniki w nauce. Dlatego szczególnie ważne jest zapobieganie nadwadze i otyłości poprzez kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych od najmłodszych lat – podkreśla.
Chcemy edukować
Zebrany przez WUM materiał pomógł w opracowaniu programów edukacji żywieniowej. – Kierujemy go do uczniów, rodziców, opiekunów prawnych, nauczycieli i pracowników szkół – tłumaczy Janina Ewa Orzełowska, członkini zarządu województwa. „Talerz pełen zdrowia” to kampania, której celem jest promowanie wiedzy na temat zasad zdrowego żywienia i kształtowanie właściwych postaw zdrowotnych pozwalających zapobiec powstawaniu chorób żywieniowo zależnych, w tym chorób układu krążenia.
– Na początku roku przeprowadzimy konkurs i wybierzemy realizatorów cyklu lekcji o zdrowym żywieniu dla uczniów oraz warsztatów dla osób dorosłych. Planujemy także realizację kampanii informacyjno-edukacyjnej „Talerz pełen zdrowia” w zakresie profilaktyki nadwagi i otyłości oraz innych chorób cywilizacyjnych – wylicza z uwagą, że cykl szkoleń ruszy najprawdopodobniej od września 2024 r. I dodaje, że nawet jeśli uda się przekonać do zmiany nawyków żywieniowych tylko kilka osób, i tak warto, bo zdrowie to najważniejsza rzecz, jaką mamy, a profilaktyka jest o wiele tańsza niż leczenie.
JAG