Pocieszyciel, Rzecznik, Obrońca

Rozmowa z ks. prof. Mariuszem Rosikiem, biblistą, teologiem i wykładowcą na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu.

Ojcowie Kościoła mówili, że Jezus i Duch Święty to ramiona Ojca wyciągnięte w kierunku człowieka. Pierwsze ramię, Jezus, jest znane. W końcu chodził po ziemi. Natomiast o Duchu Świętym wiemy niewiele, kojarzy nam się raczej z czymś ulotnym, tajemniczym, wręcz oderwanym od rzeczywistości. Kim On właściwie jest?

To pytanie przypomina mi rozważania św. Jana Pawła II, który w „Tryptyku rzymskim” zastanawiał się: „Kim On jest?”, dając lapidarną odpowiedź: „Jest jak gdyby niewysłowiona przestrzeń, która wszystko ogarnia”.

Truizmem byłoby powiedzenie, że Duch Święty to trzecia Osoba Trójcy Świętej. Ale to przecież prawda! Duch Święty jest Osobą! I – jak każda osoba – ma uczucia. Właśnie dlatego apostoł Paweł przestrzega: „nie zasmucajcie Bożego Ducha Świętego, którym jesteście zapieczętowani na dzień odkupienia” (Ef 4,30).

Jezus nazywa Go Parakletem. Czyli kim? Biblia Tysiąclecia oddaje grecki termin Parakletos rzeczownikiem Pocieszyciel, jednak nie wszyscy są zgodni co do trafności takiego wyboru. Tłumacz Biblii paulistów zdecydował się na Wspomożyciela. Przekład ekumeniczny mówi o Orędowniku. Inni wolą Rzecznika lub Obrońcę. Etymologia terminu nawiązuje do tego, który jest „przywołany przy boku”.

To ostatnie wyjaśnienie pokazuje właściwy trop poszukiwań. W niektórych greckich miastach, zwanych polis, paraklet odgrywał decydującą rolę w przewodach sądowych. Był to człowiek o nieposzlakowanej opinii, którego prawości nikt nie odważył się podważyć. Gdy odbywał się sąd nad podejrzanym o przestępstwo, oskarżyciele starali się udowodnić jego winę. Wystarczyło jednak, że paraklet stanął przy boku oskarżonego, a wszelkie dyskusje natychmiast się kończyły. Nie musiał nic mówić. Sama jego obecność wskazywała na niewinność oskarżonego. Paraklet nie bronił nigdy osoby, co do której nie miał pewności, że jest niewinna. ...

DY